«Чүй облусу» барагынын кодун көрүү

{{Административдик бирдик
 |Түс1                   = {{Түс|Кыргызстан}}
 |Кыргызча аталышы       = Чүй облусу
 |Өздүк аталышы          = 
 |Белгиси                = Coat of arms of Chuy province.svg
 |Желеги                 = Flag of Chuy Province.svg
 |Белгинин көлөмү        = 
 |Желектин көлөмү        = 
 |Белгинин аты           = 
 |Желектин аты           = 
 |Өлкө                   = Кыргызстан
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region                = 
  |type                  = 
  |деңгээл               = 
  |CoordScale            =  
 |Гимни                  = 
 |Абалы                  = Облус
 |Киргени                = 
 |Курамында              = 1 шаар, 8 район
 |Борбору                = [[Бишкек]]
 |Ири шаары              = 
 |Ири шаарлары           = [[Токмок]], [[Кара-Балта]], [[Кант (шаар)|Кант]]
 |Түзүлгөн убакыты       = [[21-ноябрь]], [[1939-жыл]]
 |Таратылган убакыты     = 
 |Башчысы                = Бактыбек Жапарович Кудайбергенов 
  |Башчынын түрү         = Губернатору
 |Башчысы2               = 
  |Башчынын түрү2        = 
 |ИДӨ                    = 
  |ИДӨ жылы              = 
  |ИДӨ бойунча оруну             = 
  |Жан башына алынган ИДӨ оруну  = 
 |Тили                           = [[Кыргыз тили]], [[орус тили]]
 |Тилдери                        = 
 |Калкы                          = 959 884<ref>{{Cite web |title=2014-жылга карата Кыргыз Республикасынын Улуттук Статистикалык Комитетинин маалыматы |url=http://www.stat.kg/stat.files/tematika/%D0%B4%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84/%D0%9A%D1%8B%D1%80%D0%B3%D1%8B%D0%B7%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%20%D0%B2%20%D1%86%D0%B8%D1%84%D1%80%D0%B0%D1%85/%D1%80%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BE%D0%BD.pdf |access-date=2011-07-22 |archive-date=2011-07-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110722132638/http://www.stat.kg/stat.files/tematika/%D0%B4%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84/%D0%9A%D1%8B%D1%80%D0%B3%D1%8B%D0%B7%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%20%D0%B2%20%D1%86%D0%B8%D1%84%D1%80%D0%B0%D1%85/%D1%80%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BE%D0%BD.pdf |dead-url=yes |accessdate=2016-05-10 |archivedate=2011-07-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110722132638/http://www.stat.kg/stat.files/tematika/%D0%B4%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84/%D0%9A%D1%8B%D1%80%D0%B3%D1%8B%D0%B7%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%20%D0%B2%20%D1%86%D0%B8%D1%84%D1%80%D0%B0%D1%85/%D1%80%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BE%D0%BD.pdf }}</ref>
  |Санак жылы                    = 2020
  |Пайызы                        = 
  |Калктын саны бойунча оруну    = 
  |Жыштыгы                       = 40,5
  |Жыштыгы бойунча оруну         = 
  |Улуттук курамы                = 
  |Диний курамы                  = 
 |Жер аянты                      = 20,2 миң
  |Жер аянтынын пайызы           = 
  |Жер аянты боюнча оруну        = 
 |Максималдуу бийиктиги          = 4895
 |Орточо бийиктиги               = 
 |Минималдуу бийиктиги           = 550
 |Көлөмү                         = 
 |Узундугу                       = 
 |Карта                          = Chuy Province in Kyrgyzstan.svg
 |Картанын көлөмү                = 330
 |Акимчилик бирдигинин картасы   = 
  |Акимчилик бирдигинин картасынын көлөмү  = 
 |Саат алкагы                    = [[UTC+6]]
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = KG-C
 |FIPS                           = 
 |Телефон коду                   = 
 |Почто индекстери               = 
 |Интернет-домени                = 
 |Унаа коду                      = C, S, 08
 |Сайты                          = http://gov.btour.kg/chuy/
 |Commons түрмөгү                = Chuy Province
 |Түшүндүрмөлөр                  = 
}}

'''Чүй облусу''' — Кыргызстандын түндүк жагында Чүй өрөөнүндө жайгашкан, [[1939|1939-жылында]] 21-ноябрда СССР Жогорку Советинин Президиумунун Указы менен Фрунзе облусу болуп түзүлүп, 1959-жылы жоюлган. 1990-жылы республикалык баш ийүүдөгү райондордон азыркы аталыш менен калыбына келтирилген.

Түндүк жана батыштан Казакстан Республикасы менен, түштүк-батыштан [[Талас облусу|Талас]], [[Жалал-Абад облусу|Жалал-Абад]], түштүгүнөн [[Нарын облусу|Нарын]], түштүк-чыгышта Кыргызстандын [[Ысык-Көл облусу|Ысык-Көл]] облустары менен чектешет.

== Географиясы ==
Ал [[Чүй өрөөнү|Чүй]], [[Чоң Кемин|Чоң-Кемин]], [[Кичи-Кемин]] жана [[Суусамыр өрөөнү|Суусамыр]] өрөөндөрүнүн аймактарын, [[Кыргыз Ала-Тоо|Кыргыз Ала-Тоосунун]], [[Иле Ала-Тоосу|Иле Ала-Тоосунун]], [[Күнгөй Ала-Тоо|Күнгөй Ала-Тоосунун]] капталдарын камтыйт.

Деңиз деңгээлинен 550-4895 метр бийиктикте жайгашкан.

