Калькуляция
Калькуляция (Латын тили calculatio - санап, эсептеп жатам) - продукция бирдигинин же иштин өз наркын чыгаруу.
Калькуляция - өз нарк боюнча план менен отчёттун негизги бир көрсөткүчү. Мында белгилуу продукция, ошондой эле жумуш бирдигинин чыгымы акчалай белгиленет. Калькуляция пландуу, отчёттуу, нормативдуу жaна долбоордук болуп ажырайт. Калькуляция - үнөмдөө жана сом аркылуу контролдоонун зарыл каражаты. Ал ишканаларда бирдей буюмдун өз наркынын жана рентабелдуулугунун деңгээлин салыштырууга, адистештирууну туура чөчуүгө, өндүрүштүк программаны жайгаштырууга шарт түзөт.
Айыл чарба азык-түлүгүнүн өз наркынын Калькуляция сы анын сатык баасын пландоодо колдонулат. Калькуляция продукциянын түрү жана бирдиги боюнча түзүлөт. Ал негизинен сырьё, материал, отун, энергия чыгымына, баа составына жана транспорттоо-даярдоо сарпына байланыштуу болот. Кызмат акы Калькуляциясы эмгек өндүрүмдүүлүгүнө, өндүрүштөгү жумушчунун кызмат акы деңгээлине карата аныкталат. Калькуляцияга кируучу чыгым эсептөө ыкмасына жараша даана жана кыйыр болуп бөлүнөт.
Колдонулган адабияттар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Кыргыз Совет Энциклопедиясы. Башкы редактор Б. О. Орузбаева. -Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1978. Том 3. Ирик - Лактар. -640 б.