Cloud computing

Википедия дан

Cloud computing – бул компьютер [1]тутумунун ресурстарынын, өзгөчө маалымат сактагычынын (булуттагы сактагыч) жана эсептөө кубаттуулугунун, колдонуучу тарабынан тикелей активдүү башкаруусу жок талап боюнча болушу. Чоң булуттарда көбүнчө бир нече жерде бөлүштүрүлгөн функциялар бар, алардын ар бири маалымат борбору. Булуттагы эсептөө ырааттуулукка жетүү үчүн ресурстарды бөлүштүрүүгө таянат жана адатта, капиталдык чыгымдарды кыскартууга жардам бере турган, бирок колдонуучулар үчүн күтүлбөгөн операциялык чыгымдарга алып келиши мүмкүн болгон, адатта, төлөй турган моделин колдонот.

АНЫКТАМА[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Америка Кошмо Штаттарынын[2] Улуттук Стандарттар жана Технологиялар Институтунун булуттагы эсептөө аныктамасы "беш маанилүү мүнөздөмөлөрдү" аныктайт:

  • Талап боюнча өзүн-өзү тейлөө. Керектөөчү ар бир кызмат көрсөтүүчү менен адамдын өз ара аракеттенүүсүн талап кылбастан, сервердик убакыт жана тармактык сактоо сыяктуу эсептөө мүмкүнчүлүктөрүн бир тараптуу түрдө камсыздай алат.
  • Кеңири тармакка кирүү. Мүмкүнчүлүктөр тармак аркылуу жеткиликтүү жана гетерогендүү жука же калың кардар платформалары (мисалы, уюлдук телефондор, планшеттер, ноутбуктар жана жумушчу станциялар) колдонууга көмөктөшүүчү стандарттык механизмдер аркылуу жеткиликтүү.
  • Ресурстарды бириктирүү. Провайдердин эсептөө ресурстары ар түрдүү физикалык жана виртуалдык ресурстар динамикалык түрдө дайындалган жана керектөөчүнүн суроо-талабына ылайык кайра дайындалган, көп ижарачы моделин колдонуу менен бир нече керектөөчүлөрдү тейлөө үчүн бириктирилген.
  • Тез ийкемдүүлүк. Мүмкүнчүлүктөр ийкемдүү түрдө берилиши мүмкүн жана айрым учурларда автоматтык түрдө, суроо-талапка ылайыктуу түрдө сыртка жана ичкери карай тез масштабдалат. Керектөөчүгө камсыздоо үчүн жеткиликтүү мүмкүнчүлүктөр көбүнчө чексиз болуп көрүнөт жана каалаган убакта каалаган санда ыйгарылышы мүмкүн.
  • Ченилген кызмат. Булут тутумдары кызматтын түрүнө ылайыктуу (мисалы, сактоо, иштетүү, өткөрүү жөндөмдүүлүгү жана активдүү колдонуучу эсептери) кандайдыр бир деңгээлдеги өлчөө мүмкүнчүлүгүн колдонуу менен ресурстардын колдонулушун автоматтык түрдө көзөмөлдөйт жана оптималдаштырат. Ресурстарды пайдаланууну көзөмөлдөөгө, көзөмөлдөөгө жана кабарлоого болот, бул пайдаланылган кызматтын провайдери жана керектөөчүсү үчүн ачыктыкты камсыз кылат

ТАРЫХЫ[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Булуттагы эсептөө 1960-жылдарга чейин созулган бай тарыхка ээ, убакыт бөлүшүүнүн алгачкы концепциялары алыстан жумушка кирүү (RJE) аркылуу популярдуу болуп калды. Бул доордо колдонуучулар негизги фреймдерде иштөө үчүн операторлорго жумуш тапшырышкан "маалымат борбору" модели басымдуу түрдө колдонулган. Бул убакыт бөлүшүү, инфраструктураны[3], платформаны жана тиркемелерди оптималдаштыруу жана акыркы колдонуучулар үчүн эффективдүүлүктү жогорулатуу аркылуу көбүрөөк колдонуучуларга кеңири масштабдагы эсептөө күчүн жеткиликтүү кылуу жолдорун изилдөө жана эксперимент мезгили болду.

Виртуализацияланган кызматтарды белгилөө үчүн "булут" метафорасын колдонуу 1994-жылга чейин созулган, ал кезде General Magic тарабынан Telescript чөйрөсүндөгү мобилдик агенттер бара ала турган "жерлердин" ааламын сүрөттөө үчүн колдонулган. Бул метафора Дэвид Хоффманга, General Magic байланыш кызматынын кызматкерине таандык, анын тармактык жана телекоммуникация тармагында көптөн бери колдонулуп келе жатканына негизделген. Булуттагы эсептөө туюнтмасы 1996-жылы Compaq Computer Corporation келечектеги эсептөө жана Интернет үчүн бизнес-план түзгөндө кеңири белгилүү болгон. Компаниянын амбициясы "булуттагы эсептөөлөрдү колдогон тиркемелер" менен сатууну көбөйтүү болгон. Бизнес-план онлайн керектөөчү файлдарды сактоо коммерциялык жактан ийгиликтүү болоорун алдын ала айткан. Натыйжада Compaq сервердик жабдыктарды интернет провайдерлерине сатууну чечти.

Кызмат моделдери[түзөтүү | булагын түзөтүү]

ал сервиске багытталган архитектура (SOA) "Бардыгы кызмат катары" (EaaS же XaaS, же жөн эле aAsS) идеясын жайылтат.Бул концепция Улуттук Стандарттар жана Технологиялар Институту[4] (NIST) аныктаган бир нече сервистик моделдер аркылуу булуттагы эсептөөдө иштейт. Үч стандарттык тейлөө модели болуп инфраструктура кызмат катары (IaaS), платформа кызмат катары (PaaS) жана программалык камсыздоо кызмат катары (SaaS).Алар көбүнчө стектеги катмарлар катары сүрөттөлүп, ар кандай абстракция деңгээлин камсыз кылат. Бирок, бул катмарлар сөзсүз түрдө бири-бирине көз каранды эмес. Мисалы, SaaS жылаңач металлга жеткирилиши мүмкүн, PaaS жана IaaSти айланып өтүп, программа SaaS катары пакеттелбестен түз IaaSде иштей алат.

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Cloud_computing#cite_note-urlAn_Introduction_to_Dew_Computing:_Definition,_Concept_and_Implications_-_IEEE_Journals_&_Magazine-1
  2. Америка Кошмо Штаттары
  3. Инфратүзүм
  4. архив көчүрмөсү. Текшерилген күнү 22 -декабрь (бештин айы) 2023. Түп булактан архивделген күнү 22 -декабрь (бештин айы) 2023.