== Облусттун шаарлары ==
Чүй облусунун акимий борбору Бишкек шаары болуп саналат, ал дагы Кыргызстан Республикасынын борбору. Бишкек республикалык баш ийүүдөгү шаары болгондуктан, Чүй облусунун курамына кирбейт. Демек, облус боюнча статистикада (калк ж.б.) Бишкек шаары боюнча сандар жок.

Ири шаарлары: [[Токмок]] (2003-2007-жылдары облустун мурдагы борбору), [[Кант (шаар)|Кант]] жана [[Кара-Балта]].

Облуста 4 шаар, 5 шаар түрүндөгү айыл, 105 айыл өкмөтү, 327 айыл бар.ЧҮЙ ОБЛУСУ Респ-нын түн. бөлүгүн ээлейт. Түн. ж-а батышынан Казакстан, түш.-батышынан Талас, түштүгүнөн Жалалабат, Нарын, чыгышынан Ысыккөл облустары м-н чектешет. Облуста 8 адм. район (Аламүдүн, Жайыл, Кемин, Москва, Панфилов, Сокулук, Чүй, Ысыката), 4 шаар (Токмок, Кант, Карабалта, Шопоков), 5 шаарча (Актүз, Борду, Кайыңды, Кемин, Орловка), 105 айыл өкмөтү, 327 кыштак бар. Облустун чегинде респ- нын борбору - Бишкек ш. жайгашкан. Аянты 20,2 миң км2. Калкы 758,1 миң (2002). Борбору - Токмок ш. (2003). 1939-ж. чейин облустун азыркы чегинде түрдүү адм.-айм. системалар (округ, кантон, болуштук ж. б.) болгон. 1939-59-ж. Фрунзе облусу; 1959-90-ж. респ-га тике баш ийген райондор, 1990-жылдын 14-декабрынан Чүй облусу. Табияты. Облустун аймагын Чүй, тоо аралык Чоң Кемин ж-а Суусамыр өрөөндөрү, о. эле аларды чектеп жаткан Иле, Кыргыз, Күнгөй, Талас Алатоолорунун, Суусамыр, Жумгал кырка тоолорунун капталдары түзөт. Абсолюттук бийиктиги 550 мден (Чүй өрөөнүнүн Камышановка кыш. туштагы түн. чет-жакасы) 4895 мге чейин (Кыргыз Ала- тоосундагы Аламүдүн чокусу). Облустун аймагынын басымдуу бөлүгүн Чүй өрөөнү ээлейт. Өрөөн негизинен түн.-батышты карай эңкейиш келип, батыш ж-а ортоңку бөлүктөрү Чүй д-на жакындаганда дээрлик жайык түздүккө айланат. Андан жогору адырлар ж-а дөңсөөлөр (айрыкча Бишкек ш. тушта), этек тоолор көтөрүлүп турат. Алар- дын 1-тилкеси Аларча, Аламүдүн ж-а Норус сууларынын өрөөндөрү м-н тилмеленет, айрым дөңсөөлөрдү – Бешкүнгөй (бийикт. 1150 мге чейин), Басбөлтөк (1400 м), Шороба- шат (1750 м) ж. б. пайда кылат. Андан түштүгүрөөк, этек тоолордон бийигирээк этек тоо-дөбө-дөңсөөлөрдүн 2-тилкеси созулуп жатат. Аларды 1-тилкеден кеңдик багытта жаткан Байтик өрөөнү бөлүп турат. Кыргыз Алатоосунун капталдары асимметриялык түзүлүштө: түш. капталдары кыска ж-а тик, түндүгү жазы, айрым айрыктары 20 кмге жетип, өрөөн капчыгайлуу; ирилери: Ашмара, Карабалта, Аксуу, Сокулук, Аларча, Аламүдүн, Ысыката, Кегети, Шамшы, Коңорчок, Байдамтал, Түн. ж-а Чыгыш Каракол ж. б. 3500 м бийиктиктен жогору аска-таштуу, кар-мөңгүлүү алкак башталат. Чүй өрөөнү чыгышта Кичи Кемин өрөөнүнө өтөт. Чыгышта Иле ж-а Күнгөй Алатоолорунун аралы- гында Чоң Кемин өрөөнү жайгашкан. Аталган тоолор чыгышта бири-бирине жакында- шып, Кемин-Челек тоо тоомун пайда кылат. Чоң Кемин өрөөнүнүн чыгышында Көгой- рок жайлоосу бар. Ал эми облустун түш. бөлүгүн Кырг-ндагы ири жайлоолордун бири Суусамыр өрөөнү ээлейт. Ал деңиз деңг. 2000–3200 м бийиктикте жайгашкан. Өрөөн батышты карай кууштап, таманы бийиктейт. Батышы Дубанкечүү өрөөнү, борб. бөлү- гү – Суусамыр, чыгышы Батыш Каракол өрөөнү деп аталат. Кен байлыктарынан алтын (Талдыбулак, Далпраң, Камоотөр), темир, титан, хром, никель, коргошун, цинк, сейрек кездешүүчү элементтер (Актүз) бар. Металл эмес кендер да арбын: кум, чопо, мергель, туз, тальк, гранит-сиенит, акиташ теги, мрамор, гранит, кварцит. Тектон. жаракаларга тутумдаш жерлерден минералдуу, ысык суулар жер бетине агып чыгат (Ысыката, Аламүдүн, Аксуу капчыгайларында).Климаты ар түрдүүлүгү м-н өзгөчөлөнөт. Түндүгүндөгү түзөң бөлүгүнүн климаты континенттик, кургак, жайы ысык, кышы мелүүн, суук. Июлдун орт. темп-расы 17–25°С, январдыкы –7°С. Жылдык орт. жаан-чачыны 270-400 мм. Бийик жайгашкан Суусамыр өрөөнүндө июлдун орт. темп-расы 13–14°С, январдыкы –20…–21°С, жылдык жаан-чачы- ны 350–370 мм. Тоо капталдары бийиктеген сайын абанын темп-расы төмөндөп, жаан- чачындын (айрым тоолордун түндүккө ж-а батышка караган капталдарында) өлчөмү арбыйт. Кыргыз Алатоосунда жалпы аянты 520 км2 жеткен 582 мөңгү бар, көбү борбордук бөлүгүндө. Чоң Кемин суусунун башы мөңгү чордону болуп саналат.

