Жаныбарлар миграциясы
Жаныбарлар миграциясы – жаныбарлардын мекендеген жериндеги жашоо шарттын өзгөрүшүнө же өрчүү циклине байланыштуу жер которушу. Жашоо шартынын өзгөрүшүнөн болгон миграция мезгилдик (жыл мезгили, суткалык) жана мезгилсиз болуп айырмаланат. Мезгилдик миграция табиятта ар түрдүү болот. Сүт эмүүчүлөрдүн, куштардын жана курт-кумурскалардын тоолуу аймактарда өйдө-ылдый көчүшү, омурткасыздардын суунун же топурактын тереңин көздөй оошу, өрдөмө балыктардын деңизден өзөнгө өрдөшү, ал эми тескерисинче өзөндөн деңизге түшүшү жана башка Деңиз таш бакасы менен деңиз сүт эмүүчүлөрүнүн океандагы, туяктуулар менен кемирүүчүлөрдүн, жырткыч сүт эмүүчүлөрдүн кургактыктагы, көпчүлүк канаттуулардын, жарганаттардын, курт-кумурскалардын абадагы которулушу миграцияга кирет. Мезгилсиз миграцияда кээ бир отурукташкан жаныбарлар (тыйын чычкан, леммингдер жана башка) чөйрө шарттарынын кескин өзгөрүшүнөн (өтө кургакчылык, өрт, суу каптоо жана башка) жашаган жерин которот. Мындай миграция күтүлбөгөн жерден болуп, жаныбардын кырылышына алып келет. Жаныбарлардын өрчүшүнүн ар кандай стадиясында түрдүү жашоо шартты талап кылуусу личинка стадиясында түрлөрдүн таралышына шарт түзөт (онтогенездик миграция). Жаныбарлар миграциясы жаныбарларга белги коюу менен изилденет.
Колдонулган адабияттар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- “Кыргызстан”. Улуттук энциклопедия: 1-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2006. ISBN 9967—14— 046—1