Вазирстан

Википедия дан

Вазирстан (пушту жана урду وزيرستان ‎ ) Пакистандын түндүк-батышындагы Ооганстан менен чектешкен тоолуу аймак, жана таанылбаган мамлекет, 2004 жылдан бери бул аймакта эгемендүүлүккө согуш уланып жатат.

Вазирстан
Flag of Waziristan resistance (1930s).svg

Waziristan district.svg

Пакистандын Хайбер-Пахтунхва провинциясына кирген Түндүк Уазирстан жана Түштүк Уазирстан "агенттиктерден" (аймактык бирдиктер - субпровинциялардан) турат.

2018-жылдын 31-майына чейин Уазирстан аймагы федералдык башкаруудагы уруулук аймактардын бир бөлүгү болгон.

Сыпаттама[оңдоо | булагын оңдоо]

Аянты 11585 км² (анын ичинде түндүк бөлүгү – 5000ге жакын, түштүк – 6500 бөлүк). Уазирстан Пешавардын батышында жана түштүк-батышында, Куррам менен Каирунун куймасынан Гомал дарыясына чейин жайгашкан.

Калкынын саны 1998-жылы 791 087 киши (анын ичинде түндүк бөлүгүндө 361 246, түштүктө 429 841) – негизинен пуштууруулары.

Уазирстан улуттук бийи.

Калкы[оңдоо | булагын оңдоо]

Бүткүл Уазирстандын калкы, 2017-жылдагы эл каттоонун жыйынтыгы боюнча, 1,215,761 калкты түзөт [1] .

Түндүк Уазирстан[оңдоо | булагын оңдоо]

2017-жылдын маалыматтары боюнча , 97,57 Калктын % пушту тилинде сүйлөгөн, 1,26 % - пенжаби диалектилеринде (хиндко жана сирайки ) жана - 0,46 % урду .

Түштүк Уазирстан[оңдоо | булагын оңдоо]

Түштүк Уазирстанда 675 215 адам жашайт, анын 96,5и % пушту тилинде сүйлөйт, 0,6 % - урду тилинде, 0,55 % - Пенжаби тилинде жана 0,2 % - брауниде [2].

Уазирстандын картасы.

Аймактары[оңдоо | булагын оңдоо]

Түндүк Уазирстан[оңдоо | булагын оңдоо]

Түндүк Уазирстан же Утманзайда чептүү тоолуу кыштактарда жашаган дервиш-хел (же Уазири) уруулары жана конуштары жапыз түздүк өрөөндөрдө жайгашкан Давар (же Даур) жашайт. Вазирлердин аймактары Размак, Датта-Хел, Спин-вам, Досали жана Шава, Даварлар - Мираншах, Мрали, Эдак, Хурмаз, Биланд-Хел, Хассу-Хел жана Хайдер-Хел деп аталат.

Түндүк Уазирстандын борбору Мираншах шаары.

Түндүк Уазирстан — Пакистан

Түштүк Уазирстан[оңдоо | булагын оңдоо]

Түштүк Вазиристанда же Ахмадзайда негизинен Мехсуд уруусу жашайт, алардын өкүлдөрү чатыр кыштактарда жашашат жана ак жана кара жүн өндүрүү менен алектенген асыл кой баккан (вазири койлору). Урууну бирде алардын башчылары, кээде түндүк уруулардын өкүлдөрү же борбордук бийлик башкарган. Өкмөттүн принциптери негизинен индиялык ражалардан алынган.

Түштүк Уазирстан — Пакистан

Колдонулган адабияттар[оңдоо | булагын оңдоо]

  1. District wise tables, PBS, Pakistan Bureau of Statistics (2017). Проверено 9 -июль (теке) 2022.
  2. District wise tables, PBS, Pakistan Bureau of Statistics (2017). Проверено 9 -июль (теке) 2022.