Жыныс
Жыныс - организмдин жыныстык көбөйүүсүн камсыз кылуучу генетикалык жана морфолиялогиялык-физиолиялык өзгөчөлүктөрүнүн жыйындысы. Мында аталык жана энелик жыныс клетка гаметалар кошулуп, зиготаны пайда кылат, андан жаңы организм өрчүйт. Зиготада аталык жана энелик гаметалардын 2 гаплоиддүү хромосома жыйындысы биригет. Жаңы организмдин жыныс клеткасында аталык жана энелик хромосомалардын гаплоиддүү жыйындысы пайда болот. Жыныстык көбөйүү көбүнчө жаныбарларда жана татаал түзүлүштүү өсүмдүктөрдө болот. Бир клеткалуу организмдерде жыныс анча жиктелбеген. Көп клеткалуу диплоиддүү организмдерде атайын гаплоиддүү жыныс клеткалары (энелик жыныста аз кыймылдуу же кыймылсыз; эркек жыныста майда жана кыймылдуу) пайда болот. Көпчүлүк жаныбарларда эркек, ургаачысы айырмаланып турат. Алар бир катар морфологиялык жана физиолиялык белгилери, ошондой эле жыныстык жүрүм-туруму менен айырмаланат.
Колдонулган адабияттар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 3-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. 784 бет, илл. ISBN 978 9967-14-074 -5