Версаль
Версаль, Версай (Фр. Versailles) - Франциядагы шаар, Париждин Түштүк-батыш тарабынан орун алган. Ивелин департаментинин административдик борбору. Калкы 85 миңден ашуун (2006). Темир жол бекети.
Людовик ХІVнүн тушунда курулуп, кийин анын башкы резиденциясы (1682-жылдан 1789-ж. чейин) болгон. Версальда Версаль тынчтык келишимдерине [Жети жылдык (1756-63-ж.) жана Түндүк Американын көз карандысыздыгы үчүн (1775-83) согуштарды, 1-дүйнөлүк согушту (1914-18) жыйынтыктаган] кол коюлган. 1940-ж. фашисттик немистик армия басып алып, 1944-ж. бошотулган. Версаль архитектуралык жана көркөм сүрөт искусство эстеликтери аркылуу дүйнөгө таанылган. Шаар Людовик ХШнүн чакан аңчылык чебинен (17-18-кылымда) зор ак сарай-парк ансамблине айланган. Ак сарайдан туштарапка жолдор кетет. Ири парктар жайгашып, алар фонтандар, статуялар менен кооздолгон. Белгилүү живописчилер, скульпторлор, жыгач усталар ак сарайдын бөлмөлөрүн өзгөчөлөнтүп кооздошкон (Посол тепкичи, Күзгү галереясы, Тынчтык залы ж. б.). Парктагы белгилүү курулуштардын бири Чоң Трианон жана Кичи Трианон ак сарайлары. Резиденциянын айланасында король мекемелери, ири курулуштар орун алган. Версальдагы архитектуралык ансамбль классицизм мүнөзүндөгү курулуштар менен айкалышып, Европа өлкөлөрүнүн шаар курулушуна жана парк искусствосунун өнүгүшүндө чоң таасир тийгизген. 1830-ж. Версаль ансамблдери Улуттук музей статусуна ээ болгон. Шаар Бүткүл дүйнөлүк мурастын тизмесине кирген. Собор, чиркөө, университет, жогорку мектептер (көркөм искусство, архитектура, ландшафт дизайны), институт (парфюмерия-косметика өнөр жайы үчүн адистерди даярдайт), театр, музей бар. Туризм борбору.
Колдонулган адабияттар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 2-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2007. 808 бет, илл. ISBN 978 9967-14-055 -4