«Түркиянын Президенти» барагынын кодун көрүү

{{Мамлекеттик кызмат
 |Өлкө=Түркия
 |Сүрөтү=Recep Tayyip Erdoğan 2018 (cropped).jpg
 |аты=Түркия республикасынын президенти|Учурдагы=[[Режеп Тайип Эрдоган]]
 |Кызматтын биринчи ыйгарылганы=[[Мустафа Кемал Ататүрк]]
 |Эн белгиси=[[File:Flag of the President of Turkey.svg|250px]]
 |Берилгени=Түз шайлоо
 |Дайындалган мөөнөтү=5 жыл
 |Эн белгисинин туурасы=Түркиянын Президентинин штандарты
 |Эн белгисине баяндама=Түркия президенттин штандарты
 |Кызматтын акыркы ыйгарыганы=[[Режеп Тайип Эрдоган]]
 |Нукура аталышы={{lang-tr|Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı}}
 |Дайындалганы=[[28-август]] [[2014 жыл|2014-жыл]]дан
 |Резиденциясы=Президенттик сарай, [[Анкара]]
 |Сайты=http://www.tccb.gov.tr
 |нукура аталышы={{lang-tr|Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı}}
 |Кызматы=Түркия Республикасынын Президенти
|Кызматтын пайда болгону=29-октябрь 1923-жыл}}
'''Түркия республикасынын президенти''' ({{Lang-tr|Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı}}) Түркия Республикасынын мамлекет башчысы болуп саналат.

== Обзор ==
1923-жылы 24-июлда Лозанна келишимине кол коюлуп, Түркиянын Улуу Улуттук Жыйыны эл аралык деңгээлде таанылгандан кийин 1923-жылдын 29-октябрында [[Осмон империясы]]нын мураскери болгон [[Түркия|Түркия Республикасы]]нын түзүлгөнү жарыяланган; ошол эле күнү Түркия Улуу Улуттук Жыйынынын төрагасы [[Мустафа Кемаль Ататүрк|Мустафа Кемал Паша]] анын президенти болуп шайланды. 1924-жылы 3-мартта [[Осмон империясы|Осмон]] Халифаты акыры жоюлган.<ref>{{статья|автор=A. L. Macfie|заглавие=British Views of the Turkish National Movement in Anatolia, 1919—22|издание=Review|год=2002|том=38|номер=3|страницы=27—46}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://global.tbmm.gov.tr/index.php/EN/yd/icerik/12|title=History of The Grand National Assembly of Turkey|publisher=Türkiye Büyük Millet Meclisi|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200224040845/https://global.tbmm.gov.tr/index.php/EN/yd/icerik/12|archivedate=2020-02-24}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite web|url=http://wwi.lib.byu.edu/index.php/Treaty_of_Lausanne|title=Full text of the Treaty of Lausanne (1923)|publisher=Wwi.lib.byu.edu|accessdate=2013-10-19|archiveurl=https://www.webcitation.org/6D731o1AA?url=http://wwi.lib.byu.edu/index.php/Treaty_of_Lausanne|archivedate=2012-12-23}}{{ref-en}}</ref>

