Таттыбүбү Турсунбаева: нускалардын айырмасы
No edit summary |
Removed redirect to Турсунбаева, Таттыбүбү Белги: Removed redirect |
||
1-сап: | 1-сап: | ||
{{Кинематографчы |
|||
#REDIRECT [[Турсунбаева, Таттыбүбү]] |
|||
|ысымы = Турсунбаева, Таттыбүбү |
|||
'''Сахна Ханышасы'''<ref>Бул макала Бакытбек Токубек уулунун "Кыргыз тилин үйрөнүңүз - Эл жана маданият менен байланышта болуңуз" деген чет элдер үчүн китебинен алынды</ref> |
|||
|нукура ысымы = |
|||
Таттыбүбү Турсунбаева Кыргызстандын эң кадырлуу жана белгилүү актрисасы болгон. Анын сулуулугу көп адамдарды суктандырган. Кимден гана сурабаңыз, Таттыбүбү Турсунбаева абдан сулуу адам болгон дешет. Аны Кыргызстанда адамдар «сахнанын ханышасы» деп айтышат. Таттыбүбү Турсунбаева кыргыздын көп кинолоруна катышып, кызыктуу каармандарды жараткан. Ал «Ак Мөөр», «Уркуя» жана «Кызыл алма» кинолоруна катышып, башкы каармандарды ойногон. Тилекке каршы, анын өмүрү кыска болгон. Ал 37 жашында бул дүйнөдөн кеткен. Бирок, анын элеси бул дүйнөдөн кеткен жок. Таттыбүбүнүн элеси сахнанын жана сулуулуктун турмушунда жашап келе жатат. Кыргызстанда Таттыбүбүнү «ак куу» деп да айтышат, анткени кыргыз маданиятында ак куу эң эле татынакай жана назик куш. Ак куунун мойуну узун жана Таттыбүбүнүн дагы мойуну узун болгон. Буга байланыштуу мындай ыр бар: «адашкан аркар сыяктуу, арманда кетти бир ак куу». Анын ийилген кирпиктери, ажарын төккөн жүзү, өрүлгөн узун чачтары дагы эле Кыргызстандын ар бир атуулун суктандырат. Чындыгында, Таттыбүбү Турсунбаеванын сүрөттөрүн жана кинолорун карап көрсөңүз, сиз дагы анын сулуулугуна суктанасыз. |
|||
|сүрөт = 158874.jpg |
|||
|туурасы = 350px |
|||
|сүрөттүн баяндамасы = "Кызыл алма" фильминен кадр |
|||
|төрөлгөндөгү ысымы = |
|||
|туулган датасы = 12.07.1944 |
|||
|өлгөн датасы = 21.12.1981 |
|||
|туулган жери = [[Чаек]] айылы, [[Жумгал]] району, [[Нарын]] облусу, [[Кыргызстан]] |
|||
|өлгөн жери = Фрунзе шаары |
|||
|кесиби = [[театр]] жана [[кино]] [[артист]]и |
|||
|жарандыгы = [[File:Flag of USSR.svg|{{{1|22px}}}|border|CCCР желеги]]<noinclude> [[СССР]]→[[File:Flag of Kyrgyzstan.svg|{{{1|22px}}}|border|Кыргызстан желеги]]<noinclude> [[Кыргызстан]] |
|||
|активдүү жылдары = 1960-жылдан баштап |
|||
|багыты = [[Кыргыз улуттук академиялык Т.Абдумомунов атындагы драма театры|Кыргыз мамлекеттик академиялык драма театры]] |
|||
|киностудия = |
|||
|сыйлыктары = [[Кыргыз ССРи]]нин эмгек сиңирген артисти |
|||
|imdb_id = 0878121 |
|||
|сайт = |
|||
}} |
|||
'''Таттыбүбү Турсунбаева''' – [[театр]] жана [[кино]] [[артист]]и. <br> |
|||
==Кыскача өмүр баяны== |
|||