== Улуттук курамы ==
Экономикалык миграциянын натыйжасында орустар, украиндер жана башка жергиликтүү эмес улуттар азайганы менен аймактын улуттук курамы дагы эле өтө аралаш мүнөзгө ээ.
*[[Кыргыздар]] – 575,359 (64.8 %) (2016) 
*[[Орустар]] – 142,715 (16.0 %)
*[[Дунгандар|Дуңгандар]] – 57,828 (6.5 %)
*[[Уйгурлар]] – 16,999 (1.9 %)
*[[Өзбектер]] – 16,459 (1.8 %)
*[[Казактар]] – 13,140 (1.4 %)
*[[Түрктөр]] – 11,533 (1.2 %)
*[[Азербайжандар]] – 11,519 (1.2 %)
*[[Украиндер]] – 6,002 (0.6 %)
*[[Татарлар]] – 5,866 (0.66 %)
*[[Немистер]] – 5,132 (0.57 %)
*[[Корейлер]] – 4,023 (0.45 %)
*[[Тажиктер]] - 3,240 (0.36 %)
*[[Чечендер]] - 1,167 (0.13 %)
*[[Белорустар]] - 418 (0.04 %)
*[[Армяндар]] - 215 (0.02 %)
*[[Молдавандар|Молдовандар]] - 185 (0.02 %)
*[[Түркмөндөр]] - 136 (0.015 %)
*[[Грузиндер]] - 102 (0.011 %)
*[[Литтер]] - 62 (0.006 %)
*[[Латыштар]] - 49 (0.005 %)
*[[Эстондор]] - 42 (0.004 %)
*[[Жөөттөр]] - 36 (0.004 %)
*Башка улуттар - 15,253 (1.71 %)

== Административдик-аймактык түзүлүшү ==
{{Кошумча караңыз|Кыргызстандын административдик-аймактык түзүлүшү}}
{| class="wikitable"
|-
! Карта !! Аталыш !! Туу, герб !! Туруктуу калк<br>2021, адам<ref>{{cite web |url=http://www.stat.kg/kg/statistics/download/operational/825/|title=Кыргыз Республикасынын облустарынын, райондорунун, шаарларынын, шаарчаларынын, айыл аймактарынын жана айылдарынын калкынын саны|website=Кыргыз Республикасынын Улуттук статистика комитети}}</ref>!! Баш йиген айыл аймактар (а. а.), шаарлар
жана шаар тибиндеги посёлоктор{{sfn|Мамлекеттик классификатор|11.05.2021|барактар=64—78}}
!Айыл аймактарга жана шаарларга кирген айылдар
|-
| rowspan="17" | [[Файл:Kyrgyzstan Alamüdün Raion.png|100px|center]] || rowspan="17" align="center" | [[Аламүдүн району]]|| rowspan="17" align="center" | жок || rowspan="17" align="center" | 188 484 || Ак-Дөбө айыл аймагы
|[[Кайырма, Аламүдүн району|Кайырма а.]], [[Молдовановка, Аламүдүн району|Молдовановка а.]]
|-
|Ала-Арча айыл аймагы
|[[Мраморное, Аламүдүн району|Мраморное а.]], [[Рассвет, Аламүдүн району|Рассвет а.]]
|-
|Аламүдүн айыл аймагы
|[[Аламүдүн|Аламүдүн а.]], [[Садовое, Аламүдүн району|Садовое а.]]
|-
|Арашан айыл аймагы
|[[Арашан, Аламүдүн району|Арашан а.]], [[Татыр, Аламүдүн району|Татыр а.]]
|-
|Байтик айыл аймагы
|[[Байтик, Аламүдүн району|Байтик а.]], [[Арчалы, Аламүдүн району|Арчалы а.]], [[Байгелди, Аламүдүн району|Байгелди а.]], [[Баш-Кара-Суу, Аламүдүн району|Баш-Кара-Суу а.]], [[Кашка-Суу, Аламүдүн району|Кашка-Суу а.]]
|-
|Васильевск айыл аймагы
|[[Васильевка, Аламүдүн району|Васильевка а.]], [[Виноградное, Аламүдүн району|Виноградное а.]], [[Полевое, Аламүдүн району|Полевое а.]], [[Привольное, Аламүдүн району|Привольное а.]]
|-
|Грозденск айыл аймагы
|[[Гроздь, Аламүдүн району|Гроздь а.]], [[Ат-Башы, Аламүдүн району|Ат-Башы а.]], [[Бирдик, Аламүдүн району|Бирдик а.]], [[Экинчи Беш Жылдык, Аламүдүн району|Экинчи Беш Жылдык а а.]], [[Лесное, Аламүдүн району|Лесное а.]]
|-
|Кара-Жыгач айыл аймагы
|[[Кара-Жыгач, Аламүдүн району|Кара-Жыгач а.]], [[Бек-Тоо, Аламүдүн району|Бек-Тоо а.]]