1950-жылдан 2018-жылдын 9-июлуна чейин Президенттин кызматы негизинен салтанаттуу мүнөздө болуп, Президент Түркия Республикасынын атынан чыгып, түрк улутунун биримдигинин символу болгон, Конституциянын аткарылышын жана башка мамлекеттик органдардын гармониялуу өз ара аракеттенүүсүн камсыз кылган. 2017-жылы өткөн референдумда Түркиянын Конституциясына 18 түзөтүү жактырылган, алар башкалардын катарында парламенттик башкаруу формасынан президенттик республикага өтүүнү жана премьер-министрлик кызматты жоюуну түздөн-түз өкмөт менен караштырган. республиканын президентине баш ийген. Конституциянын 101-106-беренелери талапкерлерге карата талаптарды, шайлоонун тартибин, Президенттин милдеттерин жана жоопкерчилигин белгилейт. Буга чейин президентти түрк парламентинин депутаттары шайлашчу; 2007-жылы Конституцияга өзгөртүүлөр киргизилгенден кийин, ал түз добуш берүү менен жарандар тарабынан шайланат (биринчи түз шайлоо 2014-жылы өткөн). Президент мыйзам чыгаруу ишине жигердүү катышууга мүмкүнчүлүгү бар: Парламент тарабынан кабыл алынган мыйзам долбоорлорун кайра кароого жөнөтүү, мыйзам долбоорлорун талкууга коюу, Конституцияга өзгөртүүлөрдү киргизүү боюнча референдумду демилгелөө, жарлыктарды чыгаруу (алар Конституцияда белгиленген учурларда, өлкөнүн Премьер-министри жана тиешелүү министр тарабынан ырасталууга тийиш). Президент мамлекетке чыккынчылык кылгандыгы үчүн Жогорку Кеңештин депутаттарынын жалпы санынын үчтөн кем эмесинин сунушу боюнча, ал эми алардын жалпы санынын үчтөн төрттөн кем эмесинин чечими боюнча кызматынан четтетилиши мүмкүн.<ref>{{cite web|url=http://kampus.beykent.edu.tr/Paylasim/Dosyalar/Anayasalar_129807210772392500.pdf|title=1921, 1924, 1961 ve 1982 Anayasalarını karşılaştırılması|publisher=Kampus.beykent.edu.tr|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200224041757/http://kampus.beykent.edu.tr/Paylasim/Dosyalar/Anayasalar_129807210772392500.pdf|archivedate=2020-02-24}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://izbircom.com/2017/05/19/%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B9-%D1%80%D0%B5%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D1%83%D0%BC-%D0%B2-%D1%82%D1%83%D1%80%D1%86%D0%B8%D0%B8/|title=Конституционный референдум в Турции: восход Эрдоганского султаната|author=Желтов, Максим|publisher=ИнтерИзбирком|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200224034738/http://izbircom.com/2017/05/19/%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B9-%D1%80%D0%B5%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D1%83%D0%BC-%D0%B2-%D1%82%D1%83%D1%80%D1%86%D0%B8%D0%B8/|archivedate=2020-02-24|deadlink=no}}</ref>

Таблицанын биринчи тилкесинде колдонулган номерлөө шарттуу болуп саналат. Ошондой эле биринчи графада түстүү толтурууну колдонуу шарттуу болуп саналат, ал адамдардын партияга таандыктыгын чагылдырган графага шилтеме кылуунун зарылдыгы жок эле ар кандай саясий күчтөргө тиешелүүлүгүн түшүнүүнү жөнөкөйлөтүү үчүн кызмат кылат. Президент алгачкы ыйгарым укуктардан кийин ырааттуу түрдө кайталанган ыйгарым укуктарды алган учурда, ар бир ыйгарым укуктар өзүнчө чагылдырылат (мисалы, [[Мустафа Кемаль Ататүрк|Кемал Ататүрк]]түн (1923-1938-ж.) катары менен төрт ыйгарым укуктары). мамлекет да чагылдырылган (мисалы, Жемал Гүрселдин 1960-жылдан 1966-жылга чейин мамлекет башчысы болуу үчүн бир мөөнөт ал адегенде Улуттук биримдик комитетинин башчысы болуп, андан кийин президент болуп шайланган мезгилдерге бөлүнөт." Шайлоолор” президентти шайлаган парламенттин курамын түзгөн шайлоо жол-жоболорун, ал эми 2014-жылдан кийин – түз президенттик шайлоону чагылдырат, “Партия” деген графада партияга таандыктыгы менен катар эле партиянын партиялык эмес (көз карандысыз) статусу чагылдырылат. инсандар, же алар көз карандысыз саясий күч катары иш алып барганда куралдуу күчтөргө таандык.

