Борис Пастернак
.jpg)
Борис Леонидович Пастернак (29 [10]-февраль 1890, Москва - 30-май 1960, Москва облусу, Переделкино) - орус жазуучусу, акын, котормочу. XX кылымдын улуу акындарынын бири. Алгачкы ырлары 1913-ж. жарыяланган. Тунгуч ырлар жыйнагы 1914-ж. жарык көргөн. «Өмүр – менин кыйбасым» (1922), «Экинчи төрөлүү» (1932) лирикалык жыйнактары, «Толкунданганда» (1956-59) цикли, «Тогуз жүз бешинчи жыл» (1925-26) жана «Лейтенант Шмидт» (1926-27) тарыхый-революциялык поэмалары бар. «Көкүрөктөн кетпес дарт » (1925) поэмасы эпикалык мүнөзгө ээ. Повесттери жана абстракттуу гуманизмдин өңүтүнөн жазылган «Доктор Живаго» романы (1957-ж. чет мамлекетте жарык көргөн; 1958-ж.
Нобель сыйлыгы берилип, советтик басма сөздө сынга алынып, андан баш тарткан) бар. У. Шекспирдин, И. Гётенин, П. Верлендин жана грузин акындарынын чыгармаларын орус тилине которгон.
Өмүр таржымалы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Биринчи ырларын 23 жашында жарыялаган. 1955-жылы "Доктор Живаго" романын жыйынтыктаган. Үч жылдан кийин адабият боюнча "Нобель" сыйлыгы менен сыйланган. Андыктан, совет өкмөтү тарабынан кодулоо жана куугунтуктарга кабылгандыктан сыйлыктан баш тартууга аргасыз болгон.
"Нобель" сыйлыгы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]1946-жылдан 1950-жылга чейин жыл сайын жана 1957-жылы Пастернак адабият боюнча Нобель" сыйлыгына көрсөтүлүп турган. 1958-жылы анын талапкерлиги өткөн жылкы лауреат Албер Камү тарабынан сунушталган. Ошентип, Пастернак (И.А. Бунинден кийин) бул сыйлыкты алган экинчи орусиялык жазуучу болуп калган.
Музейлер жана эс-тутум
[түзөтүү | булагын түзөтүү]1984-жылы октябрда соттун чечими менен Пастернактын Переделкинодогу дачасы туугандарынан алынып, мамлекетке өткөрүлгөн. Эки жылдан кийин, 1986-жылы дачада СССРдеги эң биринчи Пастернак музейи түзүлгөн.
1980-жылы, акындын 90-жылдыгында Крым астрофизикалык обсерваториясынын астроному Людмила Карачкина 1980-жылы 21-февралда ачылган астероидди "3508-Пастернак" деп атаган.
Колдонулган адабияттар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 6-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2014. 816 бет, илл. ISBN 978 9967-14-117-9