Алай көп башы, тармал чөбү
Алай көп башы, тармал чөбү (Centaurea alaica), (IIjin) - Бийиктиги 80-100 см ге чейин жеткен көп жылдык өсүмдүк. Жалбырактары узунча- жумуру, шуштугуй, кыры кемирчек-тишчелүү, түбүнө бир аз ичкерген; төмөнкүлөрү – саптуу, бүтүн кырдуу; ортоңкулары – канаттай өтө кыска саптуу же сапсыз, бүтүн кырдуу же түбүндө аз сандаган каптал сегменттүү. Гүлү сары, себет топ гүлүнө чогулган. Ороочтору түксүз, узундугу 2, туурасы 1,5 см ге чейин; сырткы жана ортоңку ороочторунун жалбыракчаларынын өсүндүлөрү жок, кээде ичке чел кабыктай жээктүү; эң ичкилери – өтө чоң эмес өсүндүсү менен. Мөмөсү көкүлүү урукча.
Биологиялык өзгөчөлүктөрү[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Июнң-июлда гүлдөп, июлң-августта мөмөлөйт.
Жалпы жана өлкөдө таралышы[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Фергана тоо кыркасы: Тар суусунун өзөнү, Алай тоо кыркасы, Тянңшанң, Памир-Алай.
Өсүү шарттары[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Ортоңку жана төмөнкү тоолордогу таштак беттердеги алкактар.
Саны[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Популяциялары аз санда.
Чектөөчү факторлор[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Себептери аныкталган эмес.
Өстүрүү[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Маалымат жок.
Уюштурулган коргоо аракеттери[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Коргоого алынбаган.
Коргоо үчүн зарыл аракеттер[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Түрдүн сан-өлчөмүн, популяцияларын аныктап, учураган аймактарды коргоого алуу зарыл.
Статусу[түзөтүү | булагын түзөтүү]
V U . Эндем түр.
Колдонулган адабияттар[түзөтүү | булагын түзөтүү]
- Кыргыз Республикасынын Кызыл китеби 2-басылышы – Бишкек: 2006. – 544 б. – ISBN 9967-23-367-2