== Түркия Республикасынын президенттеринин тизмеси ==
{| class="wikitable"
|+
! rowspan="2" |
! rowspan="2" |Сүрөт
! rowspan="2" |Аты
! colspan="2" |Ыйгарым укуктары
! rowspan="2" |Партиясы
! rowspan="2" |Шайлоолор
! rowspan="2" |Белгилер
|-
!башталышы
!аягы
|-
| rowspan="4" |1
| rowspan="4" |[[Файл:Ataturk1930s.jpg|135x135px]]
| rowspan="4" |[[Мустафа Кемаль Ататүрк|Мустафа Кемал-Паша]]<small>(1881—1938)</small> <small>{{lang-tr|Mustafa Kemal Paşa}}</small><br>1934-жылдан кийин —  '''Кемал Ататүрк'''<br><small>{{lang-tr|Kemal Atatürk}}</small>
|[[29 Октябрь (Тогуздун айы)|29-октябрь]] [[1923]]
|[[1 ноябрь|1-ноябрь]] [[1927]]
| rowspan="9" |Республикалык Элдик Партиясы
<small>{{lang-tr|Cumhuriyet Halk Partisi}}</small>
|1923
| rowspan="4" |<ref>{{БРЭ|статья=Ататюрк|id=https://bigenc.ru/world_history/text/1837092}}</ref><ref>{{книга|автор=Жевахов, Александр|заглавие=Ататюрк|серия=[[Жизнь замечательных людей]]|место={{М}}|издательство=[[Молодая гвардия (издательство)|Молодая гвардия]]|год=2008|страниц=344|isbn=978-5-235-03163-0|тираж=3000}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/mustafa-kemal-ataturk|title=Mustafa Kemal Atatürk|publisher=TDV İslâm Ansiklopedisi|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223094523/https://islamansiklopedisi.org.tr/mustafa-kemal-ataturk|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|[[1 ноябрь|1-ноябрь]] [[1927]]
|[[4-май]] [[1931]]
|1927
|-
|[[4-май]] [[1931]]
|[[1-март]] [[1935]]
|1931
|-
|[[1-март|1-марта]] [[1935]]
|[[10-ноябрь]] [[1938]]
| rowspan="2" |1935
|-
|м. а.
|[[Файл:TBMM_Başkanı_Abdülhalik_Renda.jpg|146x146px]]
|Мустафа Абдүлхалик Ренда
<small>(1881—1957)</small>

<small>{{lang-tr|Mustafa Abdülhalik Renda}}</small>
|[[10-ноябрь]] [[1938]]
|[[11-ноябрь]] [[1938]]
|<ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.net.tr/mustafa-abdulhalik-renda-kimdir/|title=Mustafa Abdülhalik Renda kimdir|publisher=Biyografi.net.tr|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229072536/https://www.biyografi.net.tr/mustafa-abdulhalik-renda-kimdir/|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/mustafa-abdulhalik-renda|title=Mustafa Abdülhalik Renda|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229072320/https://www.biyografi.info/kisi/mustafa-abdulhalik-renda|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
| rowspan="4" |2
| rowspan="4" |[[Файл:Inonu_Ismet.jpg|134x134px]]
| rowspan="4" |[[Исмет Инөнү|Мустафа Исмет Инөнү]]
<small>(1884-1973)</small> 

<small>{{lang-tr|Mustafa İsmet İnönü}}</small>
|[[11-ноябрь]] [[1938]]
|[[3-апрель]] [[1939]]
|1938
| rowspan="4" |<ref>{{Cite web|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/inonu-mustafa-ismet|title=İnönü, Mustafa İsmet|publisher=TDV İslâm Ansiklopedisi|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223113542/https://islamansiklopedisi.org.tr/inonu-mustafa-ismet|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|[[3-апрель]] [[1939]]
|[[8-март]] [[1943]]
|1939
|-
|[[8-март]] [[1943]]
|[[5-август]] [[1946]]
|1943
|-
|[[5-август]] [[1946]]
|[[22-май]] [[1950]]
|1946
|-
| rowspan="3" |3
| rowspan="3" |[[Файл:Mahmut_Celâl_Bayar.jpg|135x135px|link=https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Mahmut_Cel%C3%A2l_Bayar.jpg|132x132px{{Жеткиликсиз шилтеме|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}]]
| rowspan="3" |[[Махмуд Желял Баяр]]
<small>(1883-1986)</small> 