|-
|Көк-Жар айыл аймагы
|[[Көк-Жар, Аламүдүн району|Көк-Жар а.]]
|-
|Лебидиновск айыл аймагы
|[[Лебединовка, Аламүдүн району|Лебидиновка а.]], [[Восток, Аламүдүн району|Восток а.]], [[Дачное, Аламүдүн району|Дачное а.]]
|-
|Ленин айыл аймагы
|[[Ленин, Аламүдүн району|Ленин а.]], [[Константиновка, Аламүдүн району|Константиновка а.]], [[Мыкан, Аламүдүн району|Мыкан а.]]
|-
|Маевский айыл аймагы
|[[Маевка, Аламүдүн району|Маевка а.]]
|-
|Октябрь айыл аймагы
|[[Октябрь, Аламүдүн району|Октябрьское а.]], [[Лубяное, Аламүдүн району|Лубяное а.]], [[Чүй, Аламүдүн району|Чүй а.]]
|-
|Пригород айыл аймагы
|[[Пригородное, Аламүдүн району|Пригородное а.]], [[Достук, Аламүдүн району|Достук а.]], [[Озерное, Аламүдүн району|Озёрное а.]], [[Степное, Аламүдүн району|Степное а.]]
|-
|Төмөнкү Ала-Арча айыл аймагы
|[[Төмөнкү Ала-Арча, Аламүдүн району|Төмөнкү Ала-Арча а.]]
|-
|Таш-Дөбө айыл аймагы
|[[Таш-Дөбө, Аламүдүн району|Таш-Дөбө а.]], [[Заречное, Аламүдүн району|Заречное а.]], [[Малиновка, Аламүдүн району|Малиновка а.]], [[Сүймөнкул Чокморов, Аламүдүн району|Сүймөнкул Чокморов атындагы а.]]
|-
|Таш-Мойнок айыл аймагы
|[[Таш-Мойнок, Аламүдүн району|Таш-Мойнок а.]], [[Кой-Таш, Аламүдүн району|Кой-Таш а.]], [[Беш-Күңгөй, Аламүдүн району|Беш-Күңгөй а.]], Тоолу Маевка а., [[Кызыл-Бирдик|Кызыл-Бирдик а.]], [[Подгорное, Аламүдүн району|Подгорное а.]], [[Прохладное, Аламүдүн району|Прохладное а.]]
|-
| rowspan="13" | [[Файл:Kyrgyzstan Jayyl Raion.png|100px|center]] || rowspan="13" align="center" | [[Жайыл району]]|| rowspan="13" align="center" | жок || rowspan="13" align="center" | 112 211 || '''[[Кара-Балта|Кара-Балта шаары]]'''
|align="center" | жок
|-
|Ак-Башат айыл аймагы
|[[Ак-Башат, Жайыл району|Ак-Башат а.]], [[Айдарбек, Жайыл району|Айдарбек а.]], [[Арал, Жайыл району|Арал а.]], [[Новониколаевка, Жайыл району|Новониколаевка а.]]
|-
|Жайыл айыл аймагы
|[[Алексеевка, Жайыл району|Алексеевка а.]], [[Жайыл, Жайыл району|Жайыл а.]]
|-
|Кара-Суу айыл аймагы
|[[Кара-Суу, Жайыл району|Кара-Суу а.]], [[Ставрополовка, Жайыл району|Ставрополовка а.]]
|-
|Красновосточный айыл аймагы
|[[Калинин, Кара-Суу району|Калинин а.]], [[Калдык, Жайыл району|Калдык а.]], [[Кара-Дөбө, Жайыл району|Кара-Дөбө а.]]
|-
|Кызыл-Дыйкан айыл аймагы
|[[Кызыл-Дыйкан, Жайыл району|Кызыл-Дыйкан а.]], [[Петропавловка, Жайыл району|Петропавловка а.]]
|-
|Полтавск айыл аймагы
|[[Полтавка, Жайыл району|Полтавка а.]], [[Малтабар, Жайыл району|Малтабар а.]], [[Орто-Суу, Жайыл району|Орто-Суу а.]]
|-
|Сары-Булак айыл аймагы
|[[Сары-Булак, Жайыл району|Сары-Булак а.]], [[Моңолдор, Жайыл району|Моңолдор а.]]
|-
|Сары-Коо айыл аймагы
|[[Алтын, Жайыл району|Алтын а.]], [[Жекен, Жайыл району|Жекен а.]], [[Жон-Арык, Жайыл району|Жон-Арык а.]], [[Ийри-Суу, Жайыл району|Ийри-Суу а.]], [[Фёдоровка, Жайыл району|Фёдоровка а.]], [[Эриктүү, Жайыл району|Эриктүү а.]]
|-
|Сосновск айыл аймагы
|[[Сосновка, Жайыл району|Сосновка а.]]
|-
|Степнинск айыл аймагы
|[[Степное, Жайыл району|Степное а.]]
|-
|Суусамыр айыл аймагы
|[[Суусамыр, Жайыл району|Суусамыр а.]], [[Кайсар, Жайыл району|Кайсар а.]], [[Биринчи Май, Жайыл району|Бринчи Май а.]], [[Тунук, Жайыл району|Тунук а.]], [[Кожомкул, Жайыл району|Кожомкул а.]], [[Каракол, Жайыл району|Каракол а.]], [[Кызыл-Ой, Жайыл району|Кызыл-Ой а.]]
