Мазмунга өтүү

Лященко Николай Григорьевич

Википедия дан

Лященко Николай Григорьевич (3(16). 5. 1910, Иркутск облусу, Зима станциясы – 10. 10. 2000, Москва шаары) – советтик аскер башчы, армиянын генералы (1968), Советтер Союзунун Баатыры (1990). 1910-жылдарда ата-энеси менен Ысык-Көлгө (азыркы Ананьево айылы) келген. Эмгек жолун Өрүктү чарбасында (кийин 54-жылкы заводу) чабендестиктен баштаган. 1929-жылдан Советтик Армияда. М. В. Фрунзе атындагы Аскер академиясын (1941), К. Е. Ворошилов атындагы Жогорку аскер академиясын (1948) жана анын Жогорку академиялык курсун (1970) бүткөн. Лященко 1927–28-ж. Кыргызстандын Түп районунда комсомолдук кызматтарда иштеген. 1929–30-ж. Орто Азияда басмачыларды талкалоого катышкан. Испанияда жарандык согушка (1937–38) республикачылар тарапта ыктыярдуу катышкан. Улуу Ата Мекендик согуш (1941–45) мезгилинде Түштүк, Волхов, Ленинград жана 2-Беларус фронтторунда полкко, бригадага (1941–43), 90-аткычтар дивизиясына (1943–45) командир болуп, Ленинград курчоосун бузуп өтүү жана жоюу, Советтик Балтика боюндагы элдерди боштондукка чыгаруу, фашист немистерди өз жеринде талкалоо операцияларына катышкан. 1948–53-ж. дивизия, 1953–57-ж. корпус командири, 1958–63-ж. Түркстан аскер округунун аскерлеринин командачысынын 1-орун басары, 1963–65-ж. Волга бою, 1965–69-ж. Түркстан, 1969–77-ж. Орто Азия аскер округдарынын командачысы, 1977-жылдын декабрынан СССР Коргоо министрлигинин аскер инспекциясында инспектор болуп иштеген. СССР Жогорку Советинин (7–9-шайланышынын) депутаты. Төрт Ленин ордени, 4 Кызыл Туу, 2-даражадагы Суворов жана Кутузов, 3 Кызыл Жылдыз 3-даражадагы «Манас» жана башка көптөгөн ордендер менен сыйланган. «Генерал Армии Н. Г. Лященко» аттуу медаль чыгарылган. Ананьев айылындагы бир көчөгө жана орто мектепке аты берилип, ал жерде музей уюштурулган.

  • Годы в шинели (Юность командирская. Ф. 1973;
  • Годы в шинели (Гроза над Родиной). Ф. 1976;
  • Годы в шинели (Вперед – на запад! Победи! И после войны...). Таш., 1982.

Колдонулган адабияттар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • “Кыргызстан”. Улуттук энциклопедия: 5-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2014. ISBN 978—9967—14-111-7