'''Таттыбүбү Турсунбаева''' - 1944-жылдын 12-июлунда Нарын облусунун Чаек кыштагында төрөлгөн. [[Жумгал району]]нун Чаек айылында орус орто мектепте окуган.<br> |
|||
1960-жылы 16 жашында "Салиманын ыры" аттуу кыска метраждуу тасмада биринчи жолу тартылган.<br> |
|||
17 жашында Ташкенттеги А.Н.Островсөрү институтунун "Драма жана кино актеру" факультетине тапшырган.<br> |
|||
1966-жылы Кыргыз мамлекеттик академиялык драма театрынын группасына кирген. |
|||
==Чыгармачылыгы== |
|||
Театрда дүйнөлүк жана советтик классикасынан У.Шекспир, Лопе де Вега, Г.Лорка, [[Айтматов, Чыңгыз | Ч.Айтматов]], М.Карим жана Е.Шварцтын чыгармалары боюнча сахнага 30 дан ашуун эстен кеткис образдарды алып чыккан: Жульетта ("Ромео жана Жульетта"), Амелия ("Бернарда Альбанын үйү"), Фелисьяна ("Бий мугалими"), Асел ("Делбирим"), Анвар ("Фудзиямадагы кадыр түн") жана башкалар. Ошону менен бирге кинодо да жаркын элестерди жараткан.<br><br> |
|||
[[Кыргыз ССР]]инин эмгек сиңирген артисти, [[СССР]] [[кинематограф]]исттер союзунун жана Кыргызстан кинематографисттер союзунун мүчөсү. <br><br> |
|||
Таттыбүбү Турсунбаева Кыргызстандын эң атактуу актрисасы болгон. Ал «сахнанын ханышасы» деп айтышчу. Таттыбүбү Турсунбаева кыргыздын көп кинолоруна катышып, кызыктуу каармандарды жараткан. Ал «Ак Мөөр», ролунда башкы каармандардын, ал эми «Кызыл алма» фильминде бейтааныш сулуунун ролун ойногон. |
|||
"Ак Мөөр" фильминен соң Таттыбүбү Турсунбаеваны кыргыздар "Соң-Көл чүрөгү" деп аташкан. |
|||
Ал 37 жашында бул дүйнөдөн кайткан. Ал көз жумганда, курсташы Жумабек Козукеев мүрзөсүнүн башында: |
|||
"Токтолуп сокпой жүрөгү, |
|||
Соң-Көлдүн кетти чүрөгү" |
|||
деген ыр саптарын окуган. <ref> Жаныш Кулмамбетов '''Ак куу болуп асманда ай баратат'''</ref> |
|||
Кыргызстанда Таттыбүбүнү «ак куу» деп да айтышат, анткени кыргыз маданиятында ак куу эң эле татынакай жана назик куш. Ак куунун мойуну узун жана Таттыбүбүнүн дагы мойуну узун болгон. Буга байланыштуу мындай ыр бар: «Адашкан аркар сыяктуу, арманда кетти бир ак куу». |
|||
==Театрда ойногон негизги ролдору== |
|||
* Асел - ("Кызыл жоолук жалжалым", авт. Ч.Айтматов, 1964-ж.) |
|||
* Кар ханышасы - ("Кар ханышасы", авт.Е.Щварц, 1966-ж.) |
|||
* Бьянка - ("Азоого чалма", авт.У.Шекспир, 1966-ж.) |
|||
* Нази - ("Эрөөл", авт.М.Байжиев) |
|||
* Бүбү- ("Осмонкул", авт.К.Маликов, 1969-ж.) |
|||
* Төрөкан - ("Өлбөстүн үрөнү", авт.А.Токомбаев, 1969-ж.) |
|||
* Гүлмайра - ("Жыгылган оогонго күлөт", авт.Т.Абдумомунов, 1969-ж.) |
|||
* Лайлум - ("Ак боз ат", авт.Ш.Садыбакасов, 1972-ж.) |
|||
* Эркеайым - ("Ак боз ат", авт.Ш.Садыбакасов) |
|||
* Жульетта - ("Ромео менен Жульетта", авт.У.Шекспир, 1972-ж.) |
