«Абхаз тили» барагынын кодун көрүү

'''Абхаз тили''' ({{lang-ab|Аԥсуа бызшәа}}) — [[Абхаздар|абхаз элинин]] тили. [[Кавказ]] (ибери-кавказ) тилдеринин абхаз-адыгей тобуна кирет. Эки диалектиге (абжуй, бзыбь) бөлүнөт. 
{{Тил картасы
|түсү                 = 
|аталышы = 
|расмий аталышы       = <span style="font-family: Verdana;">Аԥсуа бызшәа, аԥсшәа</span>
|айтылышы             = 
|өлкөлөр              = {{GEO}}
|аймактар             = 
|сүрөт = [[File:Map of Abkhaz language.svg | thumb | 220px | right]]
|расмий тил болуп     = {{Желек|Абхазия}} '''[[Абхазия|Абхазия Республикасы]]'''<br>{{GEO}}<br>
* [[File:Flag of Abkhazia (GE).svg|24px|border]] [[Абхаз Автоном Республикасы]]<ref>Абхазия Республикасы менен адаштырбаңыз, Абхаз Автоном Республикасы — Грузиянын оюу боюнча анын аймагы.</ref>
|көзөмөлдөөчү уюм     = Грузия Кабинети
|колдонгондордун саны = 125 000<ref>http://www.ethnologue.org/show_language.asp?code=abk</ref> (2023)
|түрмөгү              = 
|классификациясы      = 
[[Инди-европа тилдери|Евразия тилдери]]
:: [[Түндүк-Кавказ тилдери]]
::: Абхаз-адыг тил үй-бүлөсү
:::: Абхаз-Абазин тобу
::::: '''Абхаз тили'''
|жазуу                = [[Кириллица]]: Абхаз жазуусу
|ГОСТ 7.75-97      = абх 010
|ISO1                 = ab
|ISO2                 = abk
|ISO3                 = abk
}}
Адабий тили абжуй диалектисинин негизинде калыптанган. 1862-ж. П. К. Услар орус графикасынын негизинде туңгуч абхаз алфавитин иштеп чыккан жана абхаз тилинин адабий формасы ошол мезгилден тартып калыптана баштаган. Латын графикасынын негизинде 1928-ж. жазмасы иштелип чыккан, 1938-ж. ал грузин графикасына, ал эми 1954-ж. орус графикасына которулган.
==Алиппеси==

{| class="wikitable IPA"
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | А а <br/> [aː] 
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Б б <br/> [b]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | В в <br/> [v]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Г г <br/> [ɡ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Гь гь <br/> [ɡʲ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Гә гә <br/> [ɡʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҕ ҕ <br/> [ʁ/ɣ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҕь ҕь <br/> [ʁʲ/ɣʲ]
|-
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҕә ҕә <br/> [ʁʷ/ɣʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Д д <br/> [d]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Дә дә <br/> [dʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Е е <br/> [ɛ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ж ж <br/> [ʐ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Жь жь <br/> [ʒ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Жә жә <br/> [ʒʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | З з <br/> [z]
|-
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ӡ ӡ <br/> [d͡z]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ӡә ӡә <br/> [d͡ʑʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | И и <br/> [j/jɨ/ɨj/i]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | К к <br/> [kʼ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Кь кь <br/> [kʼʲ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Кә кә <br/> [kʼʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Қ қ <br/> [kʰ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Қь қь <br/> [kʲʰ]
|-
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Қә қә <br/> [kʷʰ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҟ ҟ <br/> [qʼ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҟь ҟь <br/> [qʼʲ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҟә ҟә <br/> [qʼʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Л л <br/> [l]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | М м <br/> [m]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Н н <br/> [n]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | О о <br/> [ɔ]
|-
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | П п <br/> [pʼ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҧ ҧ <br/> [pʰ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Р р <br/> [r]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | С с <br/> [s]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Т т <br/> [tʼ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Тә тә <br/> [tʼʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҭ ҭ <br/> [tʰ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҭә ҭә <br/> [tʷʰ]
|-
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | У у <br/> [w/wɨ/ɨw/u]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ф ф <br/> [f]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Х х <br/> [x/χ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Хь хь <br/> [xʲ/χʲ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Хә хә <br/> [xʷ/χʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҳ ҳ <br/> [ħ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҳә ҳә <br/> [ħʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ц ц <br/> [t͡s]
|-
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Цә цә <br/> [t͡ɕʷʰ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҵ ҵ <br/> [t͡sʼ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҵә ҵә <br/> [t͡ɕʼʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ч ч <br/> [t͡ʃʰ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҷ ҷ <br/> [t͡ʃʼ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҽ ҽ <br/> [t͡ʂʰ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҿ ҿ <br/> [t͡ʂʼ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ш ш <br/> [ʂʃ]
|-
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Шь шь <br/> [ʃ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Шә шә <br/> [ʃʷ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ы ы <br/> [ɨ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҩ ҩ <br/> [ɥ/ɥˤ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Џ џ <br/> [d͡ʐ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Џь џь <br/> [d͡ʒ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ь ь <br/> [ʲ]
| style="width:5em; text-align:center; padding: 3px;" | Ә ә <br/> [ʷ]
|}<ref>“Кыргызстан”: Улуттук энциклопедия</ref>

==Колдонулган адабияттар==
* “Кыргызстан”. Улуттук энциклопедия: 1-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2006. ISBN 9967—14—046—1

[[Категория:Тилдер‎]]
[[Категория:Кавказ]]