<small>{{lang-tr|Mahmut Celâl Bayar}}</small>
|[[22-май]] [[1950]]
|[[14-май]] [[1954]]
| rowspan="3" |Демократиялык Партиясы
<small>{{lang-tr|Demokrat Parti}}</small>
|1950
| rowspan="3" |<ref>{{БРЭ|статья=Баяр|id=1858215}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/bayar-celal|title=Bayar, Celâl|publisher=TDV İslâm Ansiklopedisi|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223115212/https://islamansiklopedisi.org.tr/bayar-celal|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://celalbayar.org/|title=Mahmut Celâl Bayar|publisher=Celalbayar.org|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223115430/http://celalbayar.org/|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|[[14-май]] [[1954]]
|[[1 ноябрь|1-ноябрь]] [[1957]]
|1954
|-
|[[1 ноябрь|1-ноябрь]] [[1957]]
|[[27-май]] [[1960]]
|1957
|-
|
| rowspan="2" |[[Файл:Cemal_Gürsel_(1960).jpg|135x135px]]
| rowspan="2" |[[Жемал Гүрсел]]
<small>(1895-1966)</small> 

<small>{{lang-tr|Cemal Gürsel}}</small>
|[[27-май]] [[1960]]
|[[29 Октябрь (Тогуздун айы)|26-октябрь]] [[1961]]
|Аскер
|
| rowspan="2" |<ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.net.tr/cemal-gursel-kimdir/|title=Cemal Gürsel kimdir|publisher=Biyografi.net.tr|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223164814/https://www.biyografi.net.tr/cemal-gursel-kimdir/|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/cemal-gursel|title=Cemal Gürsel|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223165004/https://www.biyografi.info/kisi/cemal-gursel|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|4
|[[29 Октябрь (Тогуздун айы)|26-октябрь]] [[1961]]
|[[2-февраль]] [[1966]]
|Эгемендүүлүк
| rowspan="2" |1961
|-
|м. а.
|
|Ибрахим Шевки Атасагын
<small>(1899-1984)</small>

<small>{{lang-tr|İbrahim Şevki Atasagun}}</small>
|[[2-февраль]] [[1966]]
|[[28 Март (Жалган куран)|28-март]] [[1966]]
|
|<ref>{{Cite web|url=http://www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=13|title=Prof. Dr. İbrahim Şevki Atasagun (1899—1984)|publisher=Kimkimdir.gen.tr|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229073607/http://www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=13|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=2342|title=İbrahim Şevki Atasagun (1899—1984)|publisher=Biyografi.net|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229073815/https://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=2342|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|5
|[[Файл:Turkse_chef_Generale_staf_(Generaal_Sunay),,_Bestanddeelnr_916-7535_(cropped).jpg|135x135px|link=https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Turkse_chef_Generale_staf_(Generaal_Sunay),,_Bestanddeelnr_916-7535_(cropped).jpg|144x144px{{Жеткиликсиз шилтеме|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}]]
|Жевдет Сунай
<small>(1899-1982)</small> 

