Төңкөрүш: нускалардын айырмасы
мNo edit summary |
No edit summary |
||
6-сап: | 6-сап: | ||
[[Category: Тарых]] |
[[Category: Тарых]] |
||
[[Category: Илим ]] |
[[Category: Илим ]] |
||
[[af:Rewolusie]] |
|||
[[als:Revolution]] |
|||
[[ar:ثورة]] |
|||
[[ast:Revolución]] |
|||
[[az:İnqilab]] |
|||
[[be:Рэвалюцыя]] |
|||
[[bg:Революция]] |
|||
[[bs:Revolucija]] |
|||
[[ca:Revolució]] |
|||
[[cs:Revoluce]] |
|||
[[cy:Chwyldro]] |
|||
[[da:Revolution (politik)]] |
|||
[[de:Revolution]] |
|||
[[et:Revolutsioon]] |
|||
[[el:Επανάσταση]] |
|||
[[en:revolution]] |
|||
[[es:Revolución]] |
|||
[[eo:Revolucio]] |
|||
[[eu:Iraultza]] |
|||
[[fa:انقلاب]] |
|||
[[fr:Révolution (politique et sociale)]] |
|||
[[fy:Revolúsje]] |
|||
[[gd:Rèabhlaid]] |
|||
[[gl:Revolución]] |
|||
[[ko:혁명]] |
|||
[[hy:Հեղափոխություն]] |
|||
[[hi:क्रांति]] |
|||
[[hr:Revolucija]] |
|||
[[id:Revolusi]] |
|||
[[it:Rivoluzione (politica)]] |
|||
[[he:מהפכה]] |
|||
[[jv:Révolusi]] |
|||
[[krc:Революция]] |
|||
[[ka:რევოლუცია]] |
|||
[[kk:Төңкеріс (қоғам)]] |
|||
[[la:Res novae]] |
|||
[[lv:Revolūcija]] |
|||
[[lb:Politesch Revolutioun]] |
|||
[[lt:Revoliucija]] |
|||
[[jbo:sutra binxo]] |
|||
[[hu:Forradalom]] |
|||
[[arz:ثوره]] |
|||
[[my:တော်လှန်ရေး]] |
|||
[[nl:Revolutie]] |
|||
[[ne:क्रान्ति]] |
|||
[[ja:革命]] |
|||
[[no:Revolusjon]] |
|||
[[nn:Revolusjon]] |
|||
[[mhr:Революций]] |
|||
[[pl:Rewolucja]] |
|||
[[pt:Revolução]] |
|||
[[ro:Revoluție]] |
|||
[[qu:Pachakutiy]] |
|||
[[ru:Революция]] |
|||
[[sah:Өрөбөлүүссүйэ]] |
|||
[[sco:Revolution]] |
|||
[[sq:Revolucioni]] |
|||
[[simple:Revolution]] |
|||
[[sk:Revolúcia]] |
|||
[[sl:Revolucija]] |
|||
[[ckb:شۆڕش]] |
|||
[[sr:Револуција]] |
|||
[[sh:Revolucija]] |
|||
[[fi:Vallankumous]] |
|||
[[sv:Revolution]] |
|||
[[ta:புரட்சி]] |
|||
[[te:విప్లవం]] |
|||
[[th:ปฏิวัติ]] |
|||
[[tr:Devrim]] |
|||
[[uk:Революція]] |
|||
[[ur:انقلاب]] |
|||
[[vi:Cách mạng]] |
|||
[[wa:Revintreye]] |
|||
[[yi:רעוואלוציע]] |
|||
[[zh:革命]] |
18 декабрь 2012, саат 10:40 учурдагы нуска
Төңкөрүш (латын тили- revolutio – бурулуш, кубулуу, кайрылуу) – жаратылыш, коом же таанымдын кайсы бир кубулуштарынын өсүшүндөгү терең, түп-тамырынан, радикалдуу жаңылануу, сапат жагынан өзгөрүү; жаратылыштын өнүгүүсүндөгү секирик. Өз нугу менен жай өнүккөн эволюция жана коомдук баскычтын толук эмес системасын камтыган реформадан айырмаланып, революцияда тез, түп-тамырынан бери өзгөрүү жүрөт. Илимий термин катары алгач 1543-жылы Н. Коперниктин «Асман сфераларынын айланышы жөнүндө» («De revolutionibus orbium coelestium») деген эмгегинде, саясий мааниде 1660-жылы Англиядагы монархияны кайра калыбына келтирүү үчүн антимонархиялык кыймылды басууда колдонулган. Саясат таанууда социалдык жана саясий болуп бөлүнүп, социалдык Революцияда бир социалдык-экономикалык түзүлүш экинчисине; саясий Революцияда саясий режим алмашылат. Марксизмдин теориясы боюнча феодализмден капитализмге өтүүдө (мисалы, 16-кылымдагы Нидерланды, 17-кылымдагы Англия, 18-кылымдын аягындагы Улуу француз, 1848–49-ж. Европадагы ж. б.) Революциялар буржуазиялык; капитализмден социализмге өткөн (1917-жылдагы Улуу Октябрь револяциясы, Кытайдагы 1911-ж. Синьхай ж. б.) Революциялар социалисттик болуп эсептелет. Азыркы учурда чөйрөсүнө жараша геологиялык Революция (жаратылышта), экономикалык мааниде – неолит Революциясы, өнөр-жай Революциясы, маданий Революция, демографиялык Революция; саясатта – социалдык Революция, саясий Революция (коомдук); физика, биология, медицина, космология, ж. б. техника жаатында «илимий Революция»; ошондой эле «илимий-техникалык Революция» (илимде) сыяктуу түшүнүктөр да Революция деген термин менен белгиленет.
Адабият
- Кыргыз Тарыхы. Энциклопедия. Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. Бишкек, 2003. И. Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик педагогикалык университети.