Мазмунга өтүү

Кара кур

Википедия дан
Каракур‎»‎ барагынан багытталды)
эркек

Кара кур (Lyrurus tetrix), (Linnaeus, 1758):

Жалпы жана өлкөдө таралышы

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Евразиянын токойлору жана токойлуу-талаа зоналарында кеңири таралган. Кыргызстанда Чоң-Кемин жана Ысык-Көл ойдуңундагы карагайлуу токойлордо кездешет.

Жашаган аймактары

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Карагайлуу токойлор, бөрү карагаттар жана башка бадалдардын арасында, ачык жайдаң жерлерде да кездешет.

Республикада саны анча көп эмес, бирок акыркы жылдары санынын өсүшүнүн тенденциясы байкалууда. Көбөйүү мезгилинде 15ке жакын особдор кездешет. 2003-жылы май айында Күнгөй Ала-Тоонун чыгыш кыркаларында узундугу 2,5 км келген маршрутта 3 эркеги менен ургаачысы кездешкен.

==Жашоо тиричилиги==(жашоо циклдары)== Каракур – полигамдуу куш. Апрел-майда көбөйүү учурунда тоонун түштүк бадалдуу бетинде эркектери чоң топту түзүшөт, ал жерге 15ке жакын особдор чогулат. Бирок, адаттагыдай алардын саны 3-5 особдон ашпайт. Көпчүлүк учурда жалгыздап жүргөн куштарды көрүүгө болот. Жумурткасын басып чыгарууга эркеги катышпайт. Ургаачысы жыныстык жагынан биринчи жылдын аягында гана жетилет. Жаратылышта каракурдун негизги душмандары карышкыр, түлкү, бүркүт, чыбый кыргый жана короочу иттер болуп эсептелет. Жумурткасы менен балапандарын майда жырткычтар, сагызгандар жана каргалар жеп жоготушат.

Чектөөчү факторлор

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Карагайлуу зонада малдын оттошу.

Көбөйтүү (колдо багуу)

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Колго багылат.

Уюштурулган коргоо аракеттери

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

1985-жылы Кыргызстандын Кызыл китебине киргизилген. Аңчылык кылууга тыюу салынган. Чоң-Кемин мамлекеттик улуттук паркынын территориясында коргоого алынган.

Коргоо үчүн зарыл аракеттер

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Коргоо үчүн атайын чаралар иштелип чыккан эмес.

VI категория Near Threatened: R. Евразиянын территориясында 2 түрдүн бири. Кыргызстандын фаунасында тукумдун бир гана түрү. Тянңшанда анын бир түрчөсү жашайт ( L. T. mongolicus Lonnberg, 1904).

Колдонулган адабияттар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]