<small>{{lang-tr|Cevdet Sunay}}</small>
|[[28 Март (Жалган куран)|28-март]] [[1966]]
|[[28 Март (Жалган куран)|28-март]] [[1973]]
|Эгемендүүлүк
| rowspan="2" |1966
|<ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.net.tr/cevdet-sunay-kimdir/|title=Cevdet Sunay kimdir|publisher=Biyografi.net.tr|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229074230/https://www.biyografi.net.tr/cevdet-sunay-kimdir/|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/cevdet-sunay|title=Cevdet Sunay|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229074357/https://www.biyografi.info/kisi/cevdet-sunay|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/sunay-cevdet|title=Sunay, Cevdet|publisher=TDV İslâm Ansiklopedisi|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229074525/https://islamansiklopedisi.org.tr/sunay-cevdet|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|м. а.
| 
|Мехмет Текин Арыбурун
<small>(1905-1993)</small> 

<small>{{lang-tr|Mehmet Tekin Arıburun}}</small>
|[[28 Март (Жалган куран)|28-март]] [[1973]]
|[[6-апрель]] [[1973]]
|Адилет Партиясы
<small>{{lang-tr|Adalet Partisi}}</small>
|<ref>{{Cite web|url=https://turkiyecumhurbaskanlari.wordpress.com/2014/04/04/tekin-ariburun/|title=Tekin Arıburun|publisher=Türkiye Cumhurbaşkanlari|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229081028/https://turkiyecumhurbaskanlari.wordpress.com/2014/04/04/tekin-ariburun/|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.turkcesozlukler.com/tekin-arıburun-kimdir|title=Tekin Arıburun Biyografisi|publisher=Türkce Sozlukler|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229081500/https://www.turkcesozlukler.com/tekin-ar%C4%B1burun-kimdir|archivedate=2020-02-29|deadlink=no|accessdate=2022-01-27}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|6
|[[Файл:National_Struggle_Park,_Karşıyaka,_Izmır_87.jpg|135x135px]]
|Фахри Сабит Корутүрк
<small>(1903-1987)</small> 

<small>{{lang-tr|Fahri Sabit Korutürk}}</small>
|[[6-апрель]] [[1973]]
|[[6-апрель]] [[1980]]
|Эгемендүүлүк
| rowspan="2" |1973
|<ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/fahri-koruturk|title=Fahri Korutürk|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229082221/https://www.biyografi.info/kisi/fahri-koruturk|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/koruturk-fahri-sabit|title=Korutürk, Fahri Sabit|publisher=TDV İslâm Ansiklopedisi|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229082346/https://islamansiklopedisi.org.tr/koruturk-fahri-sabit|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|м. а.
|[[Файл:Ihsan_Sabri_Caglayangil_(1968).jpg|135x135px|link=https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Ihsan_Sabri_Caglayangil_(1968).jpg|133x133px{{Жеткиликсиз шилтеме|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}]]
|Ихсан Сабри Жаглаянгил
<small>(1908-1993)</small> 

<small>{{lang-tr|İhsan Sabri Cağlayangil}}</small>
|[[6-апрель]] [[1980]]
|12-сентябрь [[1980]]
|Адилет Партиясы
<small>{{lang-tr|Adalet Partisi}}</small>
|<ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/ihsan-sabri-caglayangil|title=İhsan Sabri Çağlayangil|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229083051/https://www.biyografi.info/kisi/ihsan-sabri-caglayangil|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.turkcesozlukler.com/ihsan-sabri-çağlayangil-kimdir|title=İhsan Sabri Çağlayangil Biyografisi|publisher=Türkce Sozlukler|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229082832/https://www.turkcesozlukler.com/ihsan-sabri-%C3%A7a%C4%9Flayangil-kimdir|archivedate=2020-02-29|deadlink=no|accessdate=2022-01-27}}{{ref-tr}}</ref>
|-
| -
| rowspan="2" |[[Файл:Kenan_Evren_(cropped).png|135x135px|link=https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Kenan_Evren_(cropped).png|128x128px{{Жеткиликсиз шилтеме|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}]]
| rowspan="2" |Ахмет Кенан Эврен
<small>(1917-2015)</small>