|-
|Талды-Булак айыл аймагы
|[[Бекитай, Жайыл району|Бекитай а.]], [[Бөксө Жол, Жайыл району|Бөксө-Жол а.]], [[Кайырма, Жайыл району|Кайырма а.]], 
|-
| rowspan="14" | [[Файл:Kyrgyzstan Kemin Raion.png|100px|center]] || rowspan="14" align="center" | [[Кемин району]]|| rowspan="14" align="center" | жок || rowspan="14" align="center" | 48 360 || '''[[Кемин|Кемин шаары]]'''
|align="center" | жок
|-
|[[Орловка, Кемин району|'''Орловка шаары''']]
|align="center" | жок          
|-
|''Борду шаар тибиндеги посёлок''
|align="center" | жок
|-
|Ак-Түз айыл аймагы
|[[Ак-Түз, Кемин району|Ак-Түз а.]]
|-
|Алмалуу айыл аймагы
|[[Алмалуу, Кемин району|Алмалуу а.]], [[Борду, Кемин району|Борду а.]], [[Кызыл-Суу, Кемин району|Кызыл-Суу а.]]
|-
|Боролдой айыл аймагы
|[[Боролдой, Кемин району|Боролдой а.]]
|-
|Дүйшеев айыл аймагы
|[[Кичи-Кемин, Кемин району|Кичи-Кемин а.]]
|-
|Жаңы-Алыш айыл аймагы
|[[Жаңы-Алыш, Кемин району|Жаңы-Алыш а.]]
|-
|Ильичевск айыл аймагы
|Ильичевское а., [[Жаңы-Жол, Кемин району|Жаңы-Жол а.]], [[Советское, Кемин району|Советское а.]]
|-
|Кара-Булак айыл аймагы
|[[Кара-Булак, Кемин району|Кара-Булак а.]], [[Алтымыш, Кемин району|Алтымыш а.]], [[Бейшеке, Кемин району|Бейшеке а.]], [[Чүй, Кемин району|Чуйское а.]]
|-
|Көк-Ойрок айыл аймагы
|[[Кайыңды, Кемин району|Кайыңды а.]], [[Короол-Дөбө, Кемин району|Кароол-Дөбө а.]], [[Тегирменти, Кемин району|Тегирменти а.]]
|-
|Кызыл-Октябрь айыл аймагы
|[[Кызыл-Октябрь, Кемин району|Кызыл-Октябрь а.]], Белый-Пикет а., [[Жел-Арык, Кемин району|Жел-Арык а.]], [[Дорожное, Кемин району|Дорожное а.]], [[Кашкелең, Кемин району|Кашкелең а.]], [[Кыз-Кыя, Кемин району|Кыз-Кыя а.]], [[Сасык-Булак, Кемин району|Сасык-Булак а.]], [[Ударник, Кемин району|Ударник а.]], [[Чолок, Кемин району|Чолок а.]]
|-
|Чоң-Кемин айыл аймагы
|[[Шабдан, Кемин району|Шабдан а.]], [[Калмак-Ашуу, Кемин району|Калмак-Ашуу а.]], [[Кызыл-Байрак, Кемин району|Кызыл-Байрак а.]], [[Тар-Суу, Кемин району|Тар-Суу а.]], [[Төрткүл, Кемин району|Төрткүл а.]]
|-
|Чым-Коргон айыл аймагы
|[[Чым-Коргон, Кемин району|Чым-Коргон а.]],[[Новомихайловка, Кемин району|Новомихайловка а.]], [[Самансур, Кемин району|Самансур а.]]
|-
| rowspan="12" | [[Файл:Kyrgyzstan Moskva Raion.png|100px|center]] || rowspan="12" align="center" | [[Москва району]]|| rowspan="12" align="center" | жок || rowspan="12" align="center" | 103 007 || Ак-Суу айыл аймагы
|[[Ак-Башат, Москва району|Ак-Башат а.]], [[Ак-Торпок, Москва району|Ак-Торпок а.]], [[Бала-Айылчы, Москва району|Бала-Айылчы а.]], [[Кепер-Арык, Москва району|Кепер-Арык а.]], [[Мураке, Москва району|Мураке а.]], [[Төмөн-Суу, Москва району|Төмөн-Суу а.]], [[Чоң-Арык, Москва району|Чоң-Арык а.]]
|-
|Александровск айыл аймагы
|[[Александровка, Москва району|Александровка а.]], [[Беш-Өрүк, Москва району|Беш-Өрүк а.]], [[Крупское, Москва району|Крупское а.]]
|-
|Беш-Терек айыл аймагы
|[[Беш-Терек, Москва району|Беш-Терек а.]]
|-
|Беловодское айыл аймагы
|[[Беловодское|Беловодское а.]], [[Кош-Дөбө, Москва району|Кош-Дөбө а.]]
|-
|Биринчи-Май айыл аймагы
|[[Ак-Суу, Москва району|Ак-Суу а.]]
|-
|Петровск айыл аймагы
|[[Петровка, Москва району|Петровка а.]], [[Заводское, Москва району|Заводское а.]], [[Кызыл-Туу, Москва району|Кызыл-Туу а.]]
|-
|Предтеченск айыл аймагы
|[[Предтеченка, Москва району|Предтеченка а.]], [[Аң-Арык, Москва району|Аң-Арык а.]]
|-
|Садовск айыл аймагы
|[[Садовое, Москва району|Садовое а.]]
|-
|Сретенск айыл аймагы
|[[Сретенка, Москва району|Сретенка а.]], [[Большевик, Москва району|Большевик а.]], [[Заря, Москва району|Заря а.]]
|-
|Телек айыл аймагы
|[[Төлөк, Москва району|Төлөк а.]]
|-
|Целина айыл аймагы
|[[Кыз-Моло|Кыз-Моло а.]]
