Исаак Ньютон: нускалардын айырмасы

Википедия дан
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
м r2.6.2) (робот өзгөрттү: sa:ऐसाक् न्यूटन्
м r2.7.1) (робот кошту: map-bms:Isaac Newton
111-сап: 111-сап:
[[lt:Izaokas Niutonas]]
[[lt:Izaokas Niutonas]]
[[lv:Īzaks Ņūtons]]
[[lv:Īzaks Ņūtons]]
[[map-bms:Isaac Newton]]
[[mdf:Нютон, Исаак]]
[[mdf:Нютон, Исаак]]
[[mg:Isaac Newton]]
[[mg:Isaac Newton]]

26 октябрь 2011, саат 03:25 учурдагы нуска

Ньютон, Исаак

Сэр Исаак Ньютон (англ. Sir Isaac Newton, григориандык жылсанак боюнча - 1642-жылдын 25-декабрында туулуп, 1727-жылдын 20-мартында өлгөн, ал эми юлий календары боюнча – 1643-жылы 4-январда туулуп, 1727-жылдын 31-мартында кайтыш болгон) – британдык атактуу физик, математик жана астроном. Ньютон азыркы доордогу физика илиминин негиздөөчүлөрүнүн бири саналат.

Анын “Табигый философиянын математикалык башаттары” аттуу фундаменталдык эмгегинде дүйнөлүк тартылуу күчү мыйзамы жана классикалык механиканын калыптанышына өзөк болгон үч физикалык мыйзам баяндалган. Ньютон дифференциялык жана интегралдык эсептөө, түстүүлүк теориясы жана башка математикалык жана физикалык теорияларды иштеп чыккан.

Анын атасы Англиянын Линколншир жергесиндеги Вулсторп кыштагында өзүнө тың орто чарба дыйкандын үй-бүлөсүндө туулган. Атасы ал төрөлө электе көз жумган. Ымыркайга Исаак деп атасынын ысымын коюшкан.

Ымыркай кезинде оорулуу болуп өскөн менен, Исаак Ньютон узак жашап, 84кө чыгып дүйнөдөн өткөн.

Ньютон 1661-жылы Кембриж шаарындагы даңазалуу университеттин Тринити-коллеж (Ыйык Үчүлтүк Кудай коллежи) окуу жайына өтөт. Андан соң ал 30 жыл бою дал ушул коллежде окуп жана эмгектенген.

Анын үч томдук “Табигый философиянын математикалык башаттары” (латынча Philosophiae Naturalis Principia Mathematica) эмгеги 1686-1687-жылдары жарык көргөн.

Ньютондун эмгектери физика жана математика илимдеринде жаңы доорду ачып берди. Ал Галилей түзө баштаган теориялык физика илимин калыптандыруу ишин жыйынтыктаган. Бир чети, бул тажрыйба маалыматтарына негизделсе, экинчи чети, табигый кубулуштардын сандык-математикалык сыпатталышына негизделген.