Санак ырлары
Көрүнүш
Санак ырлары – кыргыз оозеки чыгармачылыгында учураган, балдарды саноого үйрөтүү, эсептей билүүгө көнүктүрүү мүнөзүндөгү чыгармалар. Алар балдарга гана эмес, кээде чоңдорго да арналып, философиялык маани-мазмунга ээ болот. Мисалы,
– Бир деген эмне? – Бир деген – бир Кудайдын аты. – Эки деген эмне? – Эки киши эрикпейт. – Үч деген эмне? – Үч бутталуу ат кетпейт. – Төрт деген эмне? – Төрөлүү журт бузулбайт. – Беш деген эмне? – Бешикте бала ыйламайын эмчек бербейт. – Алты деген эмне? – Алты ак баш атанга жүк арткан муңайбайт. – Жети деген эмне? – Желкесинен ок тийген оңбойт. – Сегиз деген эмне? – Серкелүү кой суу кечет. – Тогуз деген эмне? – Тогуз кат торко кийген суукка тоңбойт. – Он дегеничи? – Он – оюң. – Он бир деген эмне? – Он бир – коюң. (Элдик ыр)
же,
Биринчи жаман – бийликтен калган кан жаман. Экинчи жаман – энеси жок кыз жаман. Төртүнчү жаман – төрөсү акмак журт жаман. Бешинчи жаман – беш көкүлүндө калган тул жаман. Алтынчы жаман – атасы өлгөн уул жаман. Жетинчи жаман – жери сатылган кул жаман.
Колдонулган адабияттар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]"Кыргыз адабияты энциклопедиялык окуу куралы". Башкы редактор: Ү. Асанов, жооптуу редактор: А. Акматалиев. Бишкек - 2004