Адат элдик кыймылы
Адат (чечен. "Iадат" - "адат") — Ибрагим Янгулбаев жетектеген чеченстандык оппозициялык кыймыл. Ал авторлору Чечен Республикасынын башчысы Рамзан Кадыровду сындаган «1ADAT» телеграм каналынын аркасында белгилүү болду. Адат «чечен элинин геноцидинин токтотулушун, чечен элинин биригүүсүн жана Чеченстанды оккупациялоону жактайт деп ырастайт [1]. Телеканалдын материалдары Орусиянын соту тарабынан экстремисттик деп табылды [2], ал эми бүтүндөй кыймыл Орусияда экстремисттик уюм деп таанылды[3].
| «Адат» элдик кыймылы | |
| орус. Народное движение «Адат» чечен. «Ӏадат» халкъан болам | |
 Адат кыймылынын туусу. | |
| Төрөгасы |
Ибрагим Янгулбаев |
|---|---|
| Негизделген датасы |
апрель 2020-жыл |
| Идеологиясы | |
| Сайты | |
Тарыхы[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Кыймыл 2020-жылдын апрель айында түзүлгөн, алгач телеграм каналы[4] [5]. Анын жетекчиси Янгулбаевдердин үй-бүлөсүнөн 1994-жылы туулган Ибрагим Янгулбаев. Анын атасы Саиди Янгулбаев – республикага белгилүү мурдагы судья, 2022-жылдын башында жубайы Зарема Мусаева [6] [7] камакка алынгандан кийин өлкөдөн чыгып кеткен.
2022-жылдын 31-январында Грозный шаарынын соту Ибрагим Янгулбаевди издөөгө салган[8]. 2022-жылдын 12-майында “1ADAT” телеграм каналы Чечен Республикасынын Жогорку соту тарабынан экстремисттик деп табылган[9]. Буга чейин прокуратуранын доо арызынын негизинде кыймылдын телеграм-каналындагы басылмалар экстремисттик деп табылган [10] . 2022-жылдын 11-июлунда кыймыл Орусиянын Юстиция министрлиги тарабынан тыюу салынган уюмдардын тизмесине киргизилген [11] . Көп өтпөй бул кыймыл экстремисттик уюмдардын федералдык тизмесине 92 санына киргизилген [12] . Чеченстандын башчысы Рамзан Кадыров Янгулбаевдердин үй-бүлөсүн коркуткан. Ал үй-бүлөнү «террорчулардын шериктери» деп атап, аларды камоого, эгер каршылык көрсөтсө, «өлтүрүүгө» чакырган [13] . 2022-жылдын августунда кыймылдын телеграм каналынын модератору Салман Тепсуркаев Кадыровдун атайын кызматы тарабынан өлтүрүлгөнү тууралуу маалымат пайда болгон [14] [15] .
Эскертүүлөр[түзөтүү | булагын түзөтүү]
- ↑ «Народное движение "Адат"» внесено в перечень запрещенных организаций (орусча) (11 -июль (теке) 2022).
- ↑ Критикующее Кадырова «Движение Адат»* внесли в перечень запрещенных (орусча).
- ↑ "Если Кадыров меня устранит, 1ADAT на этом не закончится". Ибрагим Янгулбаев о созданном им движении (орусча).
- ↑ Минюст внес чеченское оппозиционное движение «Адат» в реестр экстремистских организаций (орусча).
- ↑ Минюст внес в список запрещенных организаций «Народное движение «Адат» (орусча).
- ↑ «Народное движение "Адат"» включили в перечень запрещенных объединений.
- ↑ Движение сына экс-судьи Янгулбаева включили в реестр запрещенных в России (орусча).
- ↑ В Чечне против сына экс-судьи завели дело о призывах к терроризму (орусча).
- ↑ Верховный суд Чеченской Республики.(жеткиликсиз шилтеме)
- ↑ 1ADAT не будет оспаривать признание своего движения экстремистским (орусча).
- ↑ Минюст внес "Народное движение "Адат" в перечень запрещенных в России организаций.
- ↑ Русский национализм и ксенофобия. Итоги июля 2022 года.
- ↑ Критикующее Кадырова «Народное движение Адат» признали экстремистским. Его создателем является сын бывшего чеченского судьи Янгулбаева (орусча).
- ↑ «Команда против пыток»: в Чечне убит модератор оппозиционного Telegram-канала (орусча).
- ↑ Вставили гранату в рот и взорвали: в Чечне жестоко убили похищенного критика Кадырова (орусча).
<ref> tag with name ":0" defined in <references> is not used in prior text.