|-
|Чапаев айыл аймагы
|[[Ак-Сөөк, Москва району|Ак-Сөөк а.]], [[Маловодное, Москва району|Маловодное а.]], [[Спартак, Москва району|Спартак а.]]
|-
| rowspan="7" | [[Файл:Kyrgyzstan Panfilov Raion.png|100px|center]] || rowspan="7" align="center" | [[Панфилов району]]|| rowspan="7" align="center" | жок || rowspan="7" align="center" | 47 938 || '''[[Кайыңды|Кайыңды шаары]]'''
|align="center" | жок
|-
|Вознесеновск айыл аймагы
|[[Вознесеновка, Панфилов району|Вознесеновка а.]], [[Орто-Кайырма, Панфилов району|Орто-Кайырма а.]], [[Эркин-Сай, Панфилов району|Эркин-Сай а.]]
|-
|Курама айыл аймагы
|[[Жайылма, Панфилов району|Жайылма а.]], [[Панфилов, Панфилов району|Панфилов а.]], [[Орто-Арык, Панфилов району|Орто-Арык а.]], [[Эфиронос, Панфилов району|Эфиронос а.]]
|-
|Күрпүлдөк айыл аймагы
|[[Күрпүлдөк, Панфилов району|Күрпүлдөк а.]], [[Киров, Панфилов району|Киров а.]], [[Ровное, Панфилов району|Ровное а.]]
|-
|Орто айыл аймагы
|[[Тельман, Панфилов району|Тельман а.]], [[Букара, Панфилов району|Букара а.]], [[Кум-Арык, Панфилов району|Кум-Арык а.]]
|-
|Фрунзе айыл аймагы
|[[Чалдыбар, Панфилов району|Чалдыбар а.]], [[Чолок-Арык, Панфилов району|Чолок-Арык а.]], [[Чорголу, Панфилов району|Чорголу а.]]
|-
|Чалдыбар айыл аймагы
|[[Биринчи Май, Панфилов району|Биринчи Май а.]], [[Озерное, Панфилов району|Озёрное а.]], [[Октябрь, Панфилов району|Октябрь а.]], [[Ойронду, Панфилов району|Ойронду а.]]
|-
| rowspan="20" | [[Файл:Kyrgyzstan Sokuluk Raion.png|100px|center]] || rowspan="20" align="center" | [[Сокулук району]]|| rowspan="20" | [[Файл:Coat of arms of Sokuluk.png|50px|center]] || rowspan="20" align="center" | 194 579 || '''[[Шопоков|Шопоков шаары]]'''
|align="center" | жок
|-
|Асылбаш айыл аймагы
|[[Асылбаш, Сокулук району|Асылбаш а.]], [[Киров, Сокулук району|Киров а.]]
|-
|Ат-Башы айыл аймагы
|[[Ак-Жол, Сокулук району|Ак-Жол а.]], [[Манас, Сокулук району|Манас а.]], [[Лесное, Сокулук району|Лесное а.]], [[Төрт-Көл, Сокулук району|Төрт-Көл а.]]
|-
|Биринчи Май айыл аймагы
|[[Биринчи Май, Сокулук району, Биринчи Май айыл аймагы|Бирнчи Май а.]], [[Национальное, Сокулук району|Национальное а.]], [[Панфилов, Сокулук району|Панфилов а.]]
|-
|Военно-Антоновск айыл аймагы
|[[Военно-Антоновка|Военно-Антоновка а.]]
|-
|Гаврилов айыл аймагы
|[[Гавриловка, Сокулук району|Гавриловка а.]], [[Жангарач, Сокулук району|Жангарач а.]], [[Романовка, Сокулук району|Романовка а.]], [[Шалта, Сокулук району|Шалта а.]]
|-
|Жыңы-Жер айыл аймагы
|[[Жаңы-Жер, Сокулук району|Жаңы-Жер а.]], [[Верхневосточное, Сокулук району|Верхневосточное а.]], [[Западное, Сокулук району|Западное а.]], [[Зеленое, Сокулук району|Зелёное а.]], [[Нижневосточное, Сокулук району|Нижневосточное а.]]
|-
|Жаңы-Пахта айыл аймагы
|[[Жаңы-Пахта, Сокулук району|Жаңы-Пахта а.]], [[Ак-Кашат, Сокулук району|Ак-Кашат а.]], [[Заря, Сокулук району|Заря а.]], [[Май, Сокулук району|Май а.]], [[Мирный, Сокулук району|Мирный а.]]
|-
|Кайназарова атындагы айыл аймагы
|[[Белек, Сокулук району|Белек а.]], [[Чат-Көл, Сокулук району|Чат-Көл а.]], [[Түз, Сокулук району|Түз а.]]
|-
|Крупская атындагы айыл аймагы
|[[Жакынкы Арал, Сокулук району|Жакынкы Арал а.]], [[Алыскы Арал, Сокулук району|Алыскы Арал а.]], [[Биринчи Май, Сокулук району, Крупская айыл аймагы|Бирнчи Май а.]], Сокулук а.
|-
|Камыш айыл аймагы
|[[Камышановка, Сокулук району|Камышановка а.]]
|-
|Күнтуу айыл аймагы
|[[Күнтуу (Сокулук району)|Күнтуу а.]], [[Достук, Сокулук району|Достук а.]], [[Кичи Шалта, Сокулук району|Кичи Шалта а.]], [[Шалта, Сокулук району|Шалта а.]], [[Чоң-Жар, Сокулук району|Чоң-Жар а.]]
