Ышкиййа тарыкаты
Ышкиййа тарыкаты (Суфийский орден ышкийя, the Sufi Order of Ishqiyya) – Теңир-Тоодогу сунний мусулмандардын сопулук агымы.
Кыскача тарыхы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Ышкиййа тарыкаты Чыгыш Түркстандагы саясий бийлик тизгинин ээлөө максатында Ысхакиййа тарыкатынын өкүлдөрүнө каршы күрөшкөн. Ы. т-н кожо Махмуд-и Аззамдын (1542-ж. өлгөн) уулу Кожо Мухаммед Эмин (ылакап аты - Кожо Келең) негиздеген.
Аскердик таяныч күч катары ал өзүнө Чыгыш Түркстандагы ”ак тоолук” кыргыздарды тарткан.
Аталышы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]“Ышкиййа” арабча ”ышк” (ашыктык, ышкы) деген сөздөн алынып, сопулук диний ишенимде ак уруп, экстазга батуу м-н “кудайга” жагынгандыкты туюнткан.
Ы. т-нын талапкерлерин “актоолуктар” же “ак такыялуулар” деп да аташкан.
Адабият
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Б.Урстанбеков, Т. Чороев. Кыргыз тарыхы: Кыскача энциклопедиялык сөздүк. – 1990. - (ISBN 5-89750-028-2).