Абдуррахман ас-Судейс
| Абдуррахман ас-Судейс | |
|---|---|
| عبد الرحمن بن عبد العزيز بن عبد الله بن محمد السديس | |
.jpg)
| |
| Ас-Судейс, 2011-жыл | |
| Жеке маалымат | |
| Төрөлгөндөгү аты | Абдуррахман ибн Абдулазиз ибн Абдулла ибн Мухаммад ас-Судейс |
| Туулган датасы | 23-ноябрь, 1962 |
| Туулган жери | Аль-Букайрия, Аль-Касим, Сауд Арабиясы |
| Диний ишенимдери | |
| Дини | Ислам |
| Агымы | Ахли сүннөт вал жамаат |
| Акыйдасы | Асарий |
| Мазхабы | Ханбалий |
| Ишмердиги | |
| Адистиги | Куран карысы, Имам, Хатиб, Аалым |
| Кызматы | Харам мечитинин жана Пайгамбар мечитинин диний иштери боюнча башчысы (2023-жылдан) Харам мечитинин башкы имамы жана хатиби (1984-жылдан) |
| Сыйлыктары | |
| Дубай эл аралык Куран сыйлыгынын "Жылдын ислам инсаны" наамы (2005) | |
| Кошумча маалымат | |
| Расмий сайты | gph.gov.sa |
Абдуррахман ибн Абдулазиз ас-Судейс (ар. عَبْدُ ٱلرَّحْمَٰنِ بْنُ عَبْدِ ٱلْعَزِيزِ ٱلسُّدَيْسِ; 1962-жылы 23-ноябрда туулган), ас-Судейс деген ат менен кеңири таанымал — Сауд Арабиясынын Мекке шаарындагы Харам мечитинин башкы имамы жана хатиби; Эки Ыйык мечиттин (Харам жана Пайгамбар мечитинин) диний иштери боюнча башчысы[1]; атактуу Куран карысы[2].
2005-жылы Дубай эл аралык Куран сыйлыгы тарабынан "Жылдын ислам инсаны" деп табылган[3]. Ас-Судейс өз хутбаларында исламдын "жардырууларга жана терроризмге" каршы экенин айтып[4], дин аралык тынч диалогго чакырат[5]. Ошол эле учурда, ал мусулман эместерге, өзгөчө жөөттөргө карата айткан кескин билдирүүлөрү үчүн көп сынга алынган[6].
Өмүр баяны жана билими
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Абдуррахман ас-Судейс 1962-жылы Сауд Арабиясынын Аль-Касим провинциясындагы Аль-Букайрия шаарында туулган. Ал Аназза уруусунан чыккан. 12 жашында Куранды толук жаттаган[7].
Эр-Риядда өскөн. 1979-жылы Эр-Рияддагы илимий институтту "эң жакшы" деген баа менен аяктаган. 1983-жылы Эр-Рияд университетинен (азыркы Король Сауд университети) шариат боюнча бакалавр даражасын алган. 1987-жылы Имам Мухаммад ибн Сауд Ислам университетинде ислам негиздери боюнча магистрдик диссертациясын жактаган. 1995-жылы Умм аль-Кура университетинде "Абу аль-Вафа ибн Акил аль-Ханбалинин "Усул аль-фикхтеги так түшүндүрмөсү": изилдөө жана иликтөө" деген темада докторлук (PhD) диссертациясын эң жакшы баа менен коргогон. Кийинчерээк ушул эле университетте усул аль-фикх боюнча профессор илимий наамын алган.
Эмгек жолу
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Харам мечитинин имамы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]1984-жылы, болгону 22 жашында, падышанын жарлыгы менен Харам мечитине имам жана хатиб болуп дайындалган. Ал алгачкы жолу 1404-хижрий жылдын 22-шаабанында (1984-ж. июль) аср намазына имамдыкка өткөн. 1994-жылдан 2006-жылга чейин жана кийинчерээк дагы бир нече жыл шейх Сауд аш-Шурейм менен бирге таравих намаздарын өткөп, аларды "Харамдын эгиздери" деп аташкан.