|-
|Кызыл-Туу айыл аймагы
|[[Кызыл-Туу, Сокулук району|Кызыл-Туу а.]], [[Кара-Сакал, Сокулук району|Кара-Сакал а.]], [[Маловодное, Сокулук району|Маловодное а.]], [[Новое, Сокулук району|Новое а.]], [[Токбай, Сокулук району|Токбай а.]]
|-
|Төмөнкү Чүй айыл аймагы
|[[Төмөнкү Чүй, Сокулук району|Төмөнкү Чүй а.]], [[Мирное, айыл|Мирное а.]], [[Садовое, Сокулук району|Садовое а.]], [[Северное, Сокулук району|Северное а.]], [[Степное, Сокулук району|Степное а.]], [[Талтак, Сокулук району|Талтак а.]]
|-
|Новопавловка айыл аймагы
|[[Новопавловка, Сокулук району|Новопавловка а.]], [[Учкун, Сокулук району|Учкун а.]]
|-
|Орок айыл аймагы
|[[Жал, Сокулук району|Жал а.]], [[Жогорку Орок, Сокулук району|Жогорку Орок а.]], [[Калтар, Сокулук району|Калтар а.]], [[Кашка-Баш, Сокулук району|Кашка-Баш а.]], [[Төмөнкү Орок, Сокулук району|Төмөнкү Орок а.]], [[Плодовое, Сокулук району|Плодовое а.]], [[Сарбан, Сокулук району|Сарбан а.]], [[Селекционное, Сокулук району|Селекционное а.]]
|-
|Саз айыл аймагы
|[[Саз, Сокулук району|Саз а.]], [[Конуш, Сокулук району|Конуш а.]]
|-
|Сокулук айыл аймагы
|[[Сокулук, айыл|Сокулук а.]]
|-
|Төш-Булак айыл аймагы
|[[Төш-Булак, Сокулук району|Төш-Булак а.]], [[Бөрүлү, Сокулук району|Бөрүлү а.]], [[Четинди, Сокулук району|Четинди а.]]
|-
|Фрунзе айыл аймагы
|[[Фрунзе, Сокулук району|Фрунзе а.]], [[Комсомол, Сокулук району|Комсомольское а.]], [[Озерное, Аламүдүн району|Озёрное а.]], [[Студенческое, Сокулук району|Студенческое а.]]
|-
| rowspan="10" | [[Файл:Kyrgyzstan Chüy Raion.png|100px|center]] || rowspan="10" align="center" | [[Чүй району]]|| rowspan="10" align="center" | жок || rowspan="10" align="center" | 54 622 || Ак-Бешим айыл аймагы
|[[Ак-Бешим, Чүй району|Ак-Бешим а.]], [[Жаңы-Жол, Чүй району|Жаңы-Жол а.]], [[Калыгул, Чүй району|Калыгул а.]]
|-
|Бурана айыл аймагы
|[[Бурана, Чүй району|Бурана а.]], [[Алга, Чүй району|Алга а.]], [[Дөң-Арык, Чүй району|Дөң-Арык а.]], [[Мээнеткеч, Чүй району|Мээнеткеч а.]]
|-
|Ибраимов айыл аймагы
|[[Кошой, Чүй району|Кошой а.]], [[Кара-Ой, Чүй району|Кара-Ой а.]], [[Кызыл-Аскер, Чүй району|Кызыл-Аскер а.]], [[Ленин, Чүй району|Ленин а.]], [[Ленин-Жол, Чүй району|Ленин-Жол а.]], [[Талды-Булак, Чүй району|Талды-Булак а.]]
|-
|Искринск айыл аймагы
|[[Искра, Чүй району|Искра а.]], [[Восточное, Чүй району|Восточное а.]], [[Жаңы-Турмуш, Чүй району|Жаңы-Турмуш а.]], [[Железнодорожное, Чүй району|Железнодорожное а.]], [[Кара-Дөбө, Чүй району|Кара-Дөбө а.]],
|-
|Кегети айыл аймагы
|[[Кегети, Чүй району|Кегети а.]], [[Арпа-Тектир, Чүй району|Арпа-Тектир а.]], [[Акматбек, Чүй району|Акматбек а.]], [[Советское, Кемин району|Советское а.]], [[Чапаев, Чүй району|Чапаев а.]]
|-
|Кош-Коргон айыл аймагы
|[[Кош-Коргон, Чүй району|Кош-Коргон а.]]
|-
|Он Бир-Жылкы айыл аймагы
|[[Он Бир-Жылга, Чүй району|Он Бир-Жылга а.]], [[Маданият, Чүй району|Маданият а.]], [[Кайырма, Чүй району|Кайырма а.]], [[Прогресс, Чүй району|Прогресс а.]]
|-
|Сайлык айыл аймагы
|[[Сайлык, Чүй району|Сайлык а.]], [[Жаңы-Чек, Чүй району|Жаңы-Чек а.]], [[Виноградное, Чүй району|Виноградное а.]]
|-
|Чүй айыл аймагы
|[[Чүй, Чүй району|Чүй а.]], [[Арал, Чүй району|Арал а.]], [[Садовое, Чүй району|Садовое а.]]
|-
|Шамшы айыл аймагы
|[[Шамшы, Чүй району|Шамшы а.]], [[Карагул, Чүй району|Карагүл а.]], [[Кош-Кашат, Чүй району|Кош-Кашат а.]], [[Чоң-Жар, Чүй району|Чоң-Жар а.]]
