Күн тутуму

Википедия дан
Күн системасы‎»‎ барагынан багытталды)
Күн тутуму

Күн тутуму — планеталардын тутуму, анын ичине Күн жылдызы жана аны айланган бардык космос объектилери кирет.

Күн тутумунда Күндүн өзү, анын 98 жандоочусу, 123 зор планета, 100 000ден ашуун кичине планеталар (астероиддер), 4584 сандагы кометалар,эле метеордук уюктан орун алган сансыз көп метеордук телолордун бар экени азыркы күндө жакшы белгилүү болду.

Табият[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Күн тутумун Күн жана өзүнүн жандоочулары менен бирге планеталар түзөт. Ал эми жылдыздар планеталарга караганда салыштырууга мүмкүн болбогондой бизден өтө алыс туруша

Күн массасы[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Күн массасы бардык планеталарды бирге алгандагыдан 714 эсе чоң. Күндүн айланасында айланган планеталар жана башка майда телолордун бардыгы бүткүл дүйнөлүк тартылуу законунун негизинде кыймылдашат. Күн менен Жердин ортосундагы аралык 1 астрономиялык бирдик деп аталат. Ал 1,5×108 кмди түзүп, астрономиядагы бирдиктердин негизгилеринин бири болуп саналат.

Планеталар[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Зор планеталардын катарына кирген Меркурий, Чолпон, Марс, Юпитер жана Сатурн планеталары 18-кылымдын аягында эле белгилүү болгон.

Уран планетасы астроном В. Гершель тарабынан 1781-ж. ачылган. 8-планета Нептундун ачылышында астроном илимпоздор кыйла түйшүккө түшүп, көптөгөн эсептөөлөр жүргүзүлүп, талаш-тартыштар болгон.

Булактар[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Күн лы, 2004, Бишкек. Башкы рекдактор: Ү. Асанов. Жооптуу редактор: Э. Мамбетакунов.

Күн тутуму
Күн  • Меркурий  • Чолпон  • Жер (Ай)  • Марс  • Юпитер  • Сатурн  • Уран  • Нептун