Лекун Ян
Янн ЛеКун – чыгаан француз информатика илимпозу, анын ишмердүүлүгүнүн негизги тармактары машиналык үйрөтүү, компьютердик көрүү, мобилдик робототехника жана эсептөөчү нейробиология[1]. Ал оптикалык белгилерди таануу жана компьютердик көрүү көйгөйлөрүнө нейрон тармактарын колдонуу боюнча эмгеги менен белгилүү. DjVu сүрөтүн кысуу технологиясынын негизги жаратуучуларынын бири (Leon Botu жана Патрик Хаффнер менен бирге). Леон Боту менен бирге Lush программалоо тилин жараткан.
Алгач жашоосу[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Лекун Париждин чет жакасындагы Сузи-су-Монморенси шаарында төрөлгөн. Анын аты адегенде Ле Кун деген эски бретон тилинен Ле Кунф деп жазылган жана Бреттаниянын түндүгүндөгү Гуингам аймагынан болгон. "Янн" "Джон" деген аттын бретон түрү болуп саналат.
Билим алуусу[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Ал 1983-жылы ESIEE Парижден Инженердик дипломду жана 1987-жылы Пьер жана Мари Кюри университетинде (азыркы Сорбонна университети) информатика боюнча докторлук даражасын алган, анын жүрүшүндө нейрон тармактары үчүн артка таралуу үйрөнүү алгоритминин алгачкы формасын сунуштаган.
Жетишкендиктери жана сыйлыктары[түзөтүү | булагын түзөтүү]
Лекун АКШнын Улуттук илимдер академиясынын ,Улуттук инженердик академиясынын жана Франциянын Илимдер академиясынын мүчөсү[2].
Ал 2016-жылы Мехико шаарындагы IPN, 2018-жылы EPFL , 2021-жылы Кот-д'Азур университети, 2023-жылы Сиена университети жана ардактуу докторлук наамдарын алган. 2023-жылы Гонконг илим жана технология университетинен.
2014-жылы ал IEEE Neural Network Pioneer Award жана 2015-жылы PAMI Distinguished Research Award сыйлыгын алган.
2018-жылы ЛеКун Өнөр жай изилдөө институту (IRI) тарабынан түзүлгөн IRI медалы менен сыйланган.
2018-жылы ал Пенсильвания университети тарабынан берилген Гарольд Пендер сыйлыгын алган.
2019-жылы Америкалык жетишкендиктер академиясынын Алтын табак сыйлыгын алган.
2022-жылы ал Йошуа Бенджио, Джеффри Хинтон жана Демис Хассабис менен бирге "Илимий изилдөө" категориясында Астурия Принцессасы сыйлыгын алган.
2023-жылы Франциянын президенти аны Француз Ардактуу Легионунун Шевальери (Рыцары) кылды.
Давостогу Дүйнөлүк Экономикалык Форумдун (WEF) 2024-жылы, ал Global Swiss AI Award 2023 сыйлыгын алган. Тюринг сыйлыгы
2018-жылы ЛеКун Тьюринг сыйлыгына ээ болуп, аны Йошуа Бенджио жана Джеффри Хинтон менен бөлүштү.