Түркиянын Түндүк Сирияны басып алуусу

Википедия дан

Түркиянын Түндүк Сирияны басып алуусу — Түрк куралдуу күчтөрү жана анын өнөктөшү Сириянын улуттук аскери Сириянын жарандык согушу маалында 2016-жылдын августунан бери Сириянын түндүгүндөгү [1] [2] аймактарды басып алышкан. Бул аянттар номиналдуу түрдө Сирия оппозициясы менен байланышы бар өкмөттү тааныса да, алар иш жүзүндө борбордон ажыратылган жергиликтүү жергиликтүү кеңештердин жана түрк аскер администрациясынын кош бийлиги астында өзүнчө таанылбаган прото-мамлекетти түзөт [3] .

Түркия оккупациялаган Сириянын түндүгү (ТОКТ)
(англ. Turkish occupation zone of northern Syria)

прото-мамлекет,оккупация
24 август 2016 — 9 октябрь 2019


Желек
Борбор калаа Азаз
Ири шаарлары Африн
Тил Түрк тили, Араб тили
Акча бирдиги Түрк лирасы, Сирия понду, АКШ доллары
Аянт 8,835 км2
Калк 2.300.000 (2020)
Сулале (династия) Түркия Түркия
Өтүүчүлүк
Сирия
Сирия

Сириянын Түркиянын көзөмөлүндөгү аймактары 1000ден ашуун калктуу конуштарды камтыган 8835 чарчы километр аянтты түзөт, анын ичинде Африн, аль-Баб, Азаз, Жарабулус, Жиндирес, Ражо, Тал Абьяд жана Рас ал-Айн сыяктуу шаарлар бар. Бул конуштардын көбү Ирак жана Левант Ислам мамлекети (ИГИЛ) менен Сирия Демократиялык Күчтөрүнөн (SDF) басып алынган, экөө тең түрк өкмөтү тарабынан террордук уюм деп табылган, бирок кээ бир шаарлар, анын ичинде Азаз, Түркиянын кийлигишүүсүнө чейин Сирия оппозициясынын көзөмөлүндө болгон. Сириянын Убактылуу өкмөтү Түркиянын көзөмөлүндөгү аймактарга көчүп келип, ал жактагы ыйгарым укуктарын жарым-жартылай кеңейте баштады, анын ичинде сириялык жарандарга документтерди берүү. Бул аймактарды түрк бийликтери “коопсуз аймактар” деп аташат. Оккупация кээ бир аймактарда адам укуктарынын бузулушуна, анын ичинде этникалык тазалоого алып келди.

Колдонулган адабият[түзөтүү | булагын түзөтүү]

  1. Sirwan Kajjo. Skirmishes Mar Fight Against IS in Northern Syria. Voice of America (2 March 2017). — «Turkish occupation "is an existential threat to the Assad government's ability to reclaim the entirety of its territory, which is a key argument that regime loyalists make in their support of Bashar al-Assad's government," Heras said.»
  2. Robert Fisk. In northern Syria, defeated Isis fighters leave behind only scorched earth, trenches – and a crucifixion stand. The Independent (29 March 2017). — «You can’t mistake the front line between the Syrian army and Turkey’s occupation force east of Aleppo.»
  3. Haid Haid. Turkey's Gradual Efforts to Professionalize Syrian Allies, Carnegie Endowment for International Peace (2 November 2018).