Барселона

Википедия дан
Барселона.

БарселонаИспаниянын түндүк-чыгышындагы шаар жана порт (порт аркылуу жылына 20 млн оор жүк ташылат). Жер ортолук деңиздин жээгинде. Бесос жана Льобрегат дарыясынын ортосунда жайгашкан. Каталония автономия облусунун жана Барселона провинциясынын администрация борбору. Калкынын саны боюнча өлкөдөгү Мадридден кийинки 2-шаар, өлкөнүн маанилүү экономика жана маданий борборлорунун бири. Калкы 1,5 млн (2005; агломерациясы менен 5 млн). Жолдор тоому. Эларалык аэропорту бар. Текстиль (өлкөдөгү ири), машина куруу (автомобиль, кеме, локомотив куруу, энергетика өнөр жайына жабдуу, станок, электр-техника, радиоэлектроника ж. б. өнөр жай ишканалары), химия, целлюлоза-кагаз, полиграфия, цемент, булгаары, тамак-аш ж. б. өнөржайлары бар. Улуттук жана чет өлкөлүк банктар иштейт. Эл аралык соода, өнөр жай ярмаркалары өтүүчү жай. 1992-ж. XXV Олимпиялык оюндар өткөн. 1888жана 1929-ж. бүткүл дүйнөлүк көргөзмө болгон. Үч университет, музейлер (тарых, археология, геология, деңиз, асем өнөр ж. б.), опера жана балет театры; метрополитен бар. Б. з. ч. 3-кылымда негизделген. 10—13-кылымдын көп архитектура эстеликтери, анын ичинде Сан-Пабло дель Кампо чиркөөсү (10-кылым), готика стилиндеги собор (13-15-кылым), Санта-Мария дель Мар (14-кылым), Нуэстра Сеньора де Белен (барокко стилиндеги, 17-18кылым), Саграда Фамилия (19-20-кылым) чиркөөлөрү, Гуэль двореци (19-кылым), архитектор А. Гаудинин (19-кылымдын аягы 20-кылымдын башы) курулуштары сакталган.

Экономика[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Барселона столицасы регионунун 66% -и Каталония населеуунан боль, Каталония Европанын эң бай өнөр аянттарынан болуп,[1][2][3] Испаниядагы душ башына бар жаткан богатын 4-регион. Бул регионун ИВВ 28 400 евро (ЕС орточо жайгашкан көрөлбөгөнө салыштыруунда 16% жогору). Кеңейтилген Барселона столицасы районунда жалпы ИВВ 177 миллиард доллар (орточо жайгашкан ЕС-ка салыштыруунда 44% жогору, душ башына камтыган 34 821 доллар) болуп, иш наркылдап алуусу боюнча Европа Иттифакындагы 4-город 35 мирдеги жайы эмдеди жазилган 2009 жылы.

Негизги эң белиң даярдый жайгашкан жерлери[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Готика кварталы (каталонча "Барри Готик") - эртеңке Барселонанын борбору.[4][5] Көп булуттардын биринци ордодо, бир катары барса Барселона Римдик түркөмдүн жайына чейин даталанган.[6] Каталон модернизмдик архитектурасы (бирокту үшүн модернча танылган уюм менен байланышты) 1885-жыл менен 1950-жыл жайгашкан аралыкка эркин таратылды жана Барселонада маанилүү мурас калтасы калды.

"Барселона футбол клубу" музейи Каталониянын 3- ин популяртуусы болуп туркун, 2013-жылы аны 1,51 миллион адамдар кара көргөн.[7] Анда жайгашкан буюмдардын жана тышкандин жогорку коллекциясы.[8]

1999-жылы Барселона архитектура алындагы аждаржы сай үчүн золотой медалина ээ боловде,[9][10] бул победителсин бир городчу, эмне бир архитектор болуп алгын алат, болгон Руухаттык житишке гитиштүү сана баш тартты. 2015-жыл гана Барселона ЮНЕСКО өткөрбү даярдыктар иштерине көзгич айыклатылды.[11]

Барселонада алтымыш белдерий парк иштеген, ошол парктарынан он эки ишендө иштелип, беш мамлекеттик (ботаникалык), кырык беше урбанизация борборү менен жетишкен парктык. Бул парктар кол толкун парктардан зор дайардык жайга чейинче үлгүлүп калат. Ниязы болчу город парктары городдун 10% площадынагына ээ.

Колдонулган адабияттар[түзөтүү | булагын түзөтүү]

  • «Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 2-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2007. 808 бет, илл. ISBN 978 9967-14-055-4

Шилтемелер[түзөтүү | булагын түзөтүү]

  1. Barcelona Data Sheet 2020 — Main economic indicators for the Barcelona area. www.barcelona.cat. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.
  2. 50 Richest Cities In Europe By GDP Per Capita. savoteur.com. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.
  3. Catalonia, one of Spain's economic heavyweights. sg.news.yahoo.com. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.
  4. Gothic quarter in Barcelona. na.caleche.org. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.
  5. Exploring Barcelona’s Gothic Quarter: A Perfect Half-day Itinerary. barcelonalowdown.com. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.
  6. Gothic Quarter Guide. barcelonanavigator.com. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.
  7. Barcelona Football Club Museum. mywowo.net. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.
  8. Guía de viaje de Barcelona 2024. qeepl.com. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.
  9. RIBA Gold Medal 1999. arquitecturaviva.com. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.
  10. The Royal Gold Medal 1999: the City of Barcelona. www.tandfonline.com. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.
  11. All The Barcelona Unesco Sites. www.foreverbarcelona.com. Текшерилген күнү 1 -май (бугу) 2024.