<small>{{lang-tr|Ahmet Kenan Evren}}</small>
|12-сентябрь [[1980]]
|[[9-ноябрь]] [[1982]]
|Аскер
|
| rowspan="2" |<ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/kenan-evren|title=Kenan Evren|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229083335/https://www.biyografi.info/kisi/kenan-evren|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/evren-ahmet-kenan|title=Evren, Ahmet Kenan|publisher=TDV İslâm Ansiklopedisi|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229083613/https://islamansiklopedisi.org.tr/evren-ahmet-kenan|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|7
|[[9-ноябрь]] [[1982]]
|[[9-ноябрь]] [[1989]]
|Эгемендүүлүк
|1982
|-
|8
|[[Файл:(Turgut_Özal)_Felipe_González_ofrece_una_rueda_de_prensa_con_el_primer_ministro_de_Turquía._Pool_Moncloa._15_de_septiembre_de_1989_(cropped).jpeg|135x135px|link=https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:(Turgut_%C3%96zal)_Felipe_Gonz%C3%A1lez_ofrece_una_rueda_de_prensa_con_el_primer_ministro_de_Turqu%C3%ADa._Pool_Moncloa._15_de_septiembre_de_1989_(cropped).jpeg|132x132px{{Жеткиликсиз шилтеме|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}]]
|Халил Тургут Өзал
<small>(1927-1993)</small> 

<small>{{lang-tr|Halil Turgut Özal}}</small>
|[[9-ноябрь]] [[1989]]
|[[17-апрель]] [[1993]]
|Ата-Мекен Партиясы
<small>{{lang-tr|Anavatan Partisi}}</small>
| rowspan="2" |1989
|<ref>{{БРЭ|статья=Озал|id=2289726}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.net.tr/turgut-ozal-kimdir/|title=Turgut Özal kimdir|publisher=Biyografi.net.tr|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223203304/https://www.biyografi.net.tr/turgut-ozal-kimdir/|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/turgut-ozal|title=Turgut Özal|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223175949/https://www.biyografi.info/kisi/turgut-ozal|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|м. а.
| 
|Ахмет Хүсаметтин Жиндорук
<small>(1933-)</small> 

<small>{{lang-tr|Ahmet Hüsamettin Cindoruk}}</small>
|[[17-апрель]] [[1993]]
|[[16-май]] [[1993]]
| rowspan="2" |Оң Жол Партиясы
<small>{{lang-tr|Doğru Yol Partisi}}</small>
|<ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.net.tr/husamettin-cindoruk-kimdir/|title=Hüsamettin Cindoruk kimdir|publisher=Biyografi.net.tr|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229084300/https://www.biyografi.net.tr/husamettin-cindoruk-kimdir/|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.turkcesozlukler.com/hüsamettin-cindoruk-kimdir|title=Hüsamettin Cindoruk Biyografisi|publisher=Türkce Sozlukler|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229084521/https://www.turkcesozlukler.com/h%C3%BCsamettin-cindoruk-kimdir|archivedate=2020-02-29|deadlink=no|accessdate=2022-01-27}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|9
|[[Файл:Suleyman_Demirel_1998.jpg|135x135px|link=https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suleyman_Demirel_1998.jpg|133x133px{{Жеткиликсиз шилтеме|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}]]
|Сами Сүлейман Гүндогду Демирел
<small>(1924-2015)</small> 

<small>{{lang-tr|Sami Süleyman Gündoğdu Demirel}}</small>
|[[16-май]] [[1993]]
|[[16-май]] [[2000]]
|1993
|<ref>{{БРЭ|статья=Демирель|id=5208957}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/suleyman-demirel|title=Süleyman Demirel|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223171207/https://www.biyografi.info/kisi/suleyman-demirel|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref>
|-
|10
|[[Файл:Ahmet_Necdet_Sezer.jpg|135x135px|link=https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Ahmet_Necdet_Sezer.jpg|138x138px{{Жеткиликсиз шилтеме|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}]]
|Ахмет Неждет Сезер
<small>(1941-)</small>