|||
* Надя - ("Трибунал", авт.А.Макаенок, 1971-ж.) |
|||
* Чолпон - ("Бийик жерде", авт.К.Маликов, 1972-ж.) |
|||
* Мария - ("Мария", авт.А.Салынский, 1974-ж.) |
|||
* Малика - ("Малика", авт.Т.Абдумомунов, 1976-ж.) |
|||
* Шафак - ("Ай тутулган түндө", авт. М.Карим, 1973-ж.) |
|||
* Зулайка - ("Байыркы жомок", авт.М.Байжиев, 1975-ж.) |
|||
* Анвар - "Фудзиямадагы кадыр түн", авт. К.Мухаммеджанов, Ч.Айтматов, 1976-ж.) |
|||
* Дездемона - ("Отелло", авт.У.Шекспир) |
|||
* Амелия - ("Бернарда Альбанын үйү", авт.Г.Лорка, 1977-ж.) |
|||
* Эльпи - ("Омар Хаямдын махабаты", авт.К.Мамбетакунов, 1981-ж.) |
|||
* Мадина - ("Ар бир үйдө майрам", авт.М.Байжиев, 1977-ж.) |
|||
* Батма - ("Танабай" спектакли, 1978-ж.) |
|||
* Зулайда - ("Машырбек үйлөнөт", авт.Т.Абдумомунов, 1979-ж.) |
|||
* Фелисьяна - ("Бий мугалими", авт.Лопе де Вега, 1981-ж.) |
|||
== Фильмография == |
|||
# '''1960-жыл''' - "Салиманын ыры"- Салима |
|||
# '''1965-жыл''' - "Эң тил алчаак" - Айзада |
|||
# '''1967-жыл''' - "Саманчынын жолу" - Жаш Толгонай<br> |
|||
# '''1968-жыл''' - "Ак-Мөөр" - Ак Мөөр |
|||
# '''1971-жыл''' - "Отко таазим" - Уркуя |
|||
# '''1973-жыл''' - "Ак куулар конгон айдың көл" - Зейнеп |
|||
# '''1973-жыл''' - "Атадан калган туяк" - Жээнгүл |
|||
# '''1974-жыл''' - "Сүйүү жаңырыгы" - Асия |
|||
# '''1975-жыл''' - "Кызыл алма" - Бейтааныш сулуу |
|||
# '''1977-жыл''' - "Арман" телефильминде эпизоддук роль |
|||
# '''1978-жыл''' - "Июлдагы үч күн" тасмасында эпизоддук роль |
|||
# '''1980-жыл''' - "Коңур күз" тасмасында эпизоддук роль |
|||
# '''1979-жыл''' - "Процесс" - Зулайка |
|||
== Радиодон аткарылып, "Алтын казынада" сакталган ырлары == |
|||
* "Гүлкайыр" |
|||
* "Ай баратат" |
|||
* "Жүрөктүн чогу өчө элек" |
|||
* "Адамдар менин сүйгөнүм" |
|||
* "Суу алган кыз" |
|||
* "Ысык-Көлдүн ак куусу" |
|||
==Булактар== |
|||
* Жусупова Ракыя. ТАТТЫБҮБҮ: Макалалар, маектер, эскерүүлөр. - Б.: "Турар", 2015 |
|||
* Чынар Калыбекова. ТАГДЫР романы. (Соң- Көл чүрөгү баяны), - Б.: Кыргызпатент, 2015, - 246 б. |
|||
== Интернеттеги шилтемелер == |
|||
* [http://bizdin.kg/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-/%D0%A2%D3%A9%D0%BB%D3%A9%D0%BC%D2%AF%D1%88-%D0%9E%D0%BA%D0%B5%D0%B5%D0%B2-%D0%9A%D1%8B%D0%B7%D1%8B%D0%BB-%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D0%B0/ "Кызыл алма" тасмасы;] |
|||
* [http://bizdin.kg/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-/%D0%9C%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D1%81-%D0%A3%D0%B1%D1%83%D0%BA%D0%B5%D0%B5%D0%B2-%D0%90%D0%BA-%D0%9C%D3%A9%D3%A9%D1%80/ "Ак Мөөр" тасмасы;] |
|||
