Жарандык коргонуу: нускалардын айырмасы

Википедия дан
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary
1-сап: 1-сап:
'''Жарандык коргонуу''' - калкты душмандын мүмкүн боло турган кол салуусунан сактоо жана эл чарбасынын туруктуу иштешин камсыз кылуу максатында тынчтык жана согуш мезгилинде жүргүзүлүүчү жалпы мамлекеттик коргонуу чараларынын системасы. Калкты жана чарбаны коргоо чаралары 1-дүйнөлүк согуш (1914-18) убагында эле башталып, 2-дүйнөлүк согуш (1939-45) учурунда маанилүү роль ойногон. [[Куралдуу күчтөр|Куралдуу күчтөрдө]] [[Ядролук курал|ядролук куралдардын]], ракеталардын пайда болушуна жана көбөйүшүнө байланыштуу 1950жылдардан ири мамлекеттердин көпчүлүгүндө жарандык коргонуу түзүлгөн. 1972-жылдан жарандык коргонуунун эл аралык уюму уюшулуп, ага Африка, Латын Америка жана Азия өлкөлөрү кирген. Жарандык коргонууга жалпы жетекчиликти өлкөнүн өкмөтү, ал эми жержерлерде жергиликтүү өкмөт уюмдары жүргүзөт. Жарандык коргонуу тынчтык жана согуш мезгилинде пайда болгон коркунучтардан калкты коргоо жана коргонуу ыкмаларына үйрөтүү, калкты, материалдык жана маданий дөөлөттөрдү кыйроодон сактап калуу үчүн кечиктирилгис иштерди жүргүзүп, аларды коопсуз аймактарга көчүрүү, керектүү коммуналдык-техникалык кызматтардын жана коммуникациялардын туруктуу иштешин камсыз кылуучу шарттарды түзүү, азык-түлүктү, сууну сактоо жана башка милдеттерди аткарат. Жарандык коргонуу аймактык-өндүрүштүк принцип боюнча уюштурулуп, жарандык коргонуу жаатындагы иштер «Жарандык коргонуу жөнүндө» КРдпн мыйзам жоболору жана ченемдик-укуктук актылары менен жөнгө салынат. Өлкөбүздө жарандык коргонууну КРдин Премьер-министри жетектейт. КРдин Өзгөчө кырдаалдар министрлигинде жарандык коргонуу башкы башкармалыгы, облустарда, Бпшкек, Ош шаарында жарандык коргонуу башкармалыктары, райондордо жана шаарларда жарандык коргонуу бөлүмдөрү, министрликтерде, мамлекеттик комитеттерде, административдик ведомстволордо жарандык коргонуу штабы бар. Жарандык коргонуу күчтөрүнүн уюштуруу түзүмү жана штаттык саны КРдпн Өзгөчө кырдаалдар министрлиги тарабынан аныкталат жана КРдин Президенти тарабынан бекитилет.
'''Жарандык коргонуу''' калкты душмандын мүмкүн боло турган кол салуусунан сактоо жана эл чарбасынын туруктуу иштешин камсыз кылуу максатында тынчтык жана согуш мезгилинде жүргүзүлүүчү жалпы мамлекеттик коргонуу чараларынын системасы. Калкты жана чарбаны коргоо чаралары [[Биринчи дүйнөлүк согуш]] (1914—1918) убагында эле башталып, [[Экинчи дүйнөлүк согуш]] (1939―1945) учурунда маанилүү роль ойногон. [[Куралдуу күчтөр|Куралдуу күчтөрдө]] [[Ядролук курал|ядролук куралдардын]], ракеталардын пайда болушуна жана көбөйүшүнө байланыштуу 1950-жылдардан ири мамлекеттердин көпчүлүгүндө жарандык коргонуу түзүлгөн. 1972-жылдан жарандык коргонуунун эл аралык уюму уюшулуп, ага Африка, Латын Америка жана Азия өлкөлөрү кирген. Жарандык коргонууга жалпы жетекчиликти өлкөнүн өкмөтү, ал эми жержерлерде жергиликтүү өкмөт уюмдары жүргүзөт. Жарандык коргонуу тынчтык жана согуш мезгилинде пайда болгон коркунучтардан калкты коргоо жана коргонуу ыкмаларына үйрөтүү, калкты, материалдык жана маданий дөөлөттөрдү кыйроодон сактап калуу үчүн кечиктирилгис иштерди жүргүзүп, аларды коопсуз аймактарга көчүрүү, керектүү коммуналдык-техникалык кызматтардын жана коммуникациялардын туруктуу иштешин камсыз кылуучу шарттарды түзүү, азык-түлүктү, сууну сактоо жана башка милдеттерди аткарат. Жарандык коргонуу аймактык-өндүрүштүк принцип боюнча уюштурулуп, жарандык коргонуу жаатындагы иштер «Жарандык коргонуу жөнүндө» КРдын мыйзамы, жоболору жана ченемдик-укуктук актылары менен жөнгө салынат.

==Колдонулган адабияттар==
==Булактар==
* “Кыргызстан”. Улуттук энциклопедия: 3-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. ISBN 978–9967–14–074–5
* “Кыргызстан”. Улуттук энциклопедия: 3-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. ISBN 978–9967–14–074–5



20 август 2022, саат 09:21 учурдагы нуска

Жарандык коргонуу ― калкты душмандын мүмкүн боло турган кол салуусунан сактоо жана эл чарбасынын туруктуу иштешин камсыз кылуу максатында тынчтык жана согуш мезгилинде жүргүзүлүүчү жалпы мамлекеттик коргонуу чараларынын системасы. Калкты жана чарбаны коргоо чаралары Биринчи дүйнөлүк согуш (1914—1918) убагында эле башталып, Экинчи дүйнөлүк согуш (1939―1945) учурунда маанилүү роль ойногон. Куралдуу күчтөрдө ядролук куралдардын, ракеталардын пайда болушуна жана көбөйүшүнө байланыштуу 1950-жылдардан ири мамлекеттердин көпчүлүгүндө жарандык коргонуу түзүлгөн. 1972-жылдан жарандык коргонуунун эл аралык уюму уюшулуп, ага Африка, Латын Америка жана Азия өлкөлөрү кирген. Жарандык коргонууга жалпы жетекчиликти өлкөнүн өкмөтү, ал эми жержерлерде жергиликтүү өкмөт уюмдары жүргүзөт. Жарандык коргонуу тынчтык жана согуш мезгилинде пайда болгон коркунучтардан калкты коргоо жана коргонуу ыкмаларына үйрөтүү, калкты, материалдык жана маданий дөөлөттөрдү кыйроодон сактап калуу үчүн кечиктирилгис иштерди жүргүзүп, аларды коопсуз аймактарга көчүрүү, керектүү коммуналдык-техникалык кызматтардын жана коммуникациялардын туруктуу иштешин камсыз кылуучу шарттарды түзүү, азык-түлүктү, сууну сактоо жана башка милдеттерди аткарат. Жарандык коргонуу аймактык-өндүрүштүк принцип боюнча уюштурулуп, жарандык коргонуу жаатындагы иштер «Жарандык коргонуу жөнүндө» КРдын мыйзамы, жоболору жана ченемдик-укуктук актылары менен жөнгө салынат.

Булактар

  • “Кыргызстан”. Улуттук энциклопедия: 3-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. ISBN 978–9967–14–074–5