ЕвроРегион

Википедия дан

Еврорегион (англ. Euroregion) — коңшу Европа мамлекеттеринин чек ара аймактарында жайгашкан эки же андан көп аймактык субъекттердин тыгыз кызматташтыгына негизделген мамлекеттер аралык интеграциянын европалык формасы.

Акситанерт—Эушкади Еврорегионунун картасы.

Еврорегиондордун концепциясы[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Еврорегиондун түзүлүшү анын мүчөлөрүнө биргелешкен экономикалык түзүмдөрдү түзүүгө, чек ара соодасын өнүктүрүүгө, туризм, экология, спорт жана маданий тармагында түрдүү долбоорлорду ишке ашырууга мүмкүндүк берет. Еврорегиондун алкагында бажы тоскоолдуктары жана жумушчу күчтөрдүн кыймылына тоскоолдуктар иш жүзүндө жоюлган.

Еврорегиондор оюу саясий жана экономикалык бийликти децентралдаштырууга, кандайдыр бир экстерриториалдык түзүлүштөрдү түзүүгө багытталган Европа Биримдигинин саясатынын натыйжасы болуп саналат.

Учурдагы еврорегиондор Европа чек ара аймактарынын Уюмунабириктирилген (англ. Association of European Border Regions, AEBR), 1971-жылы түзүлгөн. AEBR мүчөлөрү учурда чындап иштеп жаткан Еврорегиондордун 115тин 90у.

1985-жылдан Европа Региондорунун Уюму (англ. Assembly of European Regions, AER), ошондой эле Евроаймактык субъекттердин ишин координациялоого катышат.

Евроаймактар түзүлүшү мүмкүн:

  • Европа Биримдигинин алкагында (мисалы, австриялык - чех еврорегиону " Rezia Nova " ( лат. Raetia Nova ));
  • мамлекеттер, Европа Биримдигине мүчө жана мүчө эмес ( Шведче - Норвегиялык Euroregion ARCO ( швед. жана норв. Arvika/Kongsvinger норв. Arvika / Kongsvinger, ARKO));
  • Европа Биримдигинен тышкары (Евроаймактар "Донбасс" (Ростов, Донецк жана Луганск облустары), " Днепр " (Брянск, Чернигов жана Гомель облустары), "Слобожанщина" (Белгород жана Харьков облустары), "Ярославна" (Курск жана Сумы облустары), Россия - Украина - Беларусь ) [1] [2], ошондой эле " Балтика ", " Карелия ", "Неман", "Псков - Ливония".

То есть, фактически, в последних 2 случаях, создание еврорегионов приводит к расширению интеграционной концепции Европейского союза за счёт вовлечения в кооперацию новых территорий. Калып:Начало цитаты На микроуровне под международным регионом мы будем понимать территориальные образования внутри двух или более стран, обладающие необходимым набором целостнообразующих характеристик, состоящие из одного или нескольких административных и других районов и демонстрирующие определённую степень однородности в общем (природном, культурном, экономическом, демографическом и т. д.) ландшафте. К таким образованиям возможно отнесение, например, категории «еврорегион».

Барыгин И. Н. Международное регионоведение (стр. 47):

На микроуровне под международным регионом мы будем понимать территориальные образования внутри двух или более стран, обладающие необходимым набором целостнообразующих характеристик, состоящие из одного или нескольких административных и других районов и демонстрирующие определённую степень однородности в общем (природном, культурном, экономическом, демографическом и т. д.) ландшафте. К таким образованиям возможно отнесение, например, категории «еврорегион».

Эң чоң еврорегиондор[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Биринчи Еврорегион 1958-жылы Германия менен Нидерланддын чек арасында EUREGIO деген ат менен пайда болгон. Кийинчерээк еврорегиондор бүткүл Европага тарай баштаган.

Эң белгилүү, заманбап еврорегиондор:

Аталышынан көрүнүп тургандай, Еврорегиондор көбүнчө географиялык жактан байланышкан аймактарды бириктирет (мисалы, Бавария токою – Богемия токою / Шумава аймагы бир токой зонасында жайгашкан; Татра – бирдиктүү тоо системасында) же тарыхый жактан (Силезия – көз карандысыз мамлекетте; "Батыш Паннонерт" - байыркы Рим провинциясынын бир бөлүгү).

Орусия, Украина жана Беларустун катышуусу менен еврорегиондор[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Россиянын аймактары учурда бир катар евро-аймактык түзүлүштөрдүн курамына кирет. Чек ара альянстарынын эң активдүү катышуучусу Оруссия Федерациясынын Калининград облусу эксклавы.

1997-жылы «Неман» Еврорегиону түзүлүп, анын курамына Калининград облусунун 5 району, Беларустун Гродно облусу, Польшанын Подлясское воеводствосу, Литванын Вильнюс, Алитус жана Марямполь губерниялары кирген.

1998-жылдын 4-сентябрында Браслав шаарында Беларустун, Литванын жана Латвиянын чек ара аймактарынын ортосунда келишимге кол коюлуп , ошону менен "Көлчө кыр" Еврорегион түзүлгөн. Еврорегионго төмөнкүлөр кирет: Браславский, Верхнедвинский, Миорский, Поставы жана Глубокский райондору (Беларусь); Даугавпилс, Краслава, Преили жана Резекне областтары, анын ичинде Даугавпилс жана Резекне шаарлары (Латвия); Зарасай, Игналина, Утена жана Свенченский райондору, анын ичинде Висагинас шаары (Литва).

