Газ алмашуу (биол.)

Газ алмашуу (биол.) — айлана чөйрө менен организмдин ортосундагы газ алмашуу.

Организм айлана-чөйрөдөн кычкылтекти тынымсыз алып турат, ансыз анын жашоосу мүмкүн эмес. Кычкылтек организмге өтүү мене андагы углевод, май, белок сыяктуу заттарды кычкылдандырат. Алардан көмүртек кош кычкылы (С02), суу, азоттуу бирикмелер ж-а энергия болүнүп чыгат. Энергия дененин темпрасын кармап турууга, о. эле ар кандай кыймыл аракеттерге жумшалат.

Газ алмашуу бардык жаныбарларда бирдей болбойт. Айлана-чөйрөгө байланыштуу муздак кандуу жаныбарлардын (бака, жылан, кескелдирик ж. б.) денесинин жылуулугу төмөндөгөндө, алардагы Газ алмашуу басандайт. Суук мезгилде жылуу кандуу майда жаныбар­ларда жылуулук берчү заттар коп кычкылдангандыктан Газ алмашуу жогорулайт. Адам кыймылсыз турганда минутасына 200—300 мл, жумуш убагында 2000—3000 мл кычкылтекти керектейт.

Колдонулган адабияттар

Кыргыз Совет Энциклопедиясы. Башкы редактор Б. О. Орузбаев. -Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1977. Том 2. В - Иридий. -672 б.