Кислоттук жаан: нускалардын айырмасы

Википедия дан
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
Created page with "thumb|Кислоттук жаандан жабыркаган айкел Бул кубулуштун пайда болушу ..."
 
м Bot: Migrating 73 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q40178 (translate me)
7-сап: 7-сап:
* Биология: Энциклопедиялык окуу куралы / Башкы ред. Ү. Асанов; Ред. кеңеш А. Токтосунов (төрага) ж. б. — Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, - 2004. 504 б. ISBN 9967-14-022-4
* Биология: Энциклопедиялык окуу куралы / Башкы ред. Ү. Асанов; Ред. кеңеш А. Токтосунов (төрага) ж. б. — Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, - 2004. 504 б. ISBN 9967-14-022-4
[[Категория: Биология]]
[[Категория: Биология]]
[[af:Suurreën]]
[[an:Plevia acida]]
[[ar:مطر حمضي]]
[[be:Кіслотны дождж]]
[[be-x-old:Кіслотны дождж]]
[[bg:Киселинен дъжд]]
[[bn:অ্যাসিড বৃষ্টি]]
[[bs:Kisela kiša]]
[[ca:Pluja àcida]]
[[cs:Kyselý déšť]]
[[cy:Glaw asid]]
[[da:Syreregn]]
[[de:Saurer Regen]]
[[diq:Varano asid]]
[[el:Όξινη βροχή]]
[[en:Acid rain]]
[[eo:Acida pluvo]]
[[es:Lluvia ácida]]
[[et:Happesademed]]
[[eu:Euri azido]]
[[fa:باران اسیدی]]
[[fi:Happamoituminen]]
[[fr:Pluie acide]]
[[gan:酸雨]]
[[gl:Choiva ácida]]
[[he:גשם חומצי]]
[[hi:अम्लीय वर्षा]]
[[hr:Kisele kiše]]
[[ht:Lapli asid]]
[[hu:Savas eső]]
[[ia:Pluvia acide]]
[[id:Hujan asam]]
[[is:Súrt regn]]
[[it:Pioggia acida]]
[[ja:酸性雨]]
[[ka:მჟავა წვიმები]]
[[kn:ಆಮ್ಲ ಮಳೆ]]
[[ko:산성비]]
[[la:Pluvia acida]]
[[lt:Rūgštusis lietus]]
[[lv:Skābais lietus]]
[[mk:Кисел дожд]]
[[ml:അമ്ലമഴ]]
[[mn:Хүчиллэг бороо]]
[[ms:Hujan asid]]
[[ne:अम्ल वर्षा]]
[[nl:Zure regen]]
[[nn:Sur nedbør]]
[[no:Sur nedbør]]
[[pl:Kwaśny deszcz]]
[[pt:Chuva ácida]]
[[ro:Ploaie acidă]]
[[ru:Кислотный дождь]]
[[sa:आम्लीयवर्षणम्]]
[[sc:Aba proja àtzida]]
[[sh:Kisela kiša]]
[[si:අම්ල වැසි]]
[[simple:Acid rain]]
[[sk:Kyslý dážď]]
[[sl:Kisli dež]]
[[sq:Shiu acidik]]
[[sr:Кисела киша]]
[[su:Hujan asam]]
[[sv:Surt regn]]
[[sw:Mvua asidia]]
[[ta:அமில மழை]]
[[th:ฝนกรด]]
[[tr:Asit yağmuru]]
[[uk:Кислотні дощі]]
[[vi:Mưa axít]]
[[war:Asido nga uran]]
[[yo:Òjò oníkíkan]]
[[zh:酸雨]]

11 март 2013, саат 11:59 учурдагы нуска

Кислоттук жаандан жабыркаган айкел

Бул кубулуштун пайда болушу ар түрдүү күйүүчү отундарды пайдаланууда ар түрдүү газдардын өйдө көтөрүлүштөрүнө байланыштуу. Атмосферада жамгыр өзүнүн жаратылышында начар кислоттуулугу менен мүнөздөлөт (5,6 Ph жакын). Себеби, абада көмүр кислотасы эрийт. Металлургиялык заводдордон жана башка өнөр жайлардан атмосферага көп сандаган күкүрт газы бөлүп чыгарылат, ал эми нымдуу абага кошулуп иондук күкүрттүн кычкыл тузуна (сулңфаттарга) SO3 2 - айланышат, анан ал күкүрт кислотасына айланат. Бул кислота абада каныгат да суунун буусуна, жаанды пайда кылуучу булуттарга кошулуп кислоталык жаан жерге түшөт.

Кислоттук жаандан кийинки токой

Дагы бир зат - азоттун кычкылы NO, кислоттук жаанды пайда кылуучулардан болуп эсептелет. Азоттун кычкылынын пайда болуулары, жылуулукту пайда кылуучу электростанцияларга жана ичинен күймө кыймылдаткычтарга байланыштуу. Абадагы кычкылтек менен кычкылданып, суу менен байланышууда, азоттун оксидасы NO, азоттун кислотасына -HNO3 айланып кетет.
Азыркы кездеги малыматтарга караганда, кислоттук жаандын көбүрөөк жааган жерлери байкалган: Португалиянын, Ирландиянын үстүндө, анын кислоттук өлчөмү ph=4,9 жеткен. Деңиз океандар менен курчалган Европалык өлкөлөрдө ph=4,1. Ал эми кээ бир өнөр жайлуу өлкөлөрдө ph=3,0 жакындап барат. Германияда 1970-ж. кислоттук жаан чачындан бир топ токойлордун аянттары ысырапка учураган. Континенталдык Европада кислоттук жаандан дарактар бүлүнгөн.

Колдонулган адабияттар

  • Биология: Энциклопедиялык окуу куралы / Башкы ред. Ү. Асанов; Ред. кеңеш А. Токтосунов (төрага) ж. б. — Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, - 2004. 504 б. ISBN 9967-14-022-4