Мазмунга өтүү

Гулистон

Шаар
Гулистон
Өлкө Тажикстан
Координаттар 40°16′01″ с. ш. 69°49′01″ в. д.HGЯO
Тарыхы жана Географиясы
Калкы
Сандык идентификаторлор
Гулистон (Тажикстан)

Гулистон ( таж. Гулистон ; 2015-жылга чейин Кайраккум, 1957-1962-ж Хожент ) — Тажикстандын Согди облусундагы шаар (1963-жылга чейин айыл). Шаар Кайраккум ГЭСинин жанында жайгашкан. Тажик деңизи деп таанылган Кайраккум суу сактагычынын жээгинде, темир жол станциясынан 8 км чыгыш тарапта жайгашкан( Хаваст – Кокон линиясында) . Шаардан облус борбору Худжандга чейинки аралык 15 км, Душанбеге чейин – 356 км . Анын мурунку аталышы Кайраккум же болбосо кыргызча «жер астындагы суусу жок кумдар» деп которсо болот.

Кайраккум алгач айыл болуп түптөлгөн. Анын түптөлүшүнө 1952-1956-жылдары дамба жана ГЭСти долбоорлоо жана куруу менен башталган.

Андан кийин Кайраккум ГЭСи айылдын чегине чыгып кеткен. Бул жерде ири килем комбинаты жана башка өндүрүш ишканалары (ДОЗ, шагыл заводу, ун комбинаты ж. б.) пайда болгон. Кайраккум суу сактагычынын (Тажик деңизи) жээгинде бир нече эс алуу борборлору (Кайраккум эс алуу үйү, туристтик борбор ж.б.) бул борборлор буткул республика элине гана эмес бүткүл Союздук Республикалардагы эс алуучулар үчүн курулган.

Шаар макамын 1963-жылдын 4-январынан алган [1] .

1985-жылдын 13-октябрында Кайраккум катуу жер титирөөнүн (официалдуу түрдө 8 балл) очогуна айланган, ал шаардын бир бөлүгүн, анын ичинде жергиликтүү килем комбинатын кыйраткан. Расмий маалымат боюнча 29 адам каза болгон.

Жер титирөөдөн эң жакынкы шаарлар да жабыркаган: Чкаловск (азыркы Бостон ), Ленинабад (азыркы Хожанд ), Советабад (азыркы Гафуров ).

Учурда (негизинен ГЭСтин жана алтын казуучу «Апрелевка» уюмунун аркасында) ал Согди облусунун жана Тажикстандын эң маанилүү шаарларынын бири бойдон калууда.

Шаардын аталышы Ориёнкант деп өзгөртүлүшү керек болчу, бирок Тажикстан Республикасынын Өкмөтүнүн 2016-жылдын 2-февралындагы №29 токтому жана Тажикстан Республикасынын Жогорку Кеңешинин Улуттук кеңешинин 3-мартындагы №204 токтому менен, 2016-жылы Кайраккум шаары Гүлистан шаары болуп өзгөртүлгөн .

  • Кайраккум ГЭСи
  • Кайраккум килем комбинаты
  • Курулуш материалдарын чыгаруу

1990-жылдары Кайраккум Борбор Азия республикаларынын башка шаарлары сыяктуу эле орус тилдүү калктын массалык түрдө агып кетишин башынан өткөргөн.Калып:ВыводДанных2022-жылдын 1-январына карата Гүлистан шаарынын калкы ага караштуу калктуу конуштар менен 50 200

адамды түздү , анын ичинде төмөнкү калктуу конуштар:
  • Гүлистан шаары – 16700 адам;
  • Адрасман шаары – 9900 адам;
  • Зарнисор шаары – 2300 адам;
  • Кансай, шаар - 6200 адам;
  • Наугарзан шаары - 500 адам;
  • Сырдарыя, шаары – 3800 адам;
  • Чорух-Дайрон шаары - 4000 адам.
  • айылдык калктуу пункттар — 6800 адам.

Деңиз жана курорттор

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

Шаарга жакын « Тажик деңизи » (Кайраккум суу сактагычы) бар, анын жээгинде бир нече санаторийлер, «Бахористон», «Сохил» ж.б. Алар шаардын бюджетин толтуруунун кошумча булагы болуп саналат жана республиканын калкынын жана Тажикстанга келген туристтердин арасында популярдуу болуп саналат.

Массалык маданияты

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • Кайраккумда « Ай ата » (1999-жылы Россия, Германия, Швейцария, Австрия, Тажикстан, Япония, Өзбекстан жана Франциянын биргелешкен өндүрүшү) көркөм тасмасынын локалдуу тартылуусу болуп өткөн.

Ошондой эле караңыз

[түзөтүү | булагын түзөтүү]
  • Худжанд агломерациясы
  1. Нурмухаммад Амиршохи. Тақсимоти маъмурии Ҷумҳурии Тоҷикистон. — Калып:Душ., 2017. — 575 с. — ISBN 978-99947-33-68-2, 99947-33-68-0.Нурмухаммад Амиршохи. Тақсимоти маъмурии Ҷумҳурии Тоҷикистон. — Душанбе, 2017. — 575 с. — ISBN 978-99947-33-68-2, 99947-33-68-0.