==Шилтемелер== |
|||
<references/> |
|||
[[Категория:Инсандар]] |
|||
[[Категория:Кыргыз театры]] |
|||
[[Категория:Кыргыз киносу]] |
|||
[[Категория:Театр]] |
|||
[[Категория:Маданият]] |
|||
[[Категория:Кыргызстан]] |
|||
[[Категория:Кыргыз таануу]] |
|||
[[Категория:Кыргыз маданияты]] |
|||
[[Категория:Ташкент театр институту]] |
16 июль 2018, саат 09:47 учурдагы нуска
Турсунбаева, Таттыбүбү
| |
"Кызыл алма" фильминен кадр | |
Туулган датасы: | |
---|---|
Туулган жери: |
Чаек айылы, Жумгал району, Нарын облусу, Кыргызстан |
Өлгөн датасы: |
21 -декабрь 1981 (37 жаш) |
Өлгөн жери: |
Фрунзе шаары |
Жарандыгы: | |
Кесиби: | |
Карьерасы: |
1960-жылдан баштап |
Багыты: | |
Сыйлыктары: |
Кыргыз ССРинин эмгек сиңирген артисти |
IMDb: |
Таттыбүбү Турсунбаева – театр жана кино артисти.
Кыскача өмүр баяны
Таттыбүбү Турсунбаева - 1944-жылдын 12-июлунда Нарын облусунун Чаек кыштагында төрөлгөн. Жумгал районунун Чаек айылында орус орто мектепте окуган.
1960-жылы 16 жашында "Салиманын ыры" аттуу кыска метраждуу тасмада биринчи жолу тартылган.
17 жашында Ташкенттеги А.Н.Островсөрү институтунун "Драма жана кино актеру" факультетине тапшырган.
1966-жылы Кыргыз мамлекеттик академиялык драма театрынын группасына кирген.
Чыгармачылыгы
Театрда дүйнөлүк жана советтик классикасынан У.Шекспир, Лопе де Вега, Г.Лорка, Ч.Айтматов, М.Карим жана Е.Шварцтын чыгармалары боюнча сахнага 30 дан ашуун эстен кеткис образдарды алып чыккан: Жульетта ("Ромео жана Жульетта"), Амелия ("Бернарда Альбанын үйү"), Фелисьяна ("Бий мугалими"), Асел ("Делбирим"), Анвар ("Фудзиямадагы кадыр түн") жана башкалар. Ошону менен бирге кинодо да жаркын элестерди жараткан.
Кыргыз ССРинин эмгек сиңирген артисти, СССР кинематографисттер союзунун жана Кыргызстан кинематографисттер союзунун мүчөсү.
Таттыбүбү Турсунбаева Кыргызстандын эң атактуу актрисасы болгон. Ал «сахнанын ханышасы» деп айтышчу. Таттыбүбү Турсунбаева кыргыздын көп кинолоруна катышып, кызыктуу каармандарды жараткан. Ал «Ак Мөөр», ролунда башкы каармандардын, ал эми «Кызыл алма» фильминде бейтааныш сулуунун ролун ойногон.
"Ак Мөөр" фильминен соң Таттыбүбү Турсунбаеваны кыргыздар "Соң-Көл чүрөгү" деп аташкан.
Ал 37 жашында бул дүйнөдөн кайткан. Ал көз жумганда, курсташы Жумабек Козукеев мүрзөсүнүн башында:
"Токтолуп сокпой жүрөгү,
Соң-Көлдүн кетти чүрөгү"
деген ыр саптарын окуган. [1] Кыргызстанда Таттыбүбүнү «ак куу» деп да айтышат, анткени кыргыз маданиятында ак куу эң эле татынакай жана назик куш. Ак куунун мойуну узун жана Таттыбүбүнүн дагы мойуну узун болгон. Буга байланыштуу мындай ыр бар: «Адашкан аркар сыяктуу, арманда кетти бир ак куу».
