Осмонкул Алиев

Осмонкул Алиев (1903, Чүй облусу, Жайыл району, Чолок-Арык айылы – 1938, Бишкек) – советтик Кыргызстандагы агартуучу, журналист, мамлекеттик жана саясий ишмер.

Кыскача өмүр таржымакалы

Осмонкул Эгембай уулу Алиев 1903-жылы Чүй өрөөнүндө Чолок-Арык айылында туулган.

1913-1916-ж. орус жергиликтүү мектебин бүтүргөн.

1917-1918-жж. Олуяатада (Жамбыл, азыркы Тараз), 1919–22-ж. Ташкенде казак-кыргыз агартуу институтунда окуган.

1924-ж. РКСМ Кыргыз обкомунун 1-катчысы, РКП(б) Кыргыз обкомунун катчысы болуп иштеген.

1924–26-ж. кыргызча арап арибинде чыккан «Эркин-Тоо» гезитинин туңгуч редактору болгон.

1926-ж. «Коммунист» журналынын редактору болгон.

1927–30-ж. Москвадагы Свердлов атындагы Коммунисттик университетинде окуган.

1930–31-ж. Кыргызстандын эл агартуу комиссары, 1932–33-ж. ВКП(б)Ош округкомунун 1-катчысы ж.б бир катар жооптуу кызматтарда иштеген.

1937-ж. учүнчү жолу Кыргыз ССР эл агартуу комиссары болуп турганда күнөөсүз жерден "эл душманы", Социал Туран партиясынын активдүү мүчөсү деген жалган жалаа менен айыпталып, 1938-ж. 5-ноябрда атылган.

1937-жылдын август айында камалган. ага РСФСРдин кылмыш кодексинин 58-статьясынын 2,7,8, 11-пунктары боюнча айып коюлат. 58-статья эмне экенин жана аны менен кимдер айыпталаарын Осмонкул Алиев жакшы билген. мындай соттолгондорго мунапыс болгон эмес жана кыйноонун баардык түру колдонулган. 14 ай ошондой кыйнаган сурак болгон.

Сөөгү кайрадан (30.8.1991) Ата-Бейит көрүстөнүнө арууланып коюлган.

Ал жана доору тууралуу адабият

• Бейше Урстанбеков, Тынчтыкбек Чороев. Кыргыз тарыхы: Кыскача энциклопедиялык сөздүк. - Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын Башкы редакциясы. 1990. - ISBN 5-89750-028-2. – 288 бет.
  

• Кыргыз тарыхы боюнча кыскача энциклопедия. Бишкек. 2003(жеткиликсиз шилтеме)
  
• Кыргыз тарыхынын энциклопедиясы Б., 2003
  

Интернеттеги шилтемелер

• https://www.open.kg/about-kyrgyzstan/socio-economic-resources/mass-media/1375-osmonkul-aliev-glavnyy-redaktor-pervyh-kyrgyzskih-pechatnyh-izdaniy.html
  
• http://www.dem.kg/ru/massmedia/kyrgyztuusu Archived 2017-06-19 at the Wayback Machine
  
• https://ok.ru/vetommirey/topic/62840024055979