Тутум: нускалардын айырмасы
Friendwip.kg (талкуу | салымы) Created page with "thumbnail|Энергетикалык көзөмөлдөө тутуму. '''Тутум''' ({{lang-ru|система}}) - бир бүтүндү..." |
Friendwip.kg (талкуу | салымы) No edit summary |
||
| 3-сап: | 3-сап: | ||
'''Тутум''' ({{lang-ru|система}}) - бир бүтүндүктү түзгөн бир канча өз ара байланышкан нерселер же кубулуштар. Мисалы: тикбурчтуу координаталар тутуму. |
'''Тутум''' ({{lang-ru|система}}) - бир бүтүндүктү түзгөн бир канча өз ара байланышкан нерселер же кубулуштар. Мисалы: тикбурчтуу координаталар тутуму. |
||
'''Система''' ([[Грек тили|грек]]. sistema – бөлүктөрдөн куралган бүтүн нерсе, биримдик, жүйө) – бири-бири менен өз ара байланышып турган элементтердин (бөлүкчөлөрдүн) белгилүү бир бүтүндүктү, биримдикти түзгөн жыйындысы. |
|||
Система түшүнүгү узак тарыхый өнүгүш мезгилинде кыйла өзгөрүүлөргө учуроо менен, 20-к. жарымынан баштап негизги [[Философия|философия]]-[[Методология|методологиялык]] жана атайын илимий түшүнүктөрдүн биринен болуп калды. Азыркы учурда Система конструкциялоо жана изилдөө иштери менен байланышып, [[Кибернетика|кибернетикада]], [[Системалык техника|системалык техникада]], системалык талдоолордо, ж. б. колдонулат. |
|||
Байыркы грек. философиясы жана илиминде ([[Евклид]], [[Платон]], [[Аристотель]], [[Стоицизм|стоиктер]]) билимдин системалуулугу (ырааттуулугу) жөнүндөгү ой-пикирлер пайда болгон ([[Логика илими|логика]], [[Геометрия|геометрия]]. аксиомалык түзүлүштөр). Система жөнүндө билимди 17–18-к. [[Спиноза, Бенедикт|Спиноза]], [[Лейбниц, Готфрид Вильгельм|Лейбниц]], [[Линней, Карл|К. Линней]], [[Кондильяк, Этьен Бонно де|Кондильяк]], И. Г. Ламберт 19–20-к. [[Германия|немис]] классик [[Философия|философия]] өкүлдөрү [[Кант, Иммануил|Кант]], [[Гегел, Георг Вилгелм Фридрих|Гегель]], [[Шеллинг, Фридрих Вильгельм Йозеф|Шеллингдер]] өркүндө-түшкөн. |
|||
Система иш жүзүндө бардык нерсе, түшүнүктөрдө, көрүнүштөрдө ([[Жаратылыш|жаратылышта]], [[Коом|коомдо]]) кездешкендиктен, ал илимде мазмун да, форма да жагынан ырааттуу түзүлүшкө ээ бүтүндүккө ([[Биримдик|биримдик]], [[Топ|топ]], [[Жамаат|жамаатка]]) мүнөздүү негизги принциптерди табууда, аныктоодо эң чоң мааниге ээ. Мында: бүтүн аркылуу бөлүктүн, бөлүк аркылуу бүтүндүн касиеттери жана алардын өз ара карым-катышы, байланышы белгилүү болот. Мезгилдин өтүшү менен статикалык Система өзгөрүүгө учурабайт да, кыймылдуу (динамикалык) Система өзгөрүүгө учурайт. 20-кылымда Системалык изилдөөлөрдүн өнүгүшү менен, анын максат жана милдеттери, логика-методологиялык принциптери так аныкталууда. |
|||
== Колдонулган адабияттар == |
|||
*[[Философия: энциклопедиялык окуу куралы]]/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору.-Б.: 2004, ISBN 9967-14-020-8 |
|||
[[Category:Философия]] |
|||
[[Категория:Инженердик Графика]] |
[[Категория:Инженердик Графика]] |
||
4 октябрь 2013, саат 07:29 учурдагы нуска
Тутум (орус. система) - бир бүтүндүктү түзгөн бир канча өз ара байланышкан нерселер же кубулуштар. Мисалы: тикбурчтуу координаталар тутуму.
Система (грек. sistema – бөлүктөрдөн куралган бүтүн нерсе, биримдик, жүйө) – бири-бири менен өз ара байланышып турган элементтердин (бөлүкчөлөрдүн) белгилүү бир бүтүндүктү, биримдикти түзгөн жыйындысы.
Система түшүнүгү узак тарыхый өнүгүш мезгилинде кыйла өзгөрүүлөргө учуроо менен, 20-к. жарымынан баштап негизги философия-методологиялык жана атайын илимий түшүнүктөрдүн биринен болуп калды. Азыркы учурда Система конструкциялоо жана изилдөө иштери менен байланышып, кибернетикада, системалык техникада, системалык талдоолордо, ж. б. колдонулат.
Байыркы грек. философиясы жана илиминде (Евклид, Платон, Аристотель, стоиктер) билимдин системалуулугу (ырааттуулугу) жөнүндөгү ой-пикирлер пайда болгон (логика, геометрия. аксиомалык түзүлүштөр). Система жөнүндө билимди 17–18-к. Спиноза, Лейбниц, К. Линней, Кондильяк, И. Г. Ламберт 19–20-к. немис классик философия өкүлдөрү Кант, Гегель, Шеллингдер өркүндө-түшкөн.
Система иш жүзүндө бардык нерсе, түшүнүктөрдө, көрүнүштөрдө (жаратылышта, коомдо) кездешкендиктен, ал илимде мазмун да, форма да жагынан ырааттуу түзүлүшкө ээ бүтүндүккө (биримдик, топ, жамаатка) мүнөздүү негизги принциптерди табууда, аныктоодо эң чоң мааниге ээ. Мында: бүтүн аркылуу бөлүктүн, бөлүк аркылуу бүтүндүн касиеттери жана алардын өз ара карым-катышы, байланышы белгилүү болот. Мезгилдин өтүшү менен статикалык Система өзгөрүүгө учурабайт да, кыймылдуу (динамикалык) Система өзгөрүүгө учурайт. 20-кылымда Системалык изилдөөлөрдүн өнүгүшү менен, анын максат жана милдеттери, логика-методологиялык принциптери так аныкталууда.
Колдонулган адабияттар
- Философия: энциклопедиялык окуу куралы/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору.-Б.: 2004, ISBN 9967-14-020-8