Алаш (партия)
"Алаш" партиясы - 1917–20 жылдары Казакстан менен түндүк Кыргызстандагы саясий партия. Жаңыдан қалыптанып келе жаткан жергиликтүү майда буржуазиянын кызыкчылыгын коргогон. Кадет партиясынын Казакстандагы тобу катары 1905-жылы пайда болгон. Пишпекте 1917-жылы жайында «Алаш» уюму түзүлгөн. 21–26-июнда Оренбургда «Бүткүл кыргыз» («Бүткүл казак») съезди өтүп, «Алаш» партиясы уюшулган. Анын программасында казак жана кыргыз элдерин өз алдынча мамлекетке бөлүү мүдөөсү каралаган. 5–13-декабрда «Аралаш Ордо өкмөтү» түзүлүп, куралдуу кошуундар топтолгон. Алар ак гвардиячылар менен бирдикте совет бийлигине каршы күрөшкөн. Орол, Торгой, Семей жана Жети-Суу облустарында «Алаш» партиясынын бөлүмдөрү түзүлгөн. 1918-жылы Жети-Суу ревкому «Алаш» партиясынын облустук жана уезддик уюмдарын жоюуга токтом чыгарганына карабастан, Пишпектеги «Алаш» уюму өзүн «Кыргыз революциячыл совети» деп атап, 1920-жылга чейин иш жүргүзгөн. Бул партиянын бир катар өкүлдөрү кийин сабатсыздыкты жоюуда, социалдык маданиятты жана кыргыз мамлекеттүүлүгүн түптөөдө зор эмгек сиңиришкен.
Маалымат булактары
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- Кыргыз тарыхы боюнча кыскача энциклопедия. Бишкек. 2003(жеткиликсиз шилтеме)