Аскорбин кычкылы: нускалардын айырмасы

Википедия дан
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary
No edit summary
Белгилер: мобилдик түзмөктөн түзөтүү мобилдик көрүнүш режиминде түзөтүү
1-сап: 1-сап:
[[File:Ascorbic-acid-3D-vdW.png|250px|thumb|right|Аскорбин кычкылы]]
[[File:Ascorbic-acid-3D-vdW.png|250px|thumb|right|Аскорбин кычкылы]]
'''Аскорбин кычкылы''' - (С витамини) [[Организм|организм]]деги кычкылдануу, калыбына келүү, зат алмашуу, айрыкча белок алмашуу процессинде негизги роль ойнойт. С витамининин жетишсиздигинен кан тамырлардын капталдарынын өткөргүчтүгү артып, кемирчек, сөөк тканы бузулуп, цинга оорусу пайда болот (к. [[Витамин жетишсиздиги]]). Аскорбин кислотасы киши [[Организм|организм]]инде пайда болбойт жана топтолбойт. Ошондуктан С витамининин керектүү өлчөмү (суткасына чоң кишилерге 50—100 мг, балдарга 30— 70 мг) тамак менен келиши керек. С витамини негизинен жемиштерде, жашылча-мөмөлөрдө көп. Бул витаминге күнүмдүк талапты [[капуста]], картошка, көк пияз, томат менен [[тамактануу]] толуктайт. С витамини көбүнчө [[Ит мурун|ит мурундун]] ашында (100 г кургатылган ит мурун ашында 1500 мгга чейин), кызыл мурчта (250 мг) болот, [[Чычырканак|чычырканактын]] ашында, апельсинде, [[Лимон|лимондо]] да көп; жаныбардан алынган азыктарда өтө аз.
'''Аскорбин кычкылы''' - (С витамини) [[Организм|организм]]деги кычкылдануу, калыбына келүү, зат алмашуу, айрыкча белок алмашуу процессинде негизги роль ойнойт. С витамининин жетишсиздигинен кан тамырлардын капталдарынын өткөргүчтүгү артып, кемирчек, сөөк тканы бузулуп, цинга оорусу пайда болот (к. [[Витамин жетишсиздиги]]). Аскорбин кислотасы киши [[Организм|организм]]инде пайда болбойт жана топтолбойт. Ошондуктан С витамининин керектүү өлчөмү (суткасына чоң кишилерге 50—100 мг, балдарга 30— 70 мг) тамак менен келиши керек. С витамини негизинен жемиштерде, жашылча-мөмөлөрдө көп. Бул витаминге күнүмдүк талапты [[капуста]], картошка, көк пияз, [[кызанак]] менен [[тамактануу]] толуктайт. С витамини көбүнчө [[Ит мурун|ит мурундун]] ашында (100 г кургатылган ит мурун ашында 1500 мгга чейин), кызыл мурчта (250 мг) болот, [[Чычырканак|чычырканактын]] ашында, апельсинде, [[Лимон|лимондо]] да көп; жаныбардан алынган азыктарда өтө аз.
[[File:L-Ascorbic acid.svg|250px|thumb|right]]
[[File:L-Ascorbic acid.svg|250px|thumb|right]]


