Бутендер

Бутендер, бутилендер, С₄Н₈ – газ абалындагы каныкпаган углеводороддор. Үч изомери белгилүү: a-бутилен же кадимки бутен-1, СН₂=СН-СН₂-СН₃ 6,25°Сде, Р-бутилен, бутен2 (трансже цис-формада), СН₃-СН=СН-СН, 3,72°Сде, изобутен (СН₃ )₂ С=СН_2–6,9°Сде кайнайт. Бутендер сууда начар, органикалык эриткичтерде жакшы эрийт. Аларга олефиндерге тиешелүү бардык химиялык касиеттер мүнөздүү. Суутек, галогендер жана галогендүү суутектер менен реакцияга кирет, абада окистенип, бутилен оксидин пайда кылат. Бутендер катализатордун таасири менен изомерлөө жана полимерлөө реакцияларына кирет. Өндүрүштө бутендер. бензинди же этиленди катализ же крекинг жолу менен өндүрүүдө жардамчы зат катары, ошондой эле суюк нефть заттарын жана нефть газдарын пиролиздөөдөн алынат. Алар суюк отун, бутадиен, изопрен, бутилкаучук, полиизобутилен, полибутендер, метилэтилкетон, антиоксиданттар жана башка заттарды алууда колдонулат.

Колдонулган адабияттар

“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 2-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2007. 808 бет, илл. ISBN 978 9967-14-055-4