Алиса (үн жардамчысы)
Алиса – Yandex тарабынан түзүлгөн виртуалдык үн жардамчысы. Ал табигый кепти тааныйт, жандуу диалогду симуляциялайт, колдонуучунун суроолоруна жооп берет жана программаланган көндүмдөрдүн аркасында прикладдык маселелерди чечет. Алиса смартфондордо, компьютерлерде жана машиналарда иштейт. Яндекстин маалыматы боюнча, Алисанын үн жардамчысынын күнүмдүк аудиториясы 8 миллион колдонуучу, ал эми Алисанын бир айлык аудиториясы 2019-жылдын декабрына карата 45 миллион адамды түзгөн.
Тарых[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Алисанын өнүгүшү 2016-жылдын аягында, IT рыногунда виртуалдык жардамчыларды өнүктүрүү багыты түзүлгөндө башталган: Apple компаниясынан Siri, Google Assistant, Amazon Alexa жана Microsoft корпорациясынан Cortana (алардын ичинен Siri гана болгон) ал кезде орусча иштеген). ). Ошол учурда Яндекс Search, Navigator жана башка тиркемелерде үн менен башкарууну ишке ашырган жана адам менен мазмундуу диалог режиминде өз ара аракеттенүүгө жөндөмдүү үн жардамчысын, көп катмарлуу нейрон тармагын колдонуу менен принципиалдуу татаал системаны түзө баштаган. Алисаны тестирлөө 2017-жылдын жазында башталып, 21-сентябрда Алиса Владимир Путинге компаниянын 20 жылдык мааракесинин алдында Яндекстин президентинин иш сапары учурунда тааныштырылды. Кыска диалогдун жүрүшүндө мамлекет башчысы үн жардамчысына бир нече суроолорду, анын ичинде анын ал-абалын сурады. Алисанын расмий ишке кириши 2017-жылдын 10-октябрында жарыяланган: жардамчы Android жана iOS үчүн Yandex издөө тиркемесинде жана Microsoft Windows үчүн үн жардамчысынын бета версиясында пайда болгон.
Аты жана инсандыгы[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Алисанын өзгөчөлүгү Яндекс командасы журналист жана компаниянын маркетинг тобунун мурдагы жетекчиси Владимир Гурьев менен бирге иштеп чыккан инсандык болгон. Смартфондун ээсине жардам берүүгө даяр жаш ирониялык кыз үн жардамчысы болот деген чечим кабыл алынган. Алисаны Скарлетт Йоханссондун көпчүлүк каармандарынын жана өзүн Саманта деп атаган OS1 операциялык системасынын үнүн Спайк Жонзенин "Ал" тасмасынын орусча дубляжында аткарган дубляж актрисасы Татьяна Шитова аткарган.
Технологиялар[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Элис Яндекстин ар кандай тиркемелерине орнотулган: издөө тиркемесинде, Yandex.Navigator, Launcher, жана Yandex.Browserдин мобилдик жана рабочий версияларында.
Көндүмдөр[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Яндекс кызматтарынан тышкары, үчүнчү тараптын кызматтары Алисага бириктирилиши мүмкүн. 2018-жылы компания Алисанын мүмкүнчүлүктөрүн колдонуучу менен баарлашуу үчүн үн жардамчысы платформасын колдонгон чеберчилик системасы аркылуу кеңейтти. Көндүмдөр - бул чатботтор жана башка интернет кызматтары, алар ачкыч сөз айкашы менен активдештирилет жана Алиса интерфейсинде иштейт. Биринчи "шык" 2018-жылдын февраль айында Яндекс тарабынан жарыяланган: үн жардамчысы Papa John's ресторандарынан пицца заказ кылганды үйрөнгөн.
Булактар[түзөтүү | булагын түзөтүү]
https://yandex.ru/blog/dialogs/shkola-alisy-itogi-2019-goda
https://www.kommersant.ru/doc/3606329
http://www.the-village.ru/village/business/new-biz/286898-alice