Реализм

Википедия дан

Реализм (лат.— чындыкка, акыйкатка негизделген) — адабият жана искусстводогу көркөм метод. Бул методдун негизги принциби — реалдуу турмушту типтүү көрүнүштөрдө сүрөттөө. Дүйнөлүк маданий өнүгүшкө чоң салымдарын кошкон улуу шедеврлердин көпчүлүгү дал ушул методдун принциптерине негизделип жазылган. Эгер романтик жазуучулар өздөрү сүрөттөп жаткан предметке карата эркин абалда болуп, турмуштук фактыларга Караганда ойдон чыгарган окуяларды, фантазияны көп киргизип, өздөрүнүн идеал-тилектерин каалаганча кошо алса, алардан өзгөчөлөнүп реалист жазуучулар турмушта чыныгы болгон же болууга мүмкүн болгон окуяларды, каармандарды типтештирип сүрөттөп, коомдук шартка ылайыкташтырып көркөм жалпылаштырат. Реализм метод катары Кайра жаралуу доорунда пайда болуп, XIX кылымда Россияда өзүнүн гүлдөө доорун башынан өткөрдү. Реализмдин жаңы көрүнүшү сын реализми жаралды. Жазуучулар коомдук турмушту реалисттик түрдө көрсөтүп гана тим болбостон, аны сынга алышты. Н. В. Гоголь, И. С. Тургенев, Ф. М. Достоевский, М. Е. Салтыков-Щедрин, Н. А. Некрасов, Л. Н. Толстойлордун даңктуу чыгармалары дал ушул сын реализминин принциптеринде жазылды. XX кылымдын турмуштук-социалдык жагдайлары реализмдин жогорку баскычы болгон социалисттик реализмди көркөм метод катары дүйнөгө алып келди. Демек, реализм методу дүйнөлүк көркөм өнүгүштүн олуттуу бурулушу, адамзат коомунун ири жетишкендиги болду.

Колдонулган адабияттар[түзөтүү | булагын түзөтүү]