Мазмунга өтүү

Tursunbek Usenov

Шилтемелерди кошуу
Википедия дан

Tursunbek Bakeşeviç Usenov (Kırgızca: Турсунбек Бакешевич Усенов; d. 27 Temmuz 1950 - ö. 3 Temmuz 2024), Kırgız film yönetmeni, senarist ve aktör. Kırgızistan sinemasına önemli katkılarda bulunmuştur.[1]

Hayatı ve Kariyeri

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Usenov, 27 Temmuz 1950'de Kırgızistan'ın Issık Göl bölgesinin Tüp köyünde doğdu. Kırgız Devlet Üniversitesi Fizik-Matematik Fakültesi'nde (1968) ve Frunze Politeknik Enstitüsü'nde (1969) eğitim gördü. 1988'de Moskova'daki Sovyetler Birliği Devlet Sinematografi Enstitüsü'nde (VGIK) yönetmenlik kurslarını tamamladı.[2]

İlk Mesleki Faaliyetleri

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Usenov, sinema kariyerine 1970'te Kırgızfilm stüdyosunda rekvizitör yardımcısı ve aktör olarak başladı. İlk deneyimini "Urkuya" ("Ateşe Eğil") filminde edindi. Daha sonra yönetmen yardımcısı ve ikinci yönetmen olarak çalıştı.[3]

Yönetmenlik Kariyeri

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Usenov, yönetmenlik kariyerine 1991 yılında "Şeytan Gecesi" filmi ile başladı. Bu film, 1992 yılında Aşkabat'ta düzenlenen bir festivalde En İyi Yönetmen Ödülü'nü kazandı. Kariyeri boyunca birçok önemli Kırgız filmine imza attı.[4]

Filmografi

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Yönetmen Olarak

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • "Şeytan Gecesi" (Кırgızca: "Шайтан түнү", 1991)
  • "Hukuk Danışmanlığı" (Кırgızca: "Юридикалык кеңеш", 2004, TV dizisi, 13 bölüm)
  • "Hayatın Amacı" (Кırgızca: "Өмүрдүн максаты", 2009, Belgesel)
  • "Biz 70 Yaşındayız" (Кırgızca: "Биз 70 жаштабыз", 2011, Belgesel)
  • "Şambala" (Кırgızca: "Шамбала", 2021)
  • "Belek" (Кırgızca: "Белек", 2023)

İkinci Yönetmen Olarak

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • "Eski Değirmenin Yanında" (Kırgızca: "Эски тегирмендин жанында", 1972)
  • "Şelale" (Kırgızca: "Шаркыратма", 1972)
  • "Aşkın Yankısı" (Kırgızca: "Сүйүүнүн жаңырыгы", 1973)
  • "Beyaz Gemi" (Kırgızca: "Ак кеме", 1974)
  • "Kara-Kiyik'e Giden Yol" (Kırgızca: "Кара-Кийикке жол", 1975)
  • "Aysuluu'nun Tarlası" (Kırgızca: "Айсулуунун талаасы", 1976)
  • "Salima" (Kırgızca: "Салима", 1977)
  • "Ulan" (Kırgızca: "Улан", 1977)
  • "Amanat" (Kırgızca: "Аманат", 1978)
  • "Köy Mozaiği" (Kırgızca: "Айыл мозаикасы", 1979)
  • "Bahar Tatili" (Kırgızca: "Жазгы каникул", 1980)
  • "İyilik Yapan" (Kırgızca: "Жакшылык кылуучу", 1981)
  • "Kurt Çukuru" (Kırgızca: "Карышкырдын капканы", 1982)
  • "Dünyevi İşler" (Kırgızca: "Жердеги иштер", 1983)
  • "Mavi Tılsım" (Kırgızca: "Көгүлтүр тумар", 1984)
  • "Onur Saati" (Kırgızca: "Ар-намыс сааты", 1985)
  • "Yarış Koşusu" (Kırgızca: "Жарышып чуркоо", 1986)
  • "Torun Geldi" (Kırgızca: "Небере келди", 1987)
  • "Takip" (Kırgızca: "Куугунтук", 1988)
  • "Toktogul" (Kırgızca: "Токтогул", 1989)
  • "Taş Esareti" (Kırgızca: "Таш туткун", 1990)
  • "Ölü Bozkırın Hâkimi" (Kırgızca: "Өлүү чөлдүн ээси", 1992)
  • "Cemile" (Kırgızca: "Жамийла", 1993)
  • "Yükseliş" (Kırgızca: "Көтөрүлүү", 2001)
  • "Düşünen İskit" (Kırgızca: "Ойлонгон скиф", 2002)
  • "Sınav Olarak Aşk" (Kırgızca: "Сыноо катары сүйүү", 2005)
  • "Güney Denizlerinin Şarkısı" (Kırgızca: "Түштүк деңиздердин ыры", 2005)
  • "Petrarca'yı Okumak" (Kırgızca: "Петрарканы окуу", 2006)
  • "Baksı" (Kırgızca: "Бакшы", 2007)
  • "Bilinmeyen Rota" (Kırgızca: "Белгисиз маршрут", 2007)
  • "Beşik" (Kırgızca: "Бешик", 2008)
  • "Aydınlık Yol" (Kırgızca: "Жарык жол", 2009)
  • "Beyaz Bulutun Ardında..." (Kırgızca: "Ак булуттун артында...", 2010)
  • "Altın Toprak" (Kırgızca: "Алтын топурак", 2010)
  • "Şayke" (Kırgızca: "Шайке", 2011)
  • "Anne" (Kırgızca: "Эне", 2011)
  • "Kurmancan Datka" (Kırgızca: "Курманжан датка", 2011-2012)
  • "Tiyatro Hikâyesi" (Kırgızca: "Театр окуясы", 2012)
  • "Sadok" (Kırgızca: "Садок", 2012)
  • "Selam New York" (Kırgızca: "Салам, Нью-Йорк", 2013)
  • "Ben de Oradaydım..." (Kırgızca: "Мен да ошол жерде болгом...", 2013)
  • "Kokjal" (Kırgızca: "Көкжал", 2014)
  • "Babanın Vasiyeti" (Kırgızca: "Атанын керээзи", 2015)
  • "Munabiya" (Kırgızca: "Мунабия", 2015)

