Гессен
Ге́ссен (нем. Hessen [ˈhɛsn̩]) — Германия Жери. Борбору - Висбаден.
Географиясы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Географиялык жайгашуусу
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Гессен Жери Германиянын чок ортосунда жайгашып, Түндүк Рейн-Вестфалия (чек арасынынын узундугу — 269 330 метр), Төмөнкү Саксония (167 013 метр), Тюрингия (269 647 метр), Бавария (261 881 метра), Баден-Вюртемберг (176 540 метра), Рейнланд-Пфальц (266 325 метр) Жерлери менен чектешет. Чек арасынын жалпы узундугу — 1410,736 километр.
Шаарлары
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Гессендин ири шаарлары (калкынын азайышы боюнча): Франкфурт, Висбаден, Кассель, Дармштадт, Майндагы Оффенбах, Ханау, Марбург, Вецлар, Гиссен, Фульда ж.б. Дагы караңыз: Гессен шаарлары.
Дарыялары
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Тарыхы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Гессен аталышы (латинчасы Hassia) байыркы германдардын Хаттар уруусунун атынан келип чыккан.
Саясаты
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Мыйзам чыгаруу органы - Гессен Ландтагы (Hessischer Landtag), эл шайлайт. Аткаруучу органы - Гессен Жерлеринин Өкмөтү (Hessische Landesregierung), Гессендин Премьер-Министринен (Hessischer Ministerpräsident) жана гессендин министрелирнен турат, Гессен Ландтагы тарабынан шайланат. Конституциялык көзөмөл органы - Гессен Жеринин Адилеттүүлүк соту (Staatsgerichtshof des Landes Hessen), жогорку сот инстанциясы - Франкфурта-на-Майне жергиликтүү сотунун жогорку соту (Oberlandesgericht Frankfurt am Main), административдик юстициянын жогорку соттук инстанциясы - Гессен административдик аджилеттүүлүк соту (Hessischer Verwaltungsgerichtshof).
Премьер-Министрлери
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- 1945—1946: Карл Гейлер (Karl Geiler)
- 1946—1950: Христиан Шток (Christian Stock, СДПГ)
- 1950—1969: Георг Август Зинн (Georg August Zinn, СДПГ)
- 1969—1976: Альберт Освальд (Albert Osswald, СДПГ)
- 1976—1987: Хольгер Бёрнер (Holger Börner, СДПГ)
- 1987—1991: Вальтер Вальман (Walter Wallmann, ХДС)
- 1991—1999: Ханс Айхель (Hans Eichel, СДПГ)
- 1999—2010: Роланд Кох (Roland Koch, ХДС)
- с 2010: Фолькер Буфье (Volker Bouffier, ХДС)
Административдик бөлүнүшү
[түзөтүү | булагын түзөтүү]1981-ж. бери Гессен үч административдик аймакка бөлүнгөн: (нем. Regierungsbezirk): Дармштадт, Гиссен жана Кассель. Административдиык аймактарга өз кезегинде 21 район (нем. Landkreis), 426 коом (нем. Gemeinde) жана беш өз алдынча шаар ((нем. Kreisfreie Stadt)) кирет, ири шаарлар жергиликтүү аймактарга бөлүнөт (нем. Ortsbezirk).
Гессендин райондору
[түзөтүү | булагын түзөтүү].svg)
Дармштадт административдик аймагы:
- Бергштрассе (Bergstraße HP)
- Дармштадт-Дибург (Darmstadt-Dieburg DA)
- Гросс-Герау (Groß-Gerau GG)
- Верхний Таунус (Hochtaunuskreis HG)
- Майн-Кинциг (Main-Kinzig-Kreis HU)
- Майн-Таунус (Main-Taunus-Kreis MTK)
- Оденвальд (район) (Odenwaldkreis ERB)
- Оффенбах (район) (Offenbach OF)
- Райнгау-Таунус (Rheingau-Taunus-Kreis RÜD)
- Веттерау (Wetteraukreis FB)
Гиссен административдик аймагы:
- Гиссен (Gießen GI)
- Лан-Дилль (Lahn-Dill-Kreis LDK)
- Лимбург-Вейльбург (Limburg-Weilburg LM)
- Марбург-Биденкопф (Marburg-Biedenkopf MR)
- Фогельсберг (Vogelsbergkreis VB)
Кассель административдик аймагы:
- Фульда (Fulda FD)
- Херсфельд-Ротенбург (район) (Hersfeld-Rotenburg HEF)
- Кассель (район) (Kassel KS)
- Швальм-Эдер (Schwalm-Eder-Kreis HR)
- Верра-Майснер (район) (Werra-Meißner-Kreis ESW)
- Вальдек-Франкенберг (Waldeck-Frankenberg KB)
Өз алдынча шаарлар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- Дармштадт (Darmstadt DA)
- Майндагы Франкфурт (Frankfurt am Main F)
- Кассель (Kassel KS)
- Майндагы Оффенбах (Offenbach am Main OF)
- Висбаден (Wiesbaden WI)
(кашаада автомашинелердин номурлары көрсөтүлгөн)
Университети бар шаарлар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]| 30 миңден ашык тургундары бар шаарлар 2009-ж. 31 декабрындагы абалы боюнча[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Региондору
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- Bergstraße
- Hessisches Hinterland
- Knüll
- Niederhessen
- Oberhessen
- Odenwald
- Osthessen
- Rheingau
- Rhön
- Ried
- Taunus
- Vogelsberg
- Untermain
- Waldeck
- Wetterau
- Eschwege
- ↑ Statistik-Hessen.de: Startseite (нем.)