Театрда ойногон негизги ролдору
- Асел - ("Кызыл жоолук жалжалым", авт. Ч.Айтматов, 1964-ж.)
- Кар ханышасы - ("Кар ханышасы", авт.Е.Щварц, 1966-ж.)
- Бьянка - ("Азоого чалма", авт.У.Шекспир, 1966-ж.)
- Нази - ("Эрөөл", авт.М.Байжиев)
- Бүбү- ("Осмонкул", авт.К.Маликов, 1969-ж.)
- Төрөкан - ("Өлбөстүн үрөнү", авт.А.Токомбаев, 1969-ж.)
- Гүлмайра - ("Жыгылган оогонго күлөт", авт.Т.Абдумомунов, 1969-ж.)
- Лайлум - ("Ак боз ат", авт.Ш.Садыбакасов, 1972-ж.)
- Эркеайым - ("Ак боз ат", авт.Ш.Садыбакасов)
- Жульетта - ("Ромео менен Жульетта", авт.У.Шекспир, 1972-ж.)
- Надя - ("Трибунал", авт.А.Макаенок, 1971-ж.)
- Чолпон - ("Бийик жерде", авт.К.Маликов, 1972-ж.)
- Мария - ("Мария", авт.А.Салынский, 1974-ж.)
- Малика - ("Малика", авт.Т.Абдумомунов, 1976-ж.)
- Шафак - ("Ай тутулган түндө", авт. М.Карим, 1973-ж.)
- Зулайка - ("Байыркы жомок", авт.М.Байжиев, 1975-ж.)
- Анвар - "Фудзиямадагы кадыр түн", авт. К.Мухаммеджанов, Ч.Айтматов, 1976-ж.)
- Дездемона - ("Отелло", авт.У.Шекспир)
- Амелия - ("Бернарда Альбанын үйү", авт.Г.Лорка, 1977-ж.)
- Эльпи - ("Омар Хаямдын махабаты", авт.К.Мамбетакунов, 1981-ж.)
- Мадина - ("Ар бир үйдө майрам", авт.М.Байжиев, 1977-ж.)
- Батма - ("Танабай" спектакли, 1978-ж.)
- Зулайда - ("Машырбек үйлөнөт", авт.Т.Абдумомунов, 1979-ж.)
- Фелисьяна - ("Бий мугалими", авт.Лопе де Вега, 1981-ж.)
Фильмография
- 1960-жыл - "Салиманын ыры"- Салима
- 1965-жыл - "Эң тил алчаак" - Айзада
- 1967-жыл - "Саманчынын жолу" - Жаш Толгонай
- 1968-жыл - "Ак-Мөөр" - Ак Мөөр
- 1971-жыл - "Отко таазим" - Уркуя
- 1973-жыл - "Ак куулар конгон айдың көл" - Зейнеп
- 1973-жыл - "Атадан калган туяк" - Жээнгүл
- 1974-жыл - "Сүйүү жаңырыгы" - Асия
- 1975-жыл - "Кызыл алма" - Бейтааныш сулуу
- 1977-жыл - "Арман" телефильминде эпизоддук роль
- 1978-жыл - "Июлдагы үч күн" тасмасында эпизоддук роль
- 1980-жыл - "Коңур күз" тасмасында эпизоддук роль
- 1979-жыл - "Процесс" - Зулайка
Радиодон аткарылып, "Алтын казынада" сакталган ырлары
- "Гүлкайыр"
- "Ай баратат"
- "Жүрөктүн чогу өчө элек"
- "Адамдар менин сүйгөнүм"
- "Суу алган кыз"
- "Ысык-Көлдүн ак куусу"
Булактар
- Жусупова Ракыя. ТАТТЫБҮБҮ: Макалалар, маектер, эскерүүлөр. - Б.: "Турар", 2015
- Чынар Калыбекова. ТАГДЫР романы. (Соң- Көл чүрөгү баяны), - Б.: Кыргызпатент, 2015, - 246 б.
Интернеттеги шилтемелер
Шилтемелер
- ↑ Жаныш Кулмамбетов Ак куу болуп асманда ай баратат