С витамини [[Суу|сууда]] жакшы эрийт; витаминдердин ичинен эң туруксузу бат кычкылданат. Жашылчаны бышырганда С витамининин А бөлүгүнө жакыны жоголот. Тамакты жылытуу жана узакка сактоодо витамин азаят. Азыктарды [[Ачытуу|ачытууда]] С витамини жакшы сакталат. Тоңдурулган мөмө менен [[Жашылчалар|жашылчаларды]] эриткенде С витамини туруксуз болуп калат, ошондуктан эриген продуктуларды тез тамакка колдонуу керек. С витамини жазында көк пиязда жана бул витамин жакшы сакталуучу консерваланган кээ бир азыктарда, мисалы, томат-паста, көк буурчакта көп болот. [[СССР|СССРде]] С витамининин [[Биология|биология]]лык баалуулугун көтөрүү жана С витамининин жетишсиздигин алдын алуу үчүн [[Балдар үйү|балдар]] мекемелеринин, [[Оорукана|оорукананын]], [[Төрөт үйү|төрөт үйлөрүнүн]] тамактары витаминдештирилет. Өнөр жайда 0,5 жана 2,5 г аскорбин кислотасы бар таблеткалар чыгарылып, ал даяр тамакты витаминдештирүүдө колдонулат. Бул витамин сууда эрүүчү витаминдерге кирет.
С витамини [[Суу|сууда]] жакшы эрийт; витаминдердин ичинен эң туруксузу бат кычкылданат. Жашылчаны бышырганда С витамининин А бөлүгүнө жакыны жоголот. Тамакты жылытуу жана узакка сактоодо витамин азаят. Азыктарды [[Ачытуу|ачытууда]] С витамини жакшы сакталат. Тоңдурулган мөмө менен [[Жашылчалар|жашылчаларды]] эриткенде С витамини туруксуз болуп калат, ошондуктан эриген продуктуларды тез тамакка колдонуу керек. С витамини жазында көк пиязда жана бул витамин жакшы сакталуучу консерваланган кээ бир азыктарда, мисалы, томат-паста, көк буурчакта көп болот. [[СССР|СССРде]] С витамининин [[Биология|биология]]лык баалуулугун көтөрүү жана С витамининин жетишсиздигин алдын алуу үчүн [[Балдар үйү|балдар]] мекемелеринин, [[Оорукана|оорукананын]], [[Төрөт үйү|төрөт үйлөрүнүн]] тамактары витаминдештирилет. Өнөр жайда 0,5 жана 2,5 г аскорбин кислотасы бар таблеткалар чыгарылып, ал даяр тамакты витаминдештирүүдө колдонулат. Бул витамин сууда эрүүчү витаминдерге кирет.



==Колдонулган адабияттар==
==Колдонулган адабияттар==

25 февраль 2016, саат 20:16 учурдагы нуска

Аскорбин кычкылы

Аскорбин кычкылы - (С витамини) организмдеги кычкылдануу, калыбына келүү, зат алмашуу, айрыкча белок алмашуу процессинде негизги роль ойнойт. С витамининин жетишсиздигинен кан тамырлардын капталдарынын өткөргүчтүгү артып, кемирчек, сөөк тканы бузулуп, цинга оорусу пайда болот (к. Витамин жетишсиздиги). Аскорбин кислотасы киши организминде пайда болбойт жана топтолбойт. Ошондуктан С витамининин керектүү өлчөмү (суткасына чоң кишилерге 50—100 мг, балдарга 30— 70 мг) тамак менен келиши керек. С витамини негизинен жемиштерде, жашылча-мөмөлөрдө көп. Бул витаминге күнүмдүк талапты капуста, картошка, көк пияз, кызанак менен тамактануу толуктайт. С витамини көбүнчө ит мурундун ашында (100 г кургатылган ит мурун ашында 1500 мгга чейин), кызыл мурчта (250 мг) болот, чычырканактын ашында, апельсинде, лимондо да көп; жаныбардан алынган азыктарда өтө аз.

С витамини сууда жакшы эрийт; витаминдердин ичинен эң туруксузу бат кычкылданат. Жашылчаны бышырганда С витамининин А бөлүгүнө жакыны жоголот. Тамакты жылытуу жана узакка сактоодо витамин азаят. Азыктарды ачытууда С витамини жакшы сакталат. Тоңдурулган мөмө менен жашылчаларды эриткенде С витамини туруксуз болуп калат, ошондуктан эриген продуктуларды тез тамакка колдонуу керек. С витамини жазында көк пиязда жана бул витамин жакшы сакталуучу консерваланган кээ бир азыктарда, мисалы, томат-паста, көк буурчакта көп болот. СССРде С витамининин биологиялык баалуулугун көтөрүү жана С витамининин жетишсиздигин алдын алуу үчүн балдар мекемелеринин, оорукананын, төрөт үйлөрүнүн тамактары витаминдештирилет. Өнөр жайда 0,5 жана 2,5 г аскорбин кислотасы бар таблеткалар чыгарылып, ал даяр тамакты витаминдештирүүдө колдонулат. Бул витамин сууда эрүүчү витаминдерге кирет.

Колдонулган адабияттар

Кыргыз Совет Энциклопедиясынын Башкы редакциясы. «Ден соолук» Медициналык энциклопедия. - Ф.:1991, ISBN 5-89750-008-8