«Стамбул» барагынын кодун көрүү

{{ОЖ                         
 |статусу                     = шаар
 |кыргызча аталышы            = Стамбул
 |расмий аталышы              = {{lang-tr|İstanbul}}<br />[[File:Istanbul collage 6e.jpg|center|280px]]
 |баш ийгени                  = 
 |өлкө                        = Түркия
 |герб                        = 
 |гербдин туурасы             = 100
 |желек                       = 
 |желектин туурасы            = 150
  |lat_deg= 41|lat_min= 0|lat_sec=36
  |lon_deg= 28|lon_min= 57|lon_sec=37
 |CoordAddon                  = type:city(10034830)_region:TR
 |CoordScale                  =
 |ЯндексКарта                 = 
 |өлкө картасынын өлчөмү      = 300
 |убакыт аралыгы              =+2 
 |DST                         = 
 |област түрү                 =  Ил
 |област                      =  Стамбул
 |ички бөлүнүшү               = 
 |башчысынын түрү             = Мэр
 |башчысы                     = Экрем Имамоглу
 |негизделген күнү            = б.з.ч. 667-ж.
 |биринчи белгиленген         = 
 |мурунку аталышы             = Константинопол
 |берилген статусу            = 
 |аймагы                      = 5343
 |бийиктиги                   = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги     = 100
 |климаты                     = 
 |расмий тили                 = түрк тили
 |расмий тили-ref             = 
  |калкы                      = {{Өсүү}} 13 854 740 
  |элди каттоо жылы           = 2012-жыл
  |жыштыгы                    = 2480,9
  |агломерация                = 
  |улуттук курамы             = 
  |диний курамы               = ислам
  |этнохороним                = Стамбулдук
 |телефон коду                = +90 212 (Европа бөлүгү)<br /> +90 216 (Азия бөлүгү)
 |почта индекси               = 34010-34850 <br /> 80000-81800
 |Commons түрмөгүндө          = Istanbul
 |сайты                       = http://www.ibb.gov.tr/
 |сайтынын тили               = tr
 |сайтынын тили 2             = en
 }}

'''Стамбул,''' сейрек колдонулган ― Ыстанбул ({{lang-tr|İstanbul}}) – [[Түркия]]нын эң чоң шаары.<br> 
Мурдагы [[Византия империясы|Византиянын]] жана Осмон султандыгынын борбор шаары. <br>
Түркчө аталышы -- "Истанбул" (''İstanbul''). Шаардын байыркы византиялык ([[Грек тили|грекче]]) аты "Константинопол" болчу. <br>

==Кыскача таржымакалы ==

Стамбул шаарынын ордундагы байыркы шаар "Бизантинум" (Byzantium; грекче: Βυζάντιον, Byzántion) деп аталган. Аны болжол менен б.з.ч. 600-жылдын тегерегинде мегариалык гректер негиздешкен. Шаар аты "Бизас" деген кишинин атына байланыштуу делген имиш бар. Аны тракиялык же иллириялык болчу деген да жоромол бар. <br>

Римдик падыша Улуу Константин бул шаарды б.з. 330-жылы Рим империясынын чыгыштагы борбору деп жарыялаган. Ошондон тартып шаар "Константинопол" (Constantinople, грекче: "Κωνσταντινούπολις" -- Константинополис), б.а. "Константиндин шаары" деп аталып калган. <br>
Кийин шаар ортодокс христиандар негизги калкын түзгөн Византия империясынын борбору болуп калган. <br>

Сегиз аптага созулган камалоодон соң, 1453-жылы 29-майда бул византиялык борбор шаарды осмон султаны Мехмет Экинчи ("Фатих" - "Жеңүүчү") каратып алган.

Ал шаардагы "Айя София" христиандык ыбаадатканасын жамы мечитке айландырган.  <br>
Мехмет Экинчи өзүн "Кайсар-и Рум"  -- "Рим дөөлөтүнүн цезары" деп жарыялаган. <br>

1923-жылы 29-октябрда [[Түркия]] жумурияты негизделип, анын борбор шаары катары Стамбул эмес, [[Анкара]] шаары жарыяланган. Мустапа Кемал [[Мустафа Кемаль Ататүрк|Ататүрк]] айдыңдык Түркиянын алгачкы президенти болуп калган. <br>

==Адабият тизмеси==


* Efe, Recep; Cürebal, Isa (2011). "Impacts of the "Marmaray" Project (Bosphorus Tube Crossing, Tunnels, and Stations) on Transportation and Urban Environment in Istanbul". In Brunn, Stanley D (ed.). Engineering Earth: The Impacts of Megaengineering Projects. London & New York: Springer. pp. 715–34. ISBN 978-90-481-9919-8.  <br>
* El-Cheikh, Nadia Maria (2004). Byzantium Viewed by the Arabs. Cambridge, MA: Harvard University Press. ISBN 978-0-932885-30-2. <br>
* Finkel, Caroline (2005). Osman's Dream: The Story of the Ottoman Empire, 1300–1923. New York: Basic Books. ISBN 978-0-465-02396-7. <br>
* Freely, John (1996). Istanbul: The Imperial City. New York: Viking. ISBN 978-0-670-85972-6.  <br>
*  <br>


==Интернеттеги шилтемелер ==

* https://sehirharitasi.ibb.gov.tr/


[[Файл:Hagia Sophia - panoramio (4).jpg|thumb|left|[[Айя-Софья]].]]

[[Категория:Түркия]]
[[Категория:Шаарлар]]
[[Категория:Евразия]]
[[Категория:Европа]]
[[Категория:Азия]]