Европа: нускалардын айырмасы

Википедия дан
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
м r2.5.4) (бот изменил: bxr:Эвроп на bxr:Эвропоо
м r2.6.8) (бот изменил: bxr:Эвропоо на bxr:Европо
94-сап: 94-сап:
[[br:Europa (kevandir)]]
[[br:Europa (kevandir)]]
[[bs:Evropa]]
[[bs:Evropa]]
[[bxr:Эвропоо]]
[[bxr:Европо]]
[[ca:Europa]]
[[ca:Europa]]
[[cbk-zam:Europa]]
[[cbk-zam:Europa]]

30 ноябрь 2012, саат 18:42 учурдагы нуска

Европа

Европа - Жер планетасындагы континент, Азия менен биригип Евразия материгин түзөт.


“Борбордук Европа” термининин мааниси

Азыркы тапта «Борбордук Европа» деп аталган шарттуу чөлкөмгө 1918-жылга чейинки мезгилде Герман падышалыгы, Польша, Швейцария жана Австро-Венгрия падышалыгы кирген.

“Борбордук Европа” - көбүнесе географиялык эмес, тарыхый чөлкөм.

Аны Европанын башка жагынан кескин бөлгөн эч кандай табигый чек ара (деңиз, тоо кыркасы, дарыя ж.б.) жок.

19-кылымга чейин бул чөлкөм негизинен эки ири падышалыкка - Габсбург сулалесинин дөөлөтүнө жана Речь Посполитая деген дөөлөткө баш ийген, бирок этностук жактан ар кыл мүнөзү сакталган.

Фридрих Науман Биринчи дүйнөлүк согуш маалында алгачкы жолу "Борбордук" же "Чордондук" Европа терминин колдонуп өзүнчө жобосун сунуштаган (Mitteleuropa (немисче — чордондук Европа). Анда бул аймак Германиянын таасири астында болушу керек, бирок аймактагы өлкөлөр ич ара кызматташтыгын өздөрүнө пайдалуу негизде чыңдашы зарыл деген ой камтылган.

"Борбордук Европа" менен байланыштуу жаңы ойлор 1980-жылдары курч талкууга алына баштаган.

Чех сатириги Милан Кундера өзүнүн 1980-жылдардагы эсселеринин биринде "Борбордук Европаны ага жат Чыгыш, б.а. СССР уурдап алды, эми бул аймакты Батыш Европага кайтаруу керек" деген ойду жазган.

Бул аймактагы коммунисттик режимдер 1989-жылы кулаган соң, Борбордук Европа чөлкөмүндөгү өлкөлөрдүн ич ара кызматташтыгы тууралуу концепция жаңы реалдуулукка ээ болгон.


Адабият тизмеси

  • Krejčí, Oskar: «Geopolitics of the Central European Region. The view from Prague and Bratislava». Bratislava: Veda, 2005. 494 p.


Интернеттеги шилтемелер

ak:Yurop