Чирчик шаарынын тарых музейи

Чирчик шаарынын тарых музейи (2020-жылга чейин - край таануу) - маданий-агартуу мекемеси, Өзбекстандын Ташкент облусунун Чирчик шаарындагы башкы край таануу музейи.

Имарат 1942-жылы курулган.

1958-жылдын 3-февралында Өзбек ССРинин Жогорку Совети Чирчик шаарында музей уюштуруу жөнүндө жарлык чыгарган. Үстүбүздөгү жылдын апрель айында музейдин кызматкерлери бекитилип, бюджеттик каражат бөлүнгөн.

Учурда музейде 34 873 буюм сакталып турат, анын 34 302си негизги фонд, 571и илимий кызматкерлер, 236сы археологиялык, 1199у нумизматика, искусство, 537си этнография жана тиричилик буюмдары, 743ү фотосүрөттөр, 9853ү документтер.

Окуя

Музейдин негиздери

1957-жылы Чирчик шаарынын улгайган тургуну Виктор Зиновьевич Черный, 8-мектептин директору, Швед Иосиф Аронович, маданият бөлүмүнүн башчысы Тихомолов А.И., шаардын өнөр жай ишканалары жана мектептин кызматкерлери тарыхый жана тарыхый шаар түзүүнү сунушташкан. жергиликтүү тарых музейи. Шаардын жана өлкөнүн жетекчилиги бул идеяны колдоду. 1958-жылдын 3-февралында Өзбек ССРинин Жогорку Совети Чирчик шаарында музей уюштуруу жөнүндө жарлык чыгарган. Үстүбүздөгү жылдын апрель айында музейдин кызматкерлери бекитилип, бюджеттик каражат бөлүнгөн.

Чирчик музейи Ташкент областындагы биринчи край таануу музейи болуп калды.

Музей эч кандай материалдык базасы жок оор шарттарда түзүлгөн. Алгачкы кызматкерлер мурда шаардык гезиттин редакциясы жайгашкан тар жана чакан казармаларда иштешкен.

Шаардыктардын чоң жардамы менен алар экспонаттарды чогултуп, документтештирип, илимий мүнөздөмөлөрүн жазышкан. Чирчик шаарынын жашоочулары шаардын курулушунун жана өнүгүүсүнүн тарыхын түзүү үчүн музейге документалдык жана материалдык материалдарды беришти. Тарых илимдеринин кандидаты Ш.Зухритдинов, география мугалими А.Д. Солиев жана башкалар.

Кийинчерээк музейге 1942-жылы курулган мурдагы «Өзбекхиммаш» клубу жана музей жайгашкан «алты бурчтуу» имарат бөлүнгөн.

Музейдин кызматкерлери бир гана Чирчиктен эмес, республика боюнча документалдык жана материалдык экспонаттарды чогултушту. Ошол эле учурда алар экспозицияларды түзүү менен алектенишкен. Музейди байытууга Чирчиктин сүрөтчүлөрү Б.С.Чубаров, В.И.Голубев, А.Т.Головченко чоң салым кошушкан.

Жаратылыш музейинде туулуп-ескен елкенун археологиялык коллек-циясын жана экспозицияларын тузууге Озбекстандын элдеринин тарыхы музейи жана республикалык жаратылыш музейи олуттуу жардам керсетушту.

Чирчик край тарых музейи 1959-жылдын 1-майында алгачкы келүүчүлөрүн кабыл алган жана бул шаардын маданий турмушундагы маанилүү окуя болуп калды. Ал кезде музей фондунда 816 буюм материалдык буюм сакталган.

Биринчи жарым жылдыкта музейге 10 миң адам келген.

