Зинаида чырашы

Википедия дан

Зинаида чырашы (лат. Eremurus zenaidae Vved. ex (E. Nikit.)) - Чачы тамыр-сабактуу, кыска вегетациялуу өсүмдүк, геофит, ксеромезофит. Тамыры ийиктей-жоон, калыңдыгы 6-7 мм. Сабагы түксүз, бийиктиги 50-80 см. Жалбырактары тамыр моюнчасында, жазы сызгычтай, четкилеринин туурасы 6-30 мм, жазы шынаадай, түксүз, бозомук. Гүл жан жалбырагы ичке үч бурчтай, салыштырмалуу созулуңку-имерилген, сапсайган-тишчелүү. Гүл сабынын узундугу 10-12 мм, мөмөлүктүү, ийилген. Гүл коргонун желекчелеринин узундугу 10 мм, жонунан сыя-күрөң, кырлары ачык-кызгылтым, агыш сымал, гүлдөгөндөн кийин ичин карай ийилген. Кутучасы шар сымал, жылмакай, туурасы 7-8 мм.

Биологиялык өзгөчөлүктөрү[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Июнда гүлдөп, июлда мөмөлөйт.

Жалпы жана өлкөдө таралышы[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Фергана жана Алай тоо кыркалары.

Өсүү шарттары[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Майда топурактуу, шагылдуу төмөнкү жана ортоңку тоо беттери.

Саны[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Маалымат жок.

Чектөөчү факторлор[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Түр өскөн аймактарда адамдын чарбачылык иш аракеттери, жазында мал жаюу, гүлүн үзүп, тамыр-сабактарын казып алуу.

Өстүрүү[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Маалымат жок.

Уюштурулган коргоо аракеттери[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Иштелип чыкпаган.

Коргоо үчүн зарыл аракеттер[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Популяциясына иликтөө жүргүзүп, түр кеңири таралган жерлерде ботаникалык заказниктерди уюштуруу.

Статусу[түзөтүү | булагын түзөтүү]

VU. Фергана жана Алай кырка тоолорунун төмөнкү жана ортоңку тоо беттеринде кездешкен эндем.

Колдонулган адабияттар[түзөтүү | булагын түзөтүү]