Гиппарх

Википедия дан

Гиппарх (б.з.ч. 160-125.) байыркы грек астроному, астрономияны негиздөөчүлөрдүн бири.

Өмүрүнүн көп бөлүгүн Родос аралында өткөрүп, асман телолоруна системалуу байкоо жүргүзгөн. Географиялык координаталар системасын (узундук жана кеӊдик) биринчи жолу колдонгон. Күндүн жана Айдын кыймылын байкоо усулун өнүктүрүп, жылдын жана синодикалык айдын узактыгын тактаган.

Б.з.ч. 129-жылдагы Күндүн тутулуусуна байкоо жүргүзүү менен Айга жана Күнгө чейинки аралыкты мурдагы эсептөөлөргө Караганда жогорку тактыкта аныктаган. Жылдыздарды асман сферасында кыймылсыз деп эсептеп, 850 жылдызды каталогго киргизип, жаркырактыгын “жылдыздык чоӊдук” менен белгилеген. Бардык жылдыздарды 28 топ жылдызга бөлүштүргөн. Мурдагы астрономдордун байкоолоруна таянуу менен Жердин айлануу огунун прецессия кыймылын ачкан.