Aktör Olarak

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • "Urkuya" ("Ateşe Eğil") (Kırgızca: "Уркуя" ("Отко таазим эт"), 1970)
  • "Ulan" (Kırgızca: "Улан", 1977)
  • "Köy Mozaiği" (Kırgızca: "Айыл мозаикасы", 1979)
  • "İyilik Yapan" (Kırgızca: "Жакшылык кылуучу", 1981)
  • "Takip" (Kırgızca: "Куугунтук", 1988)
  • "Mankurtun Annesinin Ağıtı" (Kırgızca: "Манкурттун энесинин ыйы", 2003)
  • "Kokjal" (Kırgızca: "Көкжал", 2014)
  • "Kız Arkadaşımın Kahramanı" (Kırgızca: "Кыз досумдун баатыры", 2014)

Senarist Olarak

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • "Karanfil Buketi" (Kırgızca: "Гүл чамбарчак", 1992)

Film Yapımcısı Olarak

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • "Büyük Değişim" (Kırgızca: "Чоң өзгөрүү", 1982)
  • "Umut" (Kırgızca: "Үмүт", 2013)
  • "Haftanın Beşinci Günü" (Cuma) (Kırgızca: "Жуманын бешинчи күнү", 2014)

Ödülleri

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • 2011 - Kırgızistan Cumhurbaşkanlığı Onur Belgesi[5]
  • 1992 - En İyi Yönetmen Ödülü, "Şeytan Gecesi" filmi için (Aşkabat Film Festivali)[5]

Ölümü

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Tursunbek Usenov, 3 Temmuz 2024'te Tokmok şehri yakınlarında meydana gelen bir trafik kazasından sonra hastanede hayatını kaybetti.[6] Usenov, Bişkek şehrinde defnedildi.

Kişisel Hayatı

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Usenov, Kulyaş Usenova ile evliydi. Çiftin Aida Akdoğan ve Chingiz Usenov adında iki çocuğu vardı.[7]

Kaynakça

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Калып:Kaynakça

Dış bağlantılar

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  1. ↑ Tursunbek Usenov'un Vefatı (Rusça).
  2. ↑ Цитатанын катасы: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named kyrgyzcinema2
  3. ↑ Цитатанын катасы: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named kyrgyzcinema3
  4. ↑ Цитатанын катасы: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named kyrgyzcinema5
  5. ↑ 5.0 5.1 Цитатанын катасы: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named kyrgyzcinema6
  6. ↑ Ünlü Kırgız Yönetmen Tursunbek Usenov Trafik Kazasında Hayatını Kaybetti (Rusça) (4 -июль (теке) 2024).
  7. ↑ Цитатанын катасы: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named kyrgyzcinema8
"https://ky.wikipedia.org/w/index.php?title=Tursunbek_Usenov&oldid=483297" булагынан алынды