1960-2020

Чирчик шаардык тарых музейинин өзүнүн имараты бар жана 1959-жылдын 1-майында ишин баштаган. Музейдин имараты ыңгайлаштырылган. Музейдин имараты 1942-жылы курулган, ал «Өзбекхиммаш» заводунун мурдагы клубу, «алты бурчтуу» формада. Музейдин биринчи кабаты 1960-жылы баштапкы имараттын тардыгына байланыштуу узартылган. 1961-жылы имараттын 2-кабаты курулуп, анда республикада биринчи «Планерия» ачылган. Музейдин имаратынын жалпы аянты 577 чарчы метрди түзөт. Музей 2017-жылы оңдоп-түзөөдөн өткөн. 2018-жылы Чырчык шаарынын край таануу музейи Чырчык шаарынын тарых музейи болуп өзгөртүлгөн.

2018-2019-жылдары мамлекеттик программанын негизинде мыкты оңдоо иштери жүргүзүлгөн. 2020-жылы мурдагы край таануу музейи Чирчик шаардык край таануу музейи болуп кайра түзүлгөн.

Музей бөлүмдөрү

«Чырчыккурулуш» тематикалык бөлүмдөрүнүн курамында – шаардык курулуш тарыхы бөлүмү музейдин экспозициясында негизги орунду ээлейт. Борбордук орунду Чирчик дарыясынын өрөөнүндө эбегейсиз зор курулуш аянтчасы түзүлгөн «Чырчыккурулуш» картасы жана «Чирчик ГЭСинин жана каналынын курулушу» диорамасы ээлейт.

Музейдеги «Чирчик өрөөнүнүн байыркы тарыхы» деген бөлүмдө палеолит доорунан 20-кылымдын башына чейинки адамзат коомунун эволюциялык өнүгүүсү (таш жана сөөк куралдары, коло жана кул ээлик керамика, алгачкы феодалдык ыргытуу куралдары, 20-кылымдын башына чейинки) чагылдырылган. «Эрте конуш» диорамасы орто кылымдагы этнографияга жана тиричилик буюмдарына байланыштуу кызыктуу экспонаттар менен көрсөтүлдү).

«Чирчик экинчи дүйнөлүк согуш жылдарында» деген бөлүмдө согушка катышкандардын жеке буюмдары жана бул жылдардагы Чирчик шаарынын турмушунан алынган даректүү тасмалар бар.

Музей экспозициясынын логикалык уландысы жана эң заманбап тематикалык бөлүм «Чирчик Өзбекстан Республикасынын эгемендүүлүк жылдарында» бөлүмү болуп саналат. Бул жерде экспонаттар менен шаардын акыркы жылдардагы ишканалары, алардын енугуунун этаптары жана жетишкендиктери керсетулген.

«Бүгүнкү Чирчик шаары» диорамасы келгендерге унутулгус таасир калтырат. Бул диорамада Чирчик шаарынын бардык учурдагы үйлөрү, көчөлөрү, эстеликтери жогорку деңгээлде көрсөтүлгөн, анын бардык кереметтери көрүнүп турат. Музейдин тематикалык бөлүмүндө үч пейзаж диорамасы коюлган: «Токой», «Тоо», «Жаңгак-мөмө токойлору». Аларга өлкөнүн флорасы жана фаунасы, анын ичинде жаныбарлар менен канаттуулар, сойлоп жүрүүчүлөр, ошондой эле Өзбекстандын Кызыл китебине кирген жаныбарлардын жоголуп бараткан түрлөрү: илвирлер (илбирс), ак баштуу сасык, мензбир сугури, тияншон конг кирет. аюу жана башкалар бар.

Чирчик музейинин негизги бөлүмдөрүндө, чоң жана кичи көргөзмө залдарында, сүрөтчүлөрдүн, прикладдык искусство чеберлеринин ар кандай көргөзмөлөрү, ошондой эле музейдин этнографиялык, нумизматикалык, геологиялык жана минералогиялык коллекциялары үзгүлтүксүз өткөрүлүп турат. Учурда музейде 34 873 буюм сакталып турат, анын 34 302си негизги фонд, 571и илимий кызматкерлер, 236сы археологиялык, 1199у нумизматика, искусство, 537си этнография жана тиричилик буюмдары, 743ү фотосүрөттөр, 9853ү документтер. , 2705 документ жана 19029 башка.