Компьютердик илим жана инженерия
Компьютердик илим жана инженерия (CSE) же компьютердик Илим (CS), кээ бир университеттерде электротехника жана компьютердик илимдер (EECS) катары да бириктирилген, көптөгөн жогорку окуу жайларында окутулуучу академиялык программа болуп саналат. Бул программа компьютердик илим менен инженериянын ыкмаларын камтыйт. Компьютердик илим менен инженериянын ортосунда так бөлүнүү жок, материалдар илими жана инженериясындагыдай эле. Айрым предметтер көбүнчө компьютердик илимге (мисалы, маалымат структуралары жана алгоритмдер), ал эми башка предметтер компьютердик инженерияга (мисалы, компьютердик архитектура) тиешелүү. CSE термини Европа өлкөлөрүндө инженердик информатика программаларын которууда да колдонулат. Ала-Тоо эл аралык университети бул багытты бакалавр жана магистр деңгээлинде ар кандай адистиктер менен сунуштайт.
Академиялык курс
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Университеттин академиялык программалары студенттерди белгилүү бир адистик боюнча терең билим жана тажрыйба менен камсыз кылууга багытталган окуу курстарынын жыйындысы. Бул программалар студенттерди бакалавр, магистр же доктор даражасын алууга даярдайт жана негизги сабактарды, кошумча предметтерди, практикалык иштерди, ошондой эле изилдөө иштерин камтышы мүмкүн.
Ала-Тоо эл аралык университетинде сиз тандаган багыт – компьютердик илим жана инженерия болсо. Бул программа лекциялар, лабораториялык иштер, долбоорлор жана стажировка менен толукталат. Стажировка, студенттердин теориялык билимдерин практикада колдонуу мүмкүнчүлүгүн камсыз кылат жана аларга тийиштүү тармакта реалдуу тажрыйба топтоого жардам берет. Студенттер стажировкаларды компанияларда, изилдөө борборлорунда же ар кандай технологиялык уюмдарда өтүшү мүмкүн. Бул, өз кезегинде, алардын профессионалдык тармагында байланыштарды түзүүгө жана келечектеги карьера үчүн негиз түзүүгө шарт түзөт. Программа студенттерди тармактагы кесиптик ишмердүүлүккө даярдоого багытталган жана ар кандай деңгээлде – бакалавр жана магистр даражасында – сунушталат.
Компьютер илимдеринин башка багыттары
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Маалымат структуралары бул маалыматты сактоо жана уюштуруу үчүн колдонулган ыкмалар. Алар маалыматтарды оптималдуу түрдө иштетүүгө жана уюштурууга мүмкүндүк берет. Мисалы, массивдер, байланышкан тизмелер, стек, кезек, граф жана маалымат базалары.
Программалоо тилдери бул компьютерлерге тапшырмаларды берүү үчүн колдонулган синтаксистик системалар. Жогорку деңгээлдеги тилдер (Python, Java, C++) жана төмөнкү деңгээлдеги тилдер (Assembly) бар. Ар бир тилдин өзүнүн синтаксиси жана семантикасы программаларды эффективдүү иштеп чыгууга жардам берет.
Компьютердик архитектура бул компьютер системаларынын түзүлүшүн жана алардын компоненттеринин иштешин изилдейт. Процессор, оперативдик жады, кирүү-чыгуучу түзмөктөр жана байланыш системаларынын эффективдүүлүгүн арттырууга көмөктөшөт.
Киберкоопсуздук бул компьютер системаларын, тармактарды жана маалыматтарды коргоо боюнча принциптер жана практикалар. Хакерлик, вирус, кибератакалар жана маалымат уурдоо сыяктуу коркунучтардан сактануу үчүн колдонулат. Шифрлөө, аутентификация жана мониторинг механизмдерин камтыйт.
Жасалма интеллект бул машиналарга интеллектуалдык функцияларды берүү менен байланышкан изилдөөлөр. Алгоритмдери маалыматты анализдөө, чечим кабыл алуу жана кыйынчылыктарды чечүү үчүн колдонулат. Машиналык үйрөнүү, терең үйрөнүү жана нейрондук тармактар ЖИдин негизги бөлүктөрү.
Булактар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- Tucker, Allen B. (2004). Computer Science Handbook (2nd ed.). Chapman and Hall/CRC. ISBN 978-1-58488-360-9. (англ.)
- Ричард П. Гэбриэл «Объектная парадигма провалилась» (орусча)
- «Слово „алгоритм“: происхождение и развитие», В. В. Шилов, Журнал «Потенциал» — источник исторических сведений.
- Об алгоритме(жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы). в энциклопедии «Кругосвет»
(орусча)