Донецк облусу
| Донецк облусу укр. Донецька область | |||
| |||
|
| |||
|
| |||
| Өлкө: | |||
|---|---|---|---|
| Абалы: |
Облус | ||
| Курамында: |
8 район | ||
| Акимий борбору: | |||
| Түзүлгөн убакыты: |
2-июль 1932-ж. | ||
| Расмий тили: | |||
| Калкы (2021): |
4 100 280 | ||
| Жыштыгы: |
162,49 адам/км² | ||
| Жер аянты: |
26 517 км² | ||
| Деңиз деңгээлинен бийиктиги: • Эң бийик чекити • Эң төмөн чекити | |||
| ISO 3166-2 коду: |
UA-14 | ||
| Телефон коду: |
+380 62 | ||
| [dn.gov.ua Расмий сайты] | |||
.svg)
Донецк облусу (укр. Донецька область) — Украинанын административдик-аймактык бирдиги, өлкөнүн түштүк-чыгышында, Донбасста жайгашкан. Батышта Запорожье жана Днепропетровск облустары, түндүгүндө Харьков облусу, чыгышында Украинанын Луганск облусу жана Орусиянын Ростов облусу менен чектешет.
Облустун аянты 26,5 миң км² (Украинада 11-орун), 2021-жылга карата калкынын саны 4,1 миллион адамга (1-орун) бааланган. Акимий борбору жана ири шаары — Донецк, башка ири шаарлары Мариуполь, Макеевка, Горловка, Краматорск, Славянск, Енакиево, Бахмут.
Облус 1932-жылы Украина ССРинин Харьков облусунан бөлүнүп чыгуу менен түзүлгөн. 1938-жылы түндүк бөлүгү облустан бөлүнүп, Луганск облусуна айланган. 1932-жылдан 1961-жылга чейин Сталино облусу (укр. Сталінська область) деп аталган.
2014-жылдын апрель айында орусиячыл нааразылык акциялары маалында аймактын аймагында Донецк Эл Республикасы (ДЭР) жарыяланган, ал эл аралык коомчулук тарабынан таанылбай калган. Донбасстагы согуштун натыйжасында ДЭР чөлкөмдүн үчтөн бир бөлүгүн, анын ичинде Донецкти де-факто көзөмөлгө алган.
2022-жылдын 23-февралына карата Украинанын облустук администрациясы жана облустун мамлекеттик мекемелеринин көбү Краматорск шаарында, облустук кеңеш Мариуполдо; аймактык мекемелер ошондой эле Славянск, Мариуполь, Константиновка, Бахмут жана Мирноградда жайгашкан[1][2].
2022-жылы Орусиянын Украинага толук масштабдуу басып кириши башталгандан кийин, Мариуполь жана Донецк облусундагы башка бир катар калктуу конуштарды Орусиянын Куралдуу күчтөрү жана өзүн өзү жарыялаган КДРдин элдик кошуундары басып алышкан. 30-сентябрда Орусия аймактын аннексияланганын жарыялаган.
Административдик-аймактык түзүлүшү[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Райондору[түзөтүү | булагын түзөтүү]
2020-жылдын 17-июлунда облустун жаңы 8 районго бөлүнүшү кабыл алынган[3][4]:
| № | Району | Калкы
(миң. адам) |
Аянты
(км².) |
Акимий борбору |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Бахмут району | 201,1 | 1 748,3 | Бахмут ш. |
| 2 | Волноваха району | 146,0 | 4 457,4 | Волноваха ш. |
| 3 | Горловка району | 690,6 | 2 468,4 | Горловка ш. |
| 4 | Донецк району | 1 503,4 | 2 895,1 | Донецк ш. |
| 5 | Кальмиусское району | 122,6 | 3 132,6 | Кальмиусское ш. |
| 6 | Краматорск району | 568,0 | 5 194,1 | Краматорск ш. |
| 7 | Мариуполь району | 521,1 | 2 624,0 | Мариуполь ш. |
| 8 | Покровск району | 413,0 | 4 004,1 | Покровск ш. |
Райондор өз кезегинде шаардык, поселкалык жана айылдык аймактык жамааттарга бөлүнөт (укр. територіальна громада).
Колдонулган адабияттар[түзөтүү | булагын түзөтүү]
- Кыргыз Совет Энциклопедиясы. Башкы редактор Б. О. Орузбаева. -Бишкек: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1979. Том 4. Лактация - Пиррол. -656 б.
- ↑ Что навоевали в Донбассе за первую неделю после выборов (орусча)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Slon.ru (2 -июнь (кулжа) 2014).
- ↑ Самовооруженная республика (орусча)(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). Коммерсантъ-Власть (2 -июнь (кулжа) 2014).
- ↑ Постанова Верховної Ради України «Про утворення та ліквідацію районів»(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
- ↑ Нові райони: карти + склад(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы).
 Украинанын административдик-аймактык түзүлүшү | ||
|---|---|---|
| Облустар | Винница облусу · Волынь облусу · Днепропетровск облусу · Донецк облусу · Житомир облусу · Закарпатье облусу · Запорожье облусу · Ивано-Франковск облусу · Киев облусу · Кировоград облусу · Луганск облусу · Львов облусу · Николаев облусу · Одесса облусу · Полтава облусу · Ровно облусу · Сумы облусу · Тернополь облусу · Харьков облусу · Херсон облусу · Хмельницкий облусу · Черкассы облусу · Чернигов облусу · Черновцы облусу |  |
| Автономиялуу республика | Кырым Республикасы | |
| Шаарлар | Киев · Севастополь | |