<small>{{lang-tr|Ahmet Necdet Sezer}}</small>
|[[16-май]] [[2000]]
|[[28-август]] [[2007]]
|Эгемендүүлүк
|2000
|<ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.net.tr/ahmet-necdet-sezer-kimdir/|title=Ahmet Necdet Sezer kimdir|publisher=Biyografi.net.tr|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229085003/https://www.biyografi.net.tr/ahmet-necdet-sezer-kimdir/|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/ahmet-necdet-sezer|title=Ahmet Necdet Sezer|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229085134/https://www.biyografi.info/kisi/ahmet-necdet-sezer|archivedate=2020-02-29|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cidob.org/biografias_lideres_politicos/europa/turquia/ahmet_necdet_sezer|title=Ahmet Necdet Sezer|publisher=CIDOB|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201217041051/https://www.cidob.org/biografias_lideres_politicos/europa/turquia/ahmet_necdet_sezer|archivedate=2020-12-17|deadlink=no}}{{ref-es}}</ref>
|-
|11
|[[Файл:Abdullah_Gül_2011-06-07.jpg|135x135px|link=https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Abdullah_G%C3%BCl_2011-06-07.jpg|125x125px{{Жеткиликсиз шилтеме|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}]]
|[[Абдулла Гүл|Абдуллах Гүл]]
<small>(1950-)</small>

<small>{{lang-tr|Abdullah Gül}}</small>
|[[28-август]] [[2007]]
|[[28-август]] [[2014]]
| rowspan="3" |Адилет жана Өнүгүү Партиясы
<small>{{lang-tr|Adalet ve Kalkınma Partisi}}</small>
|2007
|<ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.net.tr/abdullah-gul-kimdir/|title=Abdullah Gül kimdir|publisher=Biyografi.net.tr|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223201823/https://www.biyografi.net.tr/abdullah-gul-kimdir/|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/abdullah-gul|title=Abdullah Gül|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223200057/https://www.biyografi.info/kisi/abdullah-gul|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cidob.org/biografias_lideres_politicos/europa/turquia/abdullah_guel|title=Abdullah Gül|publisher=CIDOB|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201217040732/https://www.cidob.org/biografias_lideres_politicos/europa/turquia/abdullah_guel|archivedate=2020-12-17|deadlink=no}}{{ref-es}}</ref>
|-
| rowspan="2" |12
| rowspan="2" |[[Файл:Recep_Tayyip_Erdoğan_2021.jpg|135x135px|link=https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Recep_Tayyip_Erdo%C4%9Fan_2021.jpg|135x135px{{Жеткиликсиз шилтеме|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}]]
| rowspan="2" |[[Режеп Тайип Эрдоган]]<small>(1950-)</small><small>{{lang-tr|Recep Tayyip Erdoğan}}</small>
|[[28-август]] [[2014]]
|[[24-июнь]] [[2018]]
|2014
| rowspan="2" |<ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.net.tr/recep-tayyip-erdogan-kimdir/|title=Recep Tayyip Erdoğan kimdir|publisher=Biyografi.net.tr|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223201607/https://www.biyografi.net.tr/recep-tayyip-erdogan-kimdir/|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.biyografi.info/kisi/recep-tayyip-erdogan|title=Recep Tayyip Erdoğan|publisher=Biyografi.info|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200223200352/https://www.biyografi.info/kisi/recep-tayyip-erdogan|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}{{ref-tr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cidob.org/biografias_lideres_politicos/europa/turquia/recep_tayyip_erdogan|title=Recep Tayyip Erdogan|publisher=CIDOB|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201217040148/https://www.cidob.org/biografias_lideres_politicos/europa/turquia/recep_tayyip_erdogan|archivedate=2020-12-17|deadlink=no}}{{ref-es}}</ref>
|-
|[[24-июнь]] [[2018]]
|азыркы учурда
|2018
|}

== Белгилер ==