Шахрисабз
Шаар
Шахрисабз
|
Шахрисабз — Өзбекстан Республикасынын Кашкадарыя облусундагы шаар. Борбор Азиядагы эң байыркы шаарлардын бири. Амир Темур орденинин ээси. Шахрисабз районунун административдик борбору (1926-жылдан). Ал Улуу Өзбекстан трактынын четинде жайгашкан. Шахрисабз аймагынын түштүгүнөн Танхоздарыя, түндүктөн Аксуу дарыясы агып өтөт. Орточо бийиктиги. 658 м. Шахрисабз Өзбекстандагы байыркы шаарлардын бири. Археологиялык маалыматтарга таянсак, б.з.ч. 1-миң жылдыктын ортосунда негизделген. Шахрисабз биздин замандын эрте жана орто кылымдардын башында ар кандай аталыштар менен аталып келген.13-кылымдан тарта Шахрисабз аты салтка айланган[1].
Тарыхы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Айрым маалыматтар боюнча, шаар биздин заманга чейинки 8-кылымда негизделген. Байыркы убакта шаар Кеш деп аталган[2]."Шахрисабз" деген аталыш 1351-жылы басылган күмүш тыйындарда кездешет. Шарафуддин Али Йезди (15-кылым) шаар жөнүндө мындай деп жазган: "Шахрисабз, түрктөр аны Кеш деп аташат". Улуу кол башчы Амир Темур Шахрисабз (азыркы Яккабог району) жанындагы Хожа Илгор кыштагында туулган. Ал кезде Шахрисабз «Куббатул илм вал адаб» деп аталчу.
Колдонулган адабият
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- Шахрисабз – миң жылдык мурас, Т., 2002; Шахрисабз шаарынын дүйнөлүк тарыхтагы орду, Т., 2002; Байыркы кеш – Шахрисабз тарыхынан сүрөттөр, Т., 1998; Якубов Б., Шахрисабз жана Китеп тарыхынан, Карши, 1996; Насир Мухаммад, Насаф жана Кеш аалымдары, Т., 2001.