Барскоон капчыгайы: нускалардын айырмасы

Википедия дан
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
м fix categories and a few links
11-сап: 11-сап:


[[Категория:Ала-Тоо]]
[[Категория:Ала-Тоо]]
[[Категория:Кыргызстан]]
[[Категория:Кыргызстандын капчыгайлары‎]]
[[Категория:Капчыгайларлар]]
[[Категория:Тумар-2011]]
[[Категория:Тумар-2011]]

13 декабрь 2017, саат 19:01 учурдагы нуска

Барскон капчыгайыТескей Ала-Тоонун түндүк. капталынд аг ы ирикапч ыгайлардын бири. Тескей Ала-Тоонун суу бөлгүч тилкесинен Ысык-Көлдүн түштүк. жээгине чейин 60 км аралыкта созулуп жатат. Деңиз деңг. 1608– 3500 м бийикте. Капчыгай протерозой жана палеозойдун кристаллдык тектеринен (гранит, сланец, гранитдиорит ж .б.) Тоо этектеринеоген менен төртүн чүлк мезгилдин чөкмө тектеринен. төмөнкү бөлүгү көл жээгиндеги аллювийпролювийч өкмөлөрүнөн турат. Капталдары тик (60 –70° чейин) жана бийик (2 км.ге чейин); таманытөр жагында кууш (150 –300 м).

Генезистикти бибча көпбөлүгү кууш эрозиялык капчыгай, жогорку жагытөр тибинде. Капчыгай неогендин акырында (плиоцендин 2-жарымы) жан тропoгенде (плейстоценде) пайда болгон. Рельефи боюнча үч бөлүктөн турат. Жогорку бөлүгү бийик тоолуу аймакка туура келет; байыркы жана азыркы мөңгүлөр өөрчүг өн; төр, тепшисымал өрөөндөр, аска ж.б. морфоскульптуралар мүн өздүү; ортоң кубөлүгү орто бийиктиктеги жана жапыз тоолор зонасында ; эрозияденудациялык морфоскульптуралар негизин ен терең капчыгaйлар (1 кмге чейин куюлма шагылдар ж.б.) мүнөздүү; кооз шаркыратмаларбар; төмөнкү бөлүгү көл жээгиндеги түздүккө туура келет (капчыгайдын оозунан көлгө чейин ); aллювий, пaролю вийшиленди конусу ээлейт; дарыянугунун түбү жайык (500–600 м.ге чейин), капталдары тик. Капчыгай аркылуу Барскон суусу агып өтөт. Климаты мелүүн кон тиненттик; кышы суук, жайысалкын, январдын орт. темпеоатурасы –5.–8°С, июлдуку 12–17°С. Жылдык жаанчачыны 350 – 600 мм. Капчыгайда жалпы аянты 0,48 км2 жеткен чакан көлдөр бар. Көл жээгиндеги түздүккө кургак талаа, тоо этегине шалбаалуу талаа, орто бийиктиктеги тоолорго карагай бадалдуу токой, бийик тоолуу бөлүгүнө субалып, альпшалбаасы жана бийик тоолуу субнивалдык ландшафттары мүнөздүү. Токой чарбасы бар. Жайкы жана кышкы жайыт үчүн пайдаланылат. Капчыгай аркылуу Жогорку Нарын, Акшыйрак сырттарына жана Кумтөргө баруучу автo. жолу өтөт.

Колдонулган адабияттар

Интернеттеги айрым шилтемелер