Футбол боюнча дүйнө чемпионаты 2010
2010 ФИФА Дүйнөлүк Чемпионаты 19-ФИФА Дүйнөлүк Чемпионаты, анын финалдык турнири 2010-жылдын 11-июнунан 11-июлуна чейин Түштүк Африкада өткөн. Испания менен Голландия финалга жолдомо алып, анда 1:0 эсебинде жеңишке жетишип, Европадан тышкары Дүйнө чемпиондугун уткан биринчи европалык команда болуп калышты.
Африка континентинде биринчи жолу футбол боюнча дүйнө чемпионаты өткөрүлөт. Чемпионатты өткөрүү укугу үчүн күрөштө Түштүк Африканын тиркемеси Марокко менен Египеттин арыздарын кыйгап өттү. Квалификациялык турнирге ФИФАнын 208 командасынын 204ү катышып, бул чемпионат Пекин Олимпиадасынын жетишкендигин кайталаган катышуучу өлкөлөрдүн саны боюнча эң ири спорттук иш-чарага айланды.
Коррупция боюнча шектенүүлөр
2015-жылдын 28-майында ФИФАнын коррупциялык жаңжалын чагылдырган маалымат каражаттары Түштүк Африканын тендердик комиссиясынын жогорку даражалуу аткаминерлери ФИФАнын ошол кездеги вице-президенти Джек Уорнерге жана башкаларга 10 миллион доллар пара берип, дүйнөлүк чемпионатты өткөрүү укугун жеңип алышканын жазышкан. ФИФАнын аткаруу комитетинин мүчөлөрү.
2015-жылдын 4-июнунда ФБР жана Швейцариянын бийликтери менен кызматташкан ФИФАнын аткаруучу директору Чак Блейзер өзү жана ФИФАнын аткаруу комитетинин башка мүчөлөрү Түштүк Африканын талапкерлигин алдыга жылдыруу үчүн пара алганын ырастады.
2015-жылдын 6-июнунда Daily Telegraph Марокко чындыгында добуштарды утуп алганын, бирок анын ордуна чемпиондук Түштүк Африкага берилгенин билдирди.
Турнирге даярдык
Дүйнө чемпиондугу үчүн беш жаңы стадион курулуп, дагы беш эски стадион реконструкцияланган. Курулушка кеткен чыгымдар 8,4 миллиард рандга (1 миллиард доллардан бир аз көбүрөөк) бааланган.
Түштүк Африка ошондой эле кабыл алуучу шаарлардагы транспорттук инфраструктураны, анын ичинде Йоханнесбургдагы Гаутрейнди жана башка метро системаларын жана жол тармактарын жаңыртты. 2009-жылы март айында уюштуруу комитетинин башчысы Дэнни Джордан бардык стадиондор алты айдын ичинде график боюнча даяр болушу керек деп жарыялаган.
Ачылыш аземи
11-июнда Йоханнесбург шаарындагы Soccer City стадионунда Дүйнө чемпиондугунун ачылыш аземи болду. Оюн ачылышына эки саат калганда башталып, 40 мүнөткө созулду. Салтанатка 1500 аткаруучу катышты, анын ичинде Тандисва Мазвай, Тимоти Молой, Хью Масекела, Халед, Феми Кути, Осибиса, Р Келли, TKZee, Хип Хоп Панцула, Совето Инжил Хору.
Ден соолугунун начардыгына жана улгайып калганына карабай, аземге Нельсон Мандела катышышы керек болчу. Бирок, небереси жол кырсыгынан каза болгондон кийин артка чегинген. Анын ордуна стадиондун экранында алдын ала жазылган билдирүү пайда болду.
Турнирдин расмий топу.
Айрыкча 2010-жылдагы Дүйнөлүк Чемпионат үчүн Adidas 2010-жылы Түштүк Африкада өткөн Дүйнөлүк Чемпионаттын расмий топу болуп калган Jabulani футбол тобун иштеп чыккан.
.jpg)
Топ сегиз 3D түрүндөгү, шар формасындагы EVA жана TPU панелинен турат, алар топтун ичин ороп алышат. Жаңы технологиянын натыйжасында топтун инновациялык тегерек бети түзүлөт.
Жаңы топту машыгууда айрым атактуу футбол клубдарынын: Челси, Реал Мадрид жана Бавариянын (Мюнхен) оюнчулары сынашкан. Ошондой эле, Adidas Jabulani топу 2010-жылы ФИФАнын клубдар арасындагы Дүйнө чемпиондугунун матчтарында колдонулган. Көптөгөн оюнчулар топтун сапатына канааттанышты, бирок анын учуунун күтүүсүздүгүн көрсөткөн сындар да бар.