Эки Ыйык мечиттин иштери боюнча төрагалыгы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]2012-жылы 8-майда падышанын жарлыгы менен "Эки Ыйык мечиттин иштери боюнча башкы төрага" болуп, министр даражасында дайындалган. 2023-жылы жаңыдан түзүлгөн "Харам мечитинин жана Пайгамбар мечитинин диний иштери боюнча башчысы" кызматына дайындалган.
Көз караштары жана сын-пикирлер
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Терроризмге жана экстремизмге каршы чакырыктары
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Ас-Судейс өз хутбаларында ислам жаштарына өзүн-өзү өлтүрүүгө жана ислам өлкөлөрүндө жашаган мусулман эместерге кол салууга тыюу салынганын үйрөтүү керектигин билдирген. Ал "мыйзамдуу жихад менен тынч жашаган адамдарды коркутууну чаташтырбоого" чакырган[8]. Ошондой эле, ал исламда экстремизмге жана сектантчылыкка орун жок экенин айтып, мусулмандарды Палестина, Ирак, Кашмир жана Ооганстан сыяктуу аймактардагы көйгөйлөрдү диалог аркылуу чечүүгө үндөгөн.
Жөөттөр тууралуу айткандары
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Анын кээ бир билдирүүлөрү эл аралык деңгээлде катуу сынга алынган. 2002-жылдын 19-апрелиндеги хутбасында ал жөөттөрдү "адамзаттын акыр-чикири", "дүйнөнүн келемиштери", "пайгамбарларды өлтүргүчтөр", "маймылдар жана чочколор" деп атап, аларды жок кылуу үчүн дуба кылган[9]. Бул сөздөрүнөн улам ал антисемит катары сыпатталып, АКШ жана Канадага кирүүсүнө тыюу салынган.
Бирок, 2020-жылы БАЭ менен Израилдин ортосунда мамилелерди нормалдаштыруу келишиминен кийин, ас-Судейс өзүнүн позициясын өзгөртүп, жөөттөргө карата "жалындуу эмоциялардан" алыс болууга жана аларга "жакшы мамиле кылуу" аркылуу исламга чакырууга үндөгөн. Ал Пайгамбардын өзү жөөт кошунасына жакшы мамиле кылганын мисал келтирген[10].
Сыйлыктары
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- 2005-жылы Дубай эл аралык Куран сыйлыгы тарабынан "Жылдын ислам инсаны" деп табылган. Сыйлыкты кабыл алып жатып, ал: "Исламдын жана мусулмандардын чакырыгы – бул жөнөкөйлүк, адилеттүүлүк, коопсуздук, туруктуулук, боорукердик жана ынтымак", - деген.
Булактар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- ↑ Maeali Alrayiys Aleami Yareaa Alhafl Alkhitamiu Likhariji Aljameiat Alkhayriat Litahfiz Alquran Alkarim Bialriyad (ар.) (October 3, 2016).
- ↑ Biography of Abdul Rahman Al Sudais.
- ↑ Al Sudais chosen Islamic Personality of the year (англ.) (19 October 2005).
- ↑ Fight terrorism jointly: Al-Sudais (September 12, 2009). «More than three million Muslim faithful attended jumʼa, taraweeh and Qiyamullail prayers at the Two Holy Mosques on Friday as the imam of the Grand Mosque in Makkah called for joint efforts to combat terrorism.».
- ↑ Sudais Leads Prayers for Inter-Faith Peace and Harmony (June 12, 2004).
- ↑ Калып:Cite interview
- ↑ Ninth Session. Dubai International Holy Quran Award (2006). Текшерилген күнү 18 -июнь (кулжа) 2025. Түп булактан архивделген күнү 11 -июль (теке) 2007.
- ↑ Mecca Police Chief to Head Saudi Security. Al Jazeera (July 12, 2003).
- ↑ Peace not possible with Israel: Imam (April 20, 2002).
- ↑ Israel 'normalisation': Is Saudi Arabia softening its stance?, Al Jazeera (September 16, 2020).