Датога (эл)
Датога (татог, мангати, барабайг, англ.: datooga) — нилот эли. Танзаниянын борборунда (Сингида аймагы) жашайт. Тегерегинде банту элдери курчап турат.
Саны — 87 798 адам (2000).
Датога | |
Датога эркеги | |
Мамлекеттер жана аймактар | |
---|---|
Бардыгы: 87 798 адам (2000) | |
Тили |
датога |
Дини |
Жергиликтүү салттуу ишенимдери, |
Расалык тиби | |
Кирет |
нилоттор |
Тил
Датога тили Нил-сахара макроүй-бүлөсүнүн чыгыш-судан бутагындагы кир-абба уясынын курамындагы нилот тобуна кирет.
Дин
Датога эли жергиликтүү салттуу ишенимдерди карманышат. Элдин бир бөлүгү мусулмандар (сүннөттөр) жана христиандар.
Коом
Датога эли патриархалдык чоң үй-бүлөнү жана көп аялдуу патрилокалдык никени сактап калышты. Курак класстардын системасы жана жыныстар арасындагы эмгектин бөлүнүшү ачык-айкын көрсөтүлгөн. Мурас эркек линиясы аркылуу болот.
Аял сатып алууда эркек колуктунун ата-энесине мал менен кун төлөп бериши керек.
Маданий жана чарбалык түрү боюнча датога эли масайларга жакын.
Датога эли салыштырмалуу обочолонуп жашоого аракет кылышат.
Чарбалык иштер
Негизги кесиби — малчылык (зебу, кой, эчки). Ошондой эле бир аз кол менен иштетилген жер чарбасы (ашкабак, жүгөрү, буурчак өсүмдүктөр) өнүккөн.
Аңчылык.
Кол өнөрчүлүк
Датога эли темир устачылык, тери иштетүү жана токуучулук менен белгилүү.
Тарых
Датога малчылары хадза аймагына 18-кылымдын башында, масайлар аларды Нгоронгоро кратеринен күч менен чыгарып салганда кирген окшойт. Бирок, датога менен хадзанын ортосундагы түз байланыштар 20-кылымдын башында, иракунун чабуулу астында датога эли да ираку азыркы жашаган аймактарынан чыгып кетүүгө аргасыз болгон кезде пайда болгон.
Колдонулган адабият
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Калиновская, К. П. Очерки этнографии Восточной Африки. М.: ИЭА РАН, 1995.
Булактар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- https://artsandculture.google.com/entity/m0gf2ws?hl=ru Archived 2022-08-29 at the Wayback Machine
- https://safaricompany.ru/index.php/etnos Archived 2022-08-29 at the Wayback Machine