Балтика Еврорегиону эле бөлүгү катары 1998-жылы түзүлгөн Калининград облусунун ( Россия ), Kronuberg, Копенгаген жана ОмГТУ Лена ( Украина ), Калининград коммуна ( Дания ), Pomorskiy жана Warmia-Mazury Voivodeships ( Poland ), Клайпеда районундагы ( Оруссия ) Балтика деңизинин жээгин пландоо аймагы ( Латвия ). Еврорегионду түзүүнүн максаттарынын арасында инвестициялык активдүүлүктү өнүктүрүү жана калктын жашоо сапатын жакшыртуу болуп саналат.

Еврорегион "Сауле" 1999-жылдан бери Неман жана Слав облустарынын жана Славск шаарынын (Калининград облусу), Елгава областынын ( Латвия ), Таураге жана Шауляй округдарынын (Литва), Сконе жана Сёдерманланд тилкелеринин ( Швеция ) курамында иштейт. Аймактын алкагында өнөр жай, айыл чарба жана токой чарбасы, транспорт, байланыш, ноу-хау алмашуу, айлана-чөйрөнү коргоо, кылмыштуулукка каршы күрөшүү тармактарында биргелешкен трансчек аралык экономикалык өнүгүү долбоорлору илгериледи.

2000- жылдын февралында Карелия Республикасынын (Россия) жана Түндүк Похжанмаа, Кайнуу жана Түндүк Карелиянын (Финляндия) аймактык биримдигинин курамында "Карелия" Еврорегиону түзүлгөн. Долбоор соода алакаларына, токой чарбасын жана чек ара инфраструктурасын өнүктүрүүгө, биргелешкен ишканаларды түзүүгө жагымдуу шарттарды түзөт.

Жогоруда айтылган Еврорегион "Днепр" 2003-жылы Брянск облусунун (Россия), Гомель облусунун ( Беларусь) жана Чернигов облусунун ( Украина ) курамында түзүлгөн. Иштөө багыттарынын арасында - биргелешкен инвестициялык жана инновациялык долбоорлорду ишке ашыруу, өнөр жай кооперациясын тереңдетүү, биргелешкен ишканаларды жана өндүрүштөрдү түзүү аркылуу коңшу үч облустун алдыңкы инновациялык өнүгүүсүн камсыздоо.

2003-жылы Россиянын Белгород облусунун жана Украинанын Харьков облусунун курамында “Слобожанщина” Еврорегиону түзүлгөн.

2004-жылдан бери Псков облусунун 5 району, Латвиянын 4 району жана Эстониянын 3 уезддик өз алдынча башкаруу бирикмеси кирген "Псков-Ливонерт" Еврорегиону иштеп келет.

2007- жылы “Ярославна” Еврорегиону Курск областынын (РФ) жана Сумы облусунун (Украина) курамында түзүлгөн.

Украина жана Беларус, буга чейин айтылгандардан тышкары, бир катар еврорегиондук субъекттерге катышат:

  • Еврорегион "Карпат" (1993-жылы түзүлгөн) Румыниянын түндүк аймактарынын, Венгриянын бир нече облустарынын, чыгыш Словакиянын бир бөлүгүнүн, Польшанын Субкарпат воеводствосунун бир бөлүгүнүн, Львов, Закарпат, Украинанын Ивано-Франковск жана Черновцы облустарынын курамында.
  • Euroregion "Bug" (1995-жылы түзүлгөн) бир бөлүгү катары анын Volyn облусунун Украина, Клодзко, Люблин, Тарнобжег, Zamoysk жана Bialsko Podlaskie Poland жана voivodeships менен Брест облусунун Беларус. 2000-жылдын 12-майында Украинанын Львов облусунун Жолковский жана Сокальский райондору Еврорегионго украин тараптын ассоциацияланган мүчөлөрү катары кабыл алынган.
  • Еврорегион "Төмөнкү Дунай" (1998-жылы түзүлгөн) Одесса облусунун курамында (Украина), Кагул Повет (Молдова), Галати, Брайла, Тулча округдары (Румыния)
  • Еврорегион "Беловежская пуща" (2002-жылы түзүлгөн) Беларустун 3 облусунан жана Польшанын бир нече аймактык-административдик бирдиктеринен турат.
  • Еврорегион "Донбасс" (2010-жылы түзүлгөн) Украинанын Луганск жана Донецк облустарынын, Орусиянын Ростов жана Воронеж облустарынын курамында.
  • Euroregion "суроосуна" (2013-жылы түзүлгөн) бир бөлүгү катары Херсон облусунун Украина менен Сорока, Dondushanskogo, Рышканы, Резина, Бузэу жана Sholdaneshtskogo аймактарында пункту . Бир аздан кийин бул аймакка Молдованын Дубоссары облусу кошулду.

Дагы окуңуз[түзөтүү | булагын түзөтүү]

  • Евроаймакча
  • EUREGIO
  1. ↑ МИД: Создание еврорегиона «Донбасс» важно для сотрудничества РФ и Украины Archived 2016-06-21 at the Wayback Machine // РосБизнесКонсалтинг.
  2. ↑ К еврорегиону «Донбасс» присоединилась Донецкая область Украины // К-узел. — 2011. — 1 марта.
"https://ky.wikipedia.org/w/index.php?title=ЕвроРегион&oldid=400821" булагынан алынды