Кашкар согушу (1933)

	Кашкар согушу (1933)
Орун	Кашкар, Шиңжаң
Себеп	Согуштук чыгалбоо
Өзгөрүүлөр	Кытай республикасы
Каршы тараптар
Кытай республикасы	Чыгыш—Түркстан Ислам республикасы
Колбашчылар
Ма Жаңцаң ; Ма Шаову	Нур Ахмад Жан Бугра (уйгур) ; Абдулла Бугра (уйгур) ; Осмон Али (кыргыз) ; Тимур бег (уйгур) ; Тавфик Бай (сириялык арап)
Тарап күчтөрү
~ 300	~ 2.000
Жоготуулар
белгисиз	белгисиз

1933-жылы Кашкар согушунда — генерал. Ма Жаңцанг Кашгар daotai менен жашыруун келишимге кол койгон, Ма Шаову жана анын кытай мусулман аскерлери кошулуп Ханьдык Кытайдын Кашкар шаарында боордош ичиндеги күзөтчүлөр тобун жана алар жетектеген уйгур жана кыргыз кол салуунун мизин майтаруу жардам Абдулла Богра . ^[1]

Уйгур Тимур бек башында турган түрк уйгур жана кыргыз аскерлери кытайлык мусулман айылдарына кол салып, аларды талап-тоноо менен алектенип келишкен. Согуш учурунда Тимур бекти атып өлтүрүп, андан соң Ма Жанчандын аскерлери башын кесип, башы Идгах мечитине коюлган. Дагы кытайлык мусулман аскерлери келгенде, алар Кашкардын ичиндеги кытай гарнизонун бекемдеген. ^[2] Кыргыз козголоңчусу Осман Али йаменге кол салууга аракет кылган, бирок оор жоготуулар менен артка кайтарылган. Андан соң шаарды талап-тоноого киришкен. ^[3]

1933-жылдын 26-сентябрында сириялык араб Тавфик Бай Кашкар жаңы шаарында кытайлык мусулмандарга каршы түрк күчтөрүн жетектеген. Ма Жанчан абдан катуу салгылашуудан кийин чабуулдун мизин кайтарып, Тавфик бейди жарадар кылган.

Согуш учурунда кыргыздар уйгурлардын шаарды талап-тоноосуна тоскоол болушкан, себеби алар шаарды өздөрү талап-тоногон. Алар кытайлардын түрк тектүү аялдарынын жана кытайлардын өздөрүнүн токолдору менен жубайларынын буюмдарын уурдап, өлтүрө башташкан. ^[4]

Шилтемелер[оңдоо | булагын оңдоо]

↑ Mary Patricia Joan Rouse (1992). Search for a new dominion: revolt and rebellion in Xinjiang, China during the Republican period, 1911–1949. Ithaca: Cornell University. p. 34. Retrieved 2010-06-28.
↑ S. Frederick Starr (2004). Xinjiang: China's Muslim borderland. M.E. Sharpe. p. 77. ISBN 0-7656-1318-2. Retrieved 2010-06-28.
↑ James A. Millward (2007). Eurasian crossroads: a history of Xinjiang. Columbia University Press. p. 197. ISBN 978-0-231-13924-3. Retrieved 2010-06-28.
↑ Andrew D.W. Forbes (1986). Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: A Political History of Republican Sinkiang 1911–1949. Cambridge, England: CUP Archive. p. 81. ISBN 0-521-25514-7. Retrieved 2010-06-28.

[1] Mary Patricia Joan Rouse (1992). Search for a new dominion: revolt and rebellion in Xinjiang, China during the Republican period, 1911–1949. Ithaca: Cornell University. p. 34. Retrieved 2010-06-28.

[2] S. Frederick Starr (2004). Xinjiang: China's Muslim borderland. M.E. Sharpe. p. 77. ISBN 0-7656-1318-2. Retrieved 2010-06-28.

[3] James A. Millward (2007). Eurasian crossroads: a history of Xinjiang. Columbia University Press. p. 197. ISBN 978-0-231-13924-3. Retrieved 2010-06-28.

[4] Andrew D.W. Forbes (1986). Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: A Political History of Republican Sinkiang 1911–1949. Cambridge, England: CUP Archive. p. 81. ISBN 0-521-25514-7. Retrieved 2010-06-28.

[1]

[2]

[3]

[4]