|-
| rowspan="19" | [[Файл:Kyrgyzstan Ysyk-Ata Raion.png|100px|center]] || rowspan="19" align="center" | [[Ысык-Ата району]]|| rowspan="19" align="center" | жок || rowspan="19" align="center" | 154 340 || '''[[Кант (шаар)|Кант шаары]]'''
|align="center" | жок
|-
|Ак-Кудук айыл аймагы
|[[Ак-Кудук, Ысык-Ата району|Ак-Кудук а.]], [[Биринчи Май, Ак-Кудук айыл аймагы|Биринчи Май а.]], [[Киров, Ысык-Ата району|Киров а.]], [[Котовский, Ысык-Ата району|Котовское а.]], [[Хун Чи, Ысык-Ата району, Ак-Кудук айылдык аймагы|Хун Чи а.]]
|-
|Бирдик айыл аймагы
|[[Бирдик, Ысык-Ата району|Бирдик а.]], [[Хун Чи, Ысык-Ата району, Бирдик айылдык аймагы|Хун Чи а.]]
|-
|Жээк айыл аймагы
|[[Жээк, Ысык-Ата району|Жээк а.]], [[Дмитриевка, Ысык-Ата району|Дмитриевка а.]], [[Гагарин, Ысык-Ата району|Гагарин а.]]
|-
|Иванов айыл аймагы
|[[Ивановка, Ысык-Ата району|Ивановка а.]]
|-
|Интернационал айыл аймагы
|[[Интернационал, Ысык-Ата району|Интернационал а.]], [[Жар-Башы, Ысык-Ата району|Жар-Башы а.]]
|-
|Ысык-Ата айыл аймагы
|[[Алмалуу, Ысык-Ата району|Алмалуу а.]], [[Горная Серафимовка, Ысык-Ата району|Горная Серафимовка а.]], [[Жогорку-Ичке-Суу, Ысык-Ата району|Жогорку-Ичке-Суу а.]], [[Ичке-Суу, Ысык-Ата району|Ичке-Суу а.]], [[Карагай-Булак, Ысык-Ата району|Карагай-Булак а.]], [[Норус, Ысык-Ата району|Норус а.]], [[Таш-Башат, Ысык-Ата району|Таш-Башат а.]], [[Тогуз-Булак, Ысык-Ата району|Тогуз-Булак а.]], [[Үч-Эмчек, Ысык-Ата району|Үч-Эмчек а.]]
|-
|Кең-Булуң айыл аймагы
|[[Кең-Булуң|Кең-Булуң а.]], [[Гидростроитель, Ысык-Ата району|Гидростроитель а.]], [[Дружба, Ысык-Ата району, Кең-Булуң айыл аймагы|Дружба а.]], [[Чолпон, Ысык-Ата району|Чолпон а.]]
|-
|Кочкорбаев айыла аймагы
|[[Кеңеш, Ысык-Ата району|Кеңеш а.]], [[Доктурбек Курманалиев, Ысык-Ата району|Доктурбек Курманалиев а.]], [[Будённовка|Будённовка а.]]
|-
|Краснореченск айыл аймагы
|[[Красная Речка, Ысык-Ата району|Красная Речка а.]]
|-
|Логвиненко айыл аймагы
|[[Новопокровка, Ысык-Ата району, Логвиненко айыл аймагы|Новопокровка а.]], [[Чоң-Далы, Ысык-Ата району|Чоң-Далы а.]]
|-
|Люксембург айыл аймагы
|[[Люксембург, Ысык-Ата району|Люксембург а.]], [[Киршёлк|Киршёлк а.]]
|-
|Милянфан айыл аймагы
|[[Милянфан|Милянфан а.]]
|-
|Сын-Таш айыл аймагы
|[[Сын-Таш, Ысык-Ата району|Сын-Таш а.]], [[Ак-Сай, Ысык-Ата району|Ак-Сай а.]], [[Жетиген, Ысык-Ата району|Жетиген а.]], [[Кызыл-Арык, Ысык-Ата району|Кызыл-Арык а.]], [[Өтөгөн, Ысык-Ата району|Өтөгөн а.]], [[Рот-Фронт, Ысык-Ата району|Рот-Фронт а.]], [[Совет, Ысык-Ата району|Советское а.]], [[Тельман, айыл|Тельман а.]]
|-
|Новопокровка айыл аймагы
|[[Новопокровка, Ысык-Ата району, Новопокровка айыл аймагы|Новопокровка а.]], [[Ленин, Ысык-Ата району|Ленин а.]], [[Сары-Жон, Ысык-Ата району|Сары-Жон а.]]
|-
|Нурманбет айыл аймагы
|[[Нурманбет, Ысык-Ата району|Нурманбет а.]], [[Алиаскар Токтоналиев, Ысык-Ата району|Алиаскар Токтоналиев а.]], [[Биринчи Май, Нурманбет айыл аймагы|Биринчи Май а.]]
|-
|Туз айыл аймагы
|[[Туз, Ысык-Ата району|Туз а.]], [[Дайырбек, Ысык-Ата району|Дайырбек а.]], [[Жайалма, Ысык-Ата району|Жайалма а.]], [[Төмөнкү Серафимовка, Ысык-Ата району|Төмөнкү Серафимовка а.]]
|-
|Узун-Кыр айыл аймагы
|[[Дружба, Ысык-Ата району, Узун-Кыр айылдык аймагы|Дружба а.]], Жер-Казар а., Нижний Норус а.
|-
|Юрьевка айыл аймагы
|[[Юрьевка, Ысык-Ата району|Юрьевка а.]], [[Ысык-Ата, Ысык-Ата району|Ысык-Ата а.]]
|-
| || [[Токмок|Токмок шаары]]|| [[Файл:Tokmak flag.svg|50px|center]][[Файл:Tokmak coa.svg|50px|center]] || align="center" | 71 443 || align="center" | жок
|align="center